ENZOOTYCZNA BRONCHOPNEUMONIA BYDŁA

(bronchopneumonia enzootica bovum)

Występowanie:

• głównie w hodowli wielkostadnej,

• przy dużej koncentracji zwierząt

Etiologia:

czynniki zakaźne		czynniki niezakaźne
główne	wspomagające	endogenne	egzogenne
adenowirusy wirus syncytialny ukł. oddechowego (BRSV) wirus PI−3 P. multicida BHV-1 Haemophilus somnus, Salmonella sp. Streptococcus sp.	rhinowirusy coronawirusy herpeswirus MD / BVD chlamydie mykoplazmy enterowirusy	dysfunkcja hormonalna stres transportowy przetrwałe zakażenia immunosupresja niedobór biernego i czynnego immunitetu zaburzenia przem. materii	zły mikroklimat zmiana paszy i miejsca złe utrzymanie obciążenie środkami leczniczymi zbyt duże zagęszczenie zwierząt

Epizootiologia:

• źródła: chore zwierzęta

• zachorowania „eksplozywne” − dużo osobników na raz

Wrota :

• aerogennie

• ewentualnie spojówki

Patogeneza :

O.I. 3 − 10 dni, wrażliwe cielęta 6 tyg. − 18 mies.

• bronchopneumonia catarrhalis − nieżytowe zapalenie płuc i oskrzeli

• bronchopneumonia interstitialis − śródmiąższowe

• bronchopneumonia catarrhalis purulenta − nieżytowo-ropne

• bronchopneumonia fibrinosa − włóknikowe

• zarazek krąży we krwi tylko w początkowym okresie choroby i wtedy jest wydalany z mlekiem, moczem, wodami płodowymi oraz wypływem z nosa

Objawy:

• zazwyczaj przebieg ostry, rzadko przechodzi w przewlekły przy powikłaniach bakteryjnych

• odoskrzelowe zapalenie płuc − bronchopneumonia catarrhalis, b. interstitialis (czysto wirusowe) → apatia kaszel, surowiczy wypływ z nosa, gorączka, brak apetytu

• b. purulenta et b. fibrinosa → trudności w oddychaniu, bolesny kaszel, wysoka temp., zmieniony wypływ z nosa

• † 10−30%

AP:

• płuca − niedodma, rozedma, ogniska zwątrobienia, zmiany zapalne

• włóknikowe (krupowe) zapalenie płuc lub nieżytowo−ropne zapalenie płuc (np. C. pyogenes) zależnie od etiologii

• włóknikowe zapalenie opłucnej

• powiększenie przynależnych węzłów chłonnych

Diagnostyka różnicowa:

• rhinitis, bronchitis - monoinfekcje

• podrażnienie gazami

• zagrzybiałe siano

• IBR/IPV, MD/BVD

Bad. laboratoryjne:

• izolacja wirusa − SN

• badania serologiczne: ELISA, ID

• materiał: wirusologia − wymazy z nosa, tchawicy lub płuc; bakteriologia − ze zmian w płucach

Zapobieganie i zwalczanie:

profilaktyka ogólna:

• ograniczenie źródła zarazy − higiena, dezynfekcja, kwarantanna,

• eliminacja czynnika immunosupresyjnego − poprawa utrzymania, żywienia, odrobaczanie

• pojedyncze utrzymanie zwierząt, „all in,all out”, optymalny mikroklimat obory, kontrola paszy

profilaktyka swoista:

• szczepionki wieloważne, kombinowane (najczęściej PI−3, IBR, BVD/MD, pasteurella, adenowirusy, wirus syncytialny) s.c. lub donosowo

Leczenie: antybiotyki (Linko-Spectin, Imequyl, Tylan, Pen-Strep, Trivetrin; środki nasercowe, antihistaminica, śr. bodźcowe: paraimmunizacje, witaminy)

Piśmiennictwo:

1. wykłady − Epizootiologia

---