Temat: Ochrona w dziedzinie zdrowia
Powszechna Deklaracja Praw Człowieka w mówi, że każdy człowiek ma prawo do zdrowia i opieki medycznej jako elementu bezpieczeństwa socjalnego (Art. 25, ust. 1 Każdy człowiek ma prawo do poziomu życia zapewniającego zdrowie i dobrobyt jemu i jego rodzinie włączając w to wyżywienie, odzież, mieszkanie, opiekę lekarską i niezbędne świadczenia socjalne oraz prawo do zabezpieczenia na wypadek bezrobocia, choroby, niezdolności do pracy, wdowieństwa, starości lub utraty środków do życia w sposób od niego niezależny.)
W dzisiejszych czasach niezwykle ważnym elementem polityki jest ochrona zdrowia, bowiem ona wywiera wpływ na gospodarkę, tworzenie prawa, wzrost ekonomiczny, zjawiska kulturowe, zmiany demograficzne, politykę zagraniczną, itd. Co więcej wysokie wskaźniki życia ludzkiego i kondycji zdrowotnej społeczeństwa są istotnym elementem siły narodowej i, co za tym idzie, bezpieczeństwa narodowego. Prawidłowo prowadzona polityka zdrowotna powinna zawierać metody działania w warunkach normalnej aktywności państwa jak i (…)w obliczu zagrożeń o charakterze nadzwyczajnym, prowadzących do powstania licznych strat ogólnych, które (…) dzieli się na bezpowrotne (zabici, zaginieni bez wieści, wzięci do niewoli) i sanitarne (lekko, średnio i ciężko ranni oraz chorzy). Ochronę i obronę zdrowia, właśnie ze względu na prowadzenie polityki zdrowotnej, można sprowadzić do działalności organów administracji publicznej i wyspecjalizowanych jednostek służby zdrowia , które zapewniają ochronę zdrowia poprzez działania leczniczo-ewakuacyjne (polegają (…) na możliwości udzielenia natychmiastowej pomocy na miejscu lub w pobliżu miejsca wypadku, (…) segregacji ewakuacyjnej i transporcie do miejsc przeznaczenia, na udzieleniu kwalifikowanej pomocy lekarskiej oraz chirurgicznej i dalszym leczeniu.) i sanitarno- przeciwepidemiczne, a także dostosowywanie ilości środków materiałowych do aktualnych potrzeb.
Oczywiście w tak nieostrej dziedzinie jak ochrona zdrowia państwo nie może działać na własną rękę, gdyż epidemia czy bioterroryzm nie znają pojęcia granic terytorium państwa. Zostały stworzone różne organizacje międzynarodowe o zasięgu ogólnoświatowym jak i regionalnym, których zadaniem jest wspomóc działania poszczególnych państw w kierunku ochrony i obrony zdrowia. Polska jest państwem członkowskim Unii Europejskiej, która wychodzi naprzeciw takim problemom. Ze względu na obawy przed najważniejszymi zagrożeniami zdrowia UE opracowała Nową Strategię Ochrony Zdrowia, która zawiera następujące zasady i cele: ZASADA I: Strategia oparta na wspólnie wypracowanych zasadach- w której należy brać pod uwagę opinię obywateli o krajowych służbach zdrowia w celu wyrównywania różnic pomiędzy jakością usług w poszczególnych krajach. Ta strategia musi opierać się na najnowszych badaniach, wymagana jest więc ciągła aktualizacja informacji, aby stworzyć możliwość wykorzystywania najskuteczniejszych rozwiązań. ZASADA II: Zdrowie jest największym majątkiem- długie życie w dobrym zdrowiu jest istotne dla rozwoju gospodarczego, a jak mawiał Bill Clinton: Gospodarka, głupcze! (zgodnie z tym gospodarka wymaga najwięcej uwagi, aby państwo funkcjonowało najskuteczniej). Priorytetem są więc działania profilaktyczne, bo lepiej zapobiegać negatywnym zjawiskom w gospodarce, niż je później zwalczać. Dla lepszego zrozumienia takiego kierunku działań władze krajowe państw członkowskich powinny współpracować z władzami unijnymi w celu przeprowadzenia gruntownej analizy nad związkiem pomiędzy statusem zdrowia, nakładami na ochronę zdrowia, a wzrostem gospodarczym. ZASADA III: Zdrowie w