Stymulacja według pór roku - metoda Porannego Kręgu
Jednym z zajęć grupowych jest „poranny krąg”. Zajęcia te można określić jako stymulację polisensoryczną, obejmującą swym zasięgiem dotyk, wzrok, słuch, węch i smak. Istotą tego spotkania jest budowanie zaufania i poczucia bezpieczeństwa.
Celowi temu służy utworzenie kręgu, ciepły nastrój panujący w pomieszczeniu, zapalona świeca, znajomy zapach. Po prostu spotkanie, którego reguły są dobrze znane, w którym niepewność została zredukowana do minimum. Każdy element zajęć jest dla dziecka przewidywalny, znany a więc bezpieczny.
Każda pora roku ma przyporządkowany inny kolor. Do lata należy kolor czerwony (bardzo silnie pobudza i wpływa na ożywienie osób powolnych). Kolor żółty jest barwą jesieni. Kolor spadających liści i dojrzałych owoców( jest kojarzony z radością życia). Kolor biały jest odzwierciedleniem tego, co panuje za oknem zimą (biel promieniuje, uspokaja i rozjaśnia). Kolor zielony należy do wiosny, kolor budzącej się do życia przyrody (zieleń łagodzi, przynosi zadowolenie, uspokaja i odpręża).
Oddziaływanie przez barwę w czasie „porannego kręgu” odbywa się poprzez zmianę wystroju całego wnętrza pomieszczenia, w którym odbywają się zajęcia. Kolor każdej pory roku decyduje o wystroju ścian i sufitu odpowiednio dobranymi kolorystycznie tkaninami. Tkaniny na ścianach są zgodne z kolorem danej pory roku, natomiast sufit jest zawieszony niebieskim materiałem. W trakcie zajęć dzieci zasłaniane są dużymi kawałkami materiału o odpowiedniej barwie, a w świetle nadfioletowym przesuwa się przed ich oczami błyszczące, fosforyzujące wstążki.
Jednym z istotnych elementów „porannego kręgu” jest ciemność. Działa ona silnie na emocje dziecka, dlatego tak ważne jest oswojenie z nią uczestników zajęć. Dzięki ciemności wyraźniej dostrzegamy każdy element, który nią nie jest. Dlatego w ciemności tak wielkiego znaczenia nabiera zapalona świeca pojawiająca się w zasięgu wzroku. Ciepłe migoczące światło świecy niesie ze sobą spokój i poczucie bezpieczeństwa.
Ważną rolę w zajęciach polisensorycznych grają bodźce dotykowe. Podstawową propozycją stymulacji dotykowej jest masaż dłoni wykonywany na powitanie. Podając dłonie chcemy przekazać pozytywny stosunek do dziecka i poczucie bezpieczeństwa. Masażowi temu towarzyszy piosenka witająca każdego z uczestników zajęć, a używany do tego olejek ma charakterystyczny dla danej pory roku zapach. Ta codziennie powtarzająca się czynność staje się rytuałem i rodzi zaufanie.
Bodźce zapachowe występują nie tylko podczas masażu dłoni. Do każdej pory roku przyporządkowujemy inny zapach, którym napełniamy pomieszczenie przez wlanie kilku kropel olejku zapachowego do lampki zapachowej. Lampka ta zapalana jest za każdym razem na rozpoczęcie zajęć i gaszona przez jednego z uczestników na ich zakończenie.
Do lata przyporządkowujemy zapach różany, działa on kojąco, uśmierza złość, pomaga rozładować stres. Podczas jesieni używamy lawendy, która łagodzi napięcia, uspokaja i wzmacnia, zaś do zimy przypisana jest mięta, działająca uspokajająco, wzmacniająco i rozluźniająco. Wiosną używamy olejku cytrynowego, który działa antyseptycznie, pobudza apetyt i ożywia.
Kolejną grupą bodźców są wrażenia smakowe. I te zmieniają się cyklicznie z porami roku. Celem dostarczania tych bodźców jest zwiększenie wrażliwości warg i języka. Wiosną podajemy dzieciom cytrynę posypaną cukrem, by poznały smak gorzko-kwaśny. Latem słodką konfiturę. Jesienią miód bądź krem orzechowy, a zimą pijemy miętę.
Każdą porę roku charakteryzuje inny żywioł, który jest elementem zajęć. Żywioły, czyli ogień latem, powietrze jesienią, woda zimą i ziemia wiosną, są bodźcami cennymi, gdyż mają charakter polisensoryczny. Ogień to bodziec wzrokowy, ale daje też ciepło. Wiatr czujemy na skórze, jego działanie możemy tez zobaczyć i usłyszeć. Możemy słuchać plusku wody, oglądać ją, poczuć jej krople i doświadczyć zimna lodu. Ziemia nie tylko stanowi bodziec wzrokowy, ale ma także swój zapach.
PODSUMOWANIE:
· celem „porannego kręgu” nie jest stymulacja, ale komunikacja;
· podstawowe znaczenie ma rytualizacja czynności, stymulowanie bez rytualizacji wprowadzi chaos, co pociągnie za sobą zamknięcie się dzieci na kontakt;
· konieczne jest uświadomienie sobie przez nauczyciela własnej ekspresji mimicznej, ruchowej, głosowej oraz kształtowanie pozytywnego nastawienia do dzieci i motywacji do działania..."