PASTERELOZA BYDŁA
(pasteurellosis bovum)
Występowanie:
głównie w krajach ciepłych
w Europie znacznie rzadziej
jest samoistną zakaźną i zaraźliwą chorobą przebiegającą klinicznie wielopostaciowo
Etiologia:
Pasteurella multocida
mała nieruchoma, krótka, G (−) pałeczka
w preparatach barwi się dwubiegunowo
jest tlenowcem
rośnie w postaci zmętnienia lub osadu
wyróżniamy typy A, B, C, D, E
Epizootiologia:
szerzy się w stadzie w sposób łańcuchowo-kontaktowy,
wydalany jest z organizmu prawie przez wszystkie wydzieliny i wydaliny;
w wyniku pasaży staje się bardziej inwazyjny
wywołuje posocznicę krwotoczną
choroba sezonowa: wczesna jesień i wiosna
choroba wybucha nagle
po przechorowaniu nabyta odporność
Wrota:
aerogennie
per os
Patogeneza:
O.I. 1 − 4dni
powstaje posocznica → silne uszkodzenie ukł. naczyniowego, z dużymi zmianami krwotocznymi
obrzęk tkanek, włóknikowo-martwicowe zapalenie błon śluzowych
liczne upadki
Objawy:
p. nadostra - posocznicowa:
wysoka gorączka, ciężkie objawy ogólne, apatia, przyśpieszone i słabe tętno
nie jedzą i nie przeżuwają, śluzawica jest sucha i gorąca
↓ ruchy żwacza, ↓ perystaltyka jelit, ↓ oddawanie kału
krwotoczne zapalenie trawieńca i jelit cienkich
surowicze obrzęki (głowa, gardło, szyja)
biegunka lub objawy kolkowe, kał może zawierać domieszkę włóknika lub krwi
silna duszność z powodu niedomogi krążenia i obrzęku płuc
pienisto-krwawy płyn z nosa oraz sino-czerwone zabarwienie spojówek
śmierć w ciągu 6−14 godz.
p. obrzękowa:
zapalne obrzęki: tkanki łącznej podskórnej i podśluzowej w okolicy powiek, śluzawicy, krtani, gardła, szyi, przedpiersia, czasem kończyn i sromu
łzawienie, ślinotok, trudności w połykaniu i duszność
ciężkie objawy ogólne oraz zapalenie jelit
szybkie zejście śmiertelne
p. płucna:
nasilające się krupowe zapalenie płuc,
włóknikowe zapalenie opłucnej,
śmierć w 3−8 dniu
AP:
p. posocznicowa: zmiany typowe dla posocznicy krwotocznej
krwotoczne zapalenie trawieńca i jelit → włónikowo-martwicowe
liczne wybroczyny i wylewy krwawe
wątroba i nerki silne zwyrodniałe
węzły marmurkowe i obrzękłe
nieżyt dróg oddechowych
p. obrzękowa:
zmiany krwotoczne wyrażone jeszcze w jelitach
zapalne obrzęki okolicy gardła i szyi
język − obrzękły, powiększony, tęgi, siny surowiczo nacieczony
w jamach ciała znacznie zwiększona ilość płynu surowiczego z domieszką krwi
błona śluzowa zmieniona zapalnie
krwotoczne zapalenie trawieńca i jelit cienkich
p. płucna:
zmiany posocznicowe
włóknikowe (krupowe) zapalenie płuc - płuca mają pstry, marmurkowaty wygląd
surowiczo-włóknikowe zapalenie opłucnej
oskrzela - czerwonawy płyn, żółtoszare skrzepy włóknika
opłucna i bł. śluzowe dróg oddechowych - wybroczyny
surowiczo-krwisty wysięk w jamach opłucnowych
rozległe suche, serowate ogniska martwicy
D. różnicowa:
wąglik
piroplazmoza
ksiegosusz
zakażenia beztlenowcami
zaraza płucna bydła
Bad. laboratoryjne:
badania mikrobiologiczne
Zapobieganie i zwalczanie:
odpowiednie żywienie
mikroklimat pomieszczeń
podawanie surowic i szczepionek ???
choroba podlega urzędowemu zwalczaniu
Piśmiennictwo:
1. wykłady − Epizootiologia ???
2. Kaszubkiewicz Cz.: „Patogeneza i anatomia patologiczna chorób zakaźnych zwierząt”, Wrocław 1990, skrypt nr 356