każdej polityce- polityka zdrowotna powinna wnikać: w politykę zagraniczną w zakresie rozwoju i handlu - ze względu na zjawisko globalizacji; w politykę ochrony środowiska; politykę regionalną regionalną; system ochrony społeczeństwa; regulacje prawne w zakresie standardów żywności oraz leków; wysokość akcyz (w celu ograniczenia czynników szkodliwych społecznie). Co więcej Wspólnota musi postawić na bardziej efektywne działania w zakresie ochrony zdrowia. ZASADA IV: Wzmocnienie głosu UE w globalnym systemie ochrony zdrowia- działania UE nie mogą być rozbieżne z działaniami światowych organizacji. UE musi skonsolidować swoje działania z międzynarodowymi organizacjami międzyrządowymi (np. z agendami ONZ: WHO, FAO, UNICEF ) a także wzmocnić współpracę z ich partnerami. CEL I: Promowanie zdrowego trybu życia w starzejącej się Europie- poprzez dobranie odpowiednich metod działania UE powinna zachęcać swoich mieszkańców do aktywnego trybu życia bez względu na wiek, aby ukształtować nawyk zdrowego stylu życia, ponieważ zdrowa populacja ludzi starszych oznacza mniejsze nakłady finansowe na ich leczenie, co zwiększa możliwość efektywnego wykorzystywania funduszy przeznaczonych na ochronę zdrowia. W tej części zawiera się także działanie na rzecz zwiększenia wiedzy o chorobach nowotworowych (np. umieszczanie na paczkach papierosów informacji o czynnikach rakotwórczych). CEL II: Ochrona mieszkańców UE przed czynnikami zagrażającymi zdrowiu- ochrona ludzkiego zdrowia jest zaliczana do obowiązków UE. Obejmuje ona oszacowanie ryzyka, gotowość do reakcji w razie pandemii, epidemii lub aktu bioterroryzmu, ulepszanie bezpieczeństwa pracowników. Oczywiście w celu wypełnienia tego obowiązku niezbędna jest współpraca władz unijnych, państwowych i regionalnych w obliczu takich zagrożeń. Nadzór nad czynnikami zagrażającymi zdrowiu musi być stale wzmacniany, a nowe potencjalne zagrożenia muszą być systematycznie badane, (np. badania nad zmianami klimatycznymi). CEL III: Wspieranie dynamicznych systemów zdrowia i nowych technologii- nowe technologie mogą udoskonalić profilaktykę zdrowia, zwiększyć skuteczność i obniżyć koszty. Dlatego potrzebna jest ciągła praca nad usprawnianiem struktury systemu ochrony i wyspecjalizowanych służb zdrowia. Wdrażanie mechanizmów i finansowanie- w celu wdrażania powyższych zasad i osiągania celów potrzebna jest ścisła współpraca pomiędzy państwami członkowskimi a UE, a także pomiędzy regionami. Projekt finansowany będzie z bieżących komórek finansowych, traci ważność w 2013 roku.
Jak widać ochrona zdrowia nie jest zadaniem jednopłaszczyznowym. Wymaga ona współpracy na wielu płaszczyznach działania, na wszystkich szczeblach administracji. W kraju Organem wiodącym w ochronie zdrowia jest minister właściwy ds. zdrowia. Do organów współdziałających należy zaliczyć ministrów właściwych ds.: obrony narodowej, spraw wewnętrznych, gospodarki, kultury fizycznej i sportu, nauki, oświaty i wychowania, rolnictwa, transportu, gospodarki morskiej oraz środowiska.
Powszechna Deklaracja Praw Człowieka, rezolucja Zgromadzenia Ogólnego ONZ 17 A (III) przyjęta i proklamowana w dniu 10 grudnia 1948 r.
Jakubczak R., Bezpieczeństwo narodowe Polski w XXI wieku , wyd. Bellona, 2006, str. 348.
Jakubczak R., Bezpieczeństwo narodowe Polski w XXI wieku , wyd. Bellona, 2006, str. 349.
[http://europa.eu/scadplus/leg/en/cha/c11579.htm]: Together for Health: A Strategic Approach for the EU 2008-2013, Commission White Paper of 23 October 2007, nieopublikowana w Dzienniku Urzędowym Unii Europejkiej.
Jakubczak R., Bezpieczeństwo narodowe Polski w XXI wieku , wyd. Bellona, 2006, str. 349-350.