PODMIOTY KOMPETENCJI PRAWOTWÓRCZYCH DO STANOWIENIA AKTÓW PRAWA MIEJSCOWEGO
Konstytucja
wojewoda i organy administracji niezespolonej
zasada ogólna art. 39 u.a.rz.
Art. 39 ustawy z dnia 5 VI 1998 r. o administracji rządowej w województwie. Na podstawie i w granicach upoważnień zawartych w ustawie wojewoda oraz organy administracji niezespolonej stanowią akty prawa miejscowego obowiązujące na obszarze województwa lub jego części.
przepisy porządkowe organów administracji niezespolonej
Art. 40. 1. u.s.w. W zakresie nieuregulowanym w ustawach lub innych przepisach powszechnie obowiązujących wojewoda może wydawać rozporządzenia porządkowe, jeżeli jest to niezbędne do ochrony życia, zdrowia lub mienia oraz do zapewnienia porządku, spokoju i bezpieczeństwa publicznego.
2. Rozporządzenia porządkowe mogą przewidywać, za naruszenie ich przepisów, kary grzywny wymierzane na zasadach i trybie określonych w prawie o wykroczeniach.
3. Rozporządzenie porządkowe wojewoda przekazuje niezwłocznie Prezesowi Rady Ministrów, marszałkowi województwa, starostom, prezydentom miast, burmistrzom i wójtom, na których terenie rozporządzenie ma być stosowane.
uzgodnienie z wojewodą (art. 18 pkt 1 u.a.rz.
Pojecie „organ samorządu terytorialnego”
brak definicji w Konstytucji
problem treści art. 40 ust. 1 u.s.g.
Art. 40. ust. 1. u.s.g. Na podstawie upoważnień ustawowych gminie przysługuje prawo stanowienia aktów prawa miejscowego obowiązujących na obszarze gminy.
możliwość posłużenia się definicją legalną z art. 5 § 2 pkt 6 k.p.a.
Kompetencje prawotwórcze organów stanowiących jednostek samorządu terytorialnego
GMINA
Art. 40. ust. 2. u.s.g. Na podstawie niniejszej ustawy organy gminy mogą wydawać akty prawa miejscowego w zakresie:
1) wewnętrznego ustroju gminy oraz jednostek pomocniczych,
2) organizacji urzędów i instytucji gminnych,
3) zasad zarządu mieniem gminy,
4) zasad i trybu korzystania z gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej.
Art.. 40 ust. 3.u.s.g W zakresie nieuregulowanym w odrębnych ustawach lub innych przepisach powszechnie obowiązujących rada gminy może wydawać przepisy porządkowe, jeżeli jest to niezbędne dla ochrony życia lub zdrowia obywateli oraz dla zapewnienia porządku, spokoju i bezpieczeństwa publicznego.
4. Przepisy porządkowe, o których mowa w ust. 3, mogą przewidywać za ich naruszanie karę grzywny wymierzaną w trybie i na zasadach określonych w prawie o wykroczeniach.
POWIAT analogiczne uregulowanie do gminy
Art. 40. ust. 1. u.s.p. Na podstawie i w granicach upoważnień zawartych w ustawach rada powiatu stanowi akty prawa miejscowego obowiązujące na obszarze powiatu.
Wyjątek: art. 42 ust. 2 u.s.p. zarząd powiatu
WOJEWÓDZTWO - brak analogiczności regulacji (jak w odniesieniu do powiatu) - brak kompetencji do stanowienia aktów prawa miejscowego o charakterze porządkowym.
Art. 89. ust. 1. u.s.w. Na podstawie tej ustawy oraz na podstawie upoważnień udzielonych w innych ustawach i w ich granicach sejmik województwa stanowi akty prawa miejscowego obowiązujące na obszarze województwa lub jego części.
