Temat: Wprowadzenie
Nieruchomości to obok rzeczy ruchomych podstawowy przedmiot praw rzeczowych należący do kategorii praw bezwzględnych, czyli takich które są skuteczne względem wszystkich (ergaomnest), nie musi więc istnieć między dwoma podmiotami żaden stosunek umowny aby jeden z nich będący właścicielem rzeczy mógł wystąpić według drugiego z roszczeniem o nienaruszenie rzeczy będącej przedmiotem własności i żeby mógł z tej rzeczy korzystać i pobierać pożytki. Taka pozycja prawa własności wynika głównie istoty systemu gospodarki Polski. Jej ochronę zagwarantował art. 21 Konstytucji RP, z którego wynika, że RP chroni własności i prawo dziedziczenia, a wywłaszczenie jest dostępne tylko na cele publiczne i tylko za słusznym odszkodowaniem.
Z kolei art. 46 konstytucji RP wynika, że przepadek rzeczy może nastąpić tylko w przypadkach określonych w ustawie i tylko na podstawie prawomocnego orzeczenia sądu. Nieruchomości należą w prawie cywilnym do rzeczy, czyli materialnych części przyrody, które mają charakter zindywidualizowany, samoistny i za takie mogą być uważane w obrocie.
Definicję nieruchomości jako dobra zindywidualizowanego zawiera art. 46 kodeksu cywilnego. Nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności, czyli grunty, a także budynki trwale z gruntami związane i części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności. Wynika stąd, że można wyróżnić nieruchomości gruntowe, budowlane oraz lokalowe.
Budynki mogą być odrębnymi nieruchomościami tylko w tedy kiedy stanowią odrębny i niezależny od gruntu przedmiot własności. W innym wypadku stanowią tylko część składową gruntu. Kodeks cywilny nie definiuje pojęcia budynku. Definicja taka znalazła się w art. 3 prawa budowlanego. Zgodnie z art. budynek to taki obiekt budowlany, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundament i dach. Uznać należy, że pojęcie budynku użyte w cytowanym przepisie kodeksu cywilnego jest szersze niż użyte w prawie budowlanym i obejmuje również inne kategorie obiektów budowlanych wymieniene w art. 3 prawa budowlanego. Budynkami jako odrębnymi nieruchomościami mogą być również budowle