Losy leku w organizmie człowieka - LADME
Procesy mające miejsce po podaniu leku do ustroju
၆Od podania do rozmieszczenia (dystrybucji) leku w ustroju
၆Wiązanie substancji leczniczej z białkami osocza
၆Przemiany chemiczne substancji leczniczej
၆Wydalenie leku
BIOFARMACJA
L - LIBERATION - rozpad postaci leku i uwolnienie
substancji leczniczej
A - ABSORPTION - wchłanianie substancji leczniczej
D - DISTRIBUTION - rozmieszczenie leku w ustroju
M - METABOLISM / BIOTRANSFORMACJA
E - EXCRETION - wydalanie leku z ustroju
Nauka zajmująca się badaniem zależności pomiędzy rodzajem
i intensywnością działania biologicznego obserwowanego
u zwierząt i ludzi a następującymi czynnikami:
charakterem chemicznym substancji leczniczej
stanem fizycznym, wielkością cząstek i wielkością
ich powierzchni
obecnością lub brakiem substancji pomocniczych
typem postaci leku, w której podawana jest
substancja lecznicza
technologicznymi czynnościami farmaceutycznymi
zastosowanymi do wytworzenia postaci leku
Dystrybucja leku w ustroju jest determinowana zdolnością przenikania przez bariery błonowe
Związki hydrofilne nie wnikają do komórek natomiast mogą wiązać się do ugrupowań powierzchniowych lub nie
Związki lipofilowe dyfundują przez błony komórkowe,
Naturalne płyny ustrojowe (rozpuszczalnikiem - H2O)
Rodzaje dystrybucji
w strumieniu krwi
do przestrzeni zewnątrzkomórkowej (objętość osocza oraz objętość płynu międzykomórkowego)
do przestrzeni wewnątrzkomórkowej
wiązanie z określonymi strukturami tkanek
Leki z zasady osiągają docelowe tkanki lub narządy po przeniesieniu z krwią, co zazwyczaj następuje w części żylnej układu krążenia
wstrzykiwanie lub podawanie we wlewie dożylnym - bezpośrednio do prądu krwi
podskórne lub domięśniowo podany lek dyfunduje z miejsca podania do krwi
doustnie - krążenie jelitowo-wątrobowe leku
Znaczenie wiązania z białkami osocza dla siły i czasu działania leku
Czynniki wpływające na interpretację stężeń leku we krwi
Uwarunkowane genetycznie zmiany biotransformacji leku.
Zależne od stanu patofizjologicznego zmiany:
reaktywności receptora,
wiązania z białkami,
metabolizmu leku.
Farmakodynamiczne interakcje leków.
Zakłócenia analityczne.
Substancje wielkocząsteczkowe po rozmieszczeniu w krwi, pozostają ograniczone do głównie do przestrzeni naczyniowej, ponieważ źle przenikają przez barierę krew-tkanka, a nawet przez śródbłonek naczyń włosowatych
w których ma on charakter okienkowaty. Takie właściwości są wykorzystywane w lecznictwie, kiedy utrata krwi zmusza do wypełnienia łożyska, np. przez wlew dekstranu.
We krwi, białka osocza wiążą małe cząsteczki w tym również leki, powstały kompleks lek-białko, powoduje uwięzienie leku w łożysku naczyniowym!
Czyli lek będzie opuszczał łożysku naczyniowym gdy jego masa cząsteczkowa będzie stosunkowo mała (600-1000 Daltonów) i nie będzie miał silnego powinowactwa do białek osocza oraz nie będzie hydrofilny
Mechanizmy doprowadzające do interakcji leków
Czynniki modyfikujące ilość leku, która dociera do miejsca jego działania po
jednorazowej dawce doustnej
Wpływ diety na biodostępność leku
Dostępność biologiczna stanowi jeden z najważniejszych parametrów, charakteryzujących jakość preparatu farmaceutycznego. Porównawcze badanie dostępności biologicznej (tzn. badanie równoważności biologicznej) może być niezbędnym etapem badań wykonywanych przed wprowadzeniem leku generycznego na rynek.
Dostępność biologiczna (biodostępność) - w farmakologii określa część substancji leczniczej (składnika aktywnego), jaka z podanej dawki dostaje się do krążenia ogólnego oraz szybkość wchłaniania tej substancji. Biodostępność leku w przypadku podania donaczyniowego (dożylnego) wynosi 100%. Przy podaniu w inny sposób, np. doustnie, jest zawsze niższa.
Dostępność biologiczna może być modyfikowana przez czynniki wewnętrzne (pochodzące z organizmu) i zewnętrzne (pochodzące ze środowiska). Wpływ ten jest różny, w zależności od drogi podania leku.
Najbardziej zmienna jest biodostępność leków podawanych doustnie