Kompetencje organów wykonawczych
zasada a wyjątki regulacji
przepisy porządkowe - wymóg zatwierdzenia
skutki odmowy zatwierdzenia lub nieprzedstawienia do zatwierdzenia (art. 41 ust. 3 u.s.g. i art. 42 ust. 3 u.s.p.)
czy rada może zmienić przepisy porządkowe wójta, burmistrza, starosty?
Czy dopuszczalna jest subdelegacja kompetencji rady na rzecz organu wykonawczego?
czy możliwe są inne wyjątki?
możliwość upoważnienia przepisem szczegółowym organu innego niż rada powiatu? (art. 42 u.s.p.: „akty prawa miejscowego powiatu stanowi rada powiatu w formie uchwały, jeżeli ustawa upoważniająca do wydania aktu nie stanowi inaczej”.
Niedopuszczalność stanowienia prawa miejscowego przez przewodniczącego zarządu jednostki samorządu terytorialnego
Kompetencje podmiotów zastępujących organy jednostek samorządu terytorialnego
> dopuszczalność stanowienia aktu prawa miejscowego przez podmioty zastępujące organy jednostek samorządu terytorialnego (komisarz rządowy lub osoba wyznaczona przez Prezesa Rady Ministrów) podmiot ten pełni funkcje tych organów (art. 83 ust.1 u.s.p., art. 84 ust. 1 u.s.w. i art 96 ust. 1 u.s.g) i „przejmuje wykonywanie zadań i kompetencji organów
(art. 97 ust. 4 u.s.g.; art. 84 ust. 4 u.s.p., art. 85 ust. 4 u.s.w.
Przykład: wojewoda miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego albo jego zmiana, zarządzenie zastępcze (art. 12 ust.3 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. 2003, nr 80, poz. 717 ze zm.)
- ogólne zasady gospodarowania mieniem gminy (art.21 ustawy o ochronie lokatorów) czy też art. 18 u.s.g. (ogólna norma kompetencyjna) nie stanowią podstawy stanowienia prawa miejscowego -dlatego rada miejska nie ma podstaw prawnych do uchwalenia zasad i trybu udzielania pożyczek mieszkaniowych dla właścicieli lokali mieszkalnych na remonty i modernizację nieruchomości, których jest współwłaścicielem NSA I OSK 1035/06.
7. > brak możliwości ustanowienia aktu prawa miejscowego w drodze referendum lokalnego:
art.2 ust. 1 ustawy z dnia 15 września 2002 o referendum lokalnym (Dz.U. 2000, nr 88, poz.985)
„W referendum lokalnym (...) mieszkańcy jednostki samorządu terytorialnego jako członkowie wspólnoty samorządowej wyrażają w drodze głosowania swoją wolę co do sposobu rozstrzygania sprawy dotyczącej tej wspólnoty, mieszczącej się w zakresie zadań i kompetencji organów danej jednostki lub w sprawie odwołania organu stanowiącego tej jednostki, a w przypadku gminy także wójta (burmistrza, prezydenta miasta).
Samo ustanowienie aktu prawa miejscowego może nastąpić jedynie w drodze uchwały właściwego organu samorządu terytorialnego, zobowiązanego do jej podjęcia zgodnie z wynikiem referendum.
FORMY PRAWNE AKTÓW PRAWA MIEJSCOWEGO
brak określenia w Konstytucji, odesłanie do ustaw
brak jednolitej regulacji w zakresie rozporządzeń i zarządzeń wojewody i organów administracji niezespolonej
uchwały organów stanowiących a uchwały zarządów jednostek samorządu terytorialnego (zarząd powiatu - art. 78 ust.1 w związku z art. 42 ust.2 u.s.p.)
zarządzenia porządkowe wójta/burmistrza/prezydenta miasta - art. 41 ust. 2 u.s.g.
uchwały związku komunalnego (art. 71 u.s.g. i art. 70 u.s.p.)
brak regulacji formy prawnej aktów stanowionych przez osobę zastępującą organy jednostek samorządu terytorialnego - odpowiednie stosowanie innych przepisów.
4