CHOROBOTWÓRCZE DZIAŁANIE BAKTERII:
1) Przeciwdziałanie układu immunologicznego:
- wytwarzanie otoczki - zwykle zbudowane z jednej substancji (polisacharydów), która nie jest rozpoznawana jako ciało obce; najważniejszy element chorobotwórczy (np.zapalenie płuc)
- wnikanie do wnętrza komórki - np.: Riketsje - zap. płuc, Chlamydie - kiła, gruźlica, Legionella - atypowe zap. płuc,
- wytwarzanie superantygenów - substancje białkowe, które w specyficzny sposób aktywują limf.B i T, pobudzając ich podziały; z energii organizmu zużytej na ten proces korzystają bakterie, np.: gronkowiec złocisty i paciorkowiec ropny.
- obecność antygenów identycznych do ant. człowieka - choroby: reumatyzm (choroba autoimmunologiczna) może być wywołana przez paciorkowca ropnego, który posiada białko M na powierzchni komórki - identyczne jak komórki serca, stawów i mózgu; wiele chorób autoimmunologicznych ma to samo podłoże, np. w kłębuszkowym zapaleniu nerek.
- zmienność antygenowa- np. dwoinka rzeżączki pobiera DNA od martwych komórek, przez co geny powierzchniowe ulegają zmienności (posiadają kasety wewnątrzgenowe), np.2 pG- Salmonelli - bakterie są ruchliwe, posiadają antygeny rzęskowe.
- wytwarzanie proteaz /enzymy uszkadzające białka/ - ujawniają się w organizmie ludzkim przeciwciała: IgM, IgG i IgA.
2) Adhezja:
- bakterie G+ - 2 sposoby przyczepu do tkanki: pośredni i bezpośredni; posiadają białka przyczepiające się do macierzy międzykomórkowej, co zwiększa zasięg bakterii wewnątrz organizmu;
- bakterie G- - same produkują antygeny; przy pomocy 3-go systemu sekrecyjnego antygen wstrzykiwany jest do komórki ludzkiej i osadza się na powierzchni komórek.
3) Toksyny i enzymy:
cytotoksyny - śmierc komórki, (tężcowe, błonica, hemolizyny, leukocydyny, EHEC krwotoczne)
enterotoksyny - utrata wody i elektrolitów, (tężcowe)
neurotoksyny - działaja na układ nerwowy (przecinkowiec cholery, E. coli).
4) siderofory - utrata Fe:
System sideroforowy - system enzymatyczny, który posiada kofaktor (element niebiałkowy) który wiąże dwu- i trójwartościowe żelazo, głównie z grupy hemowej krwi. Może doprowadzić to do anemii. Np. pG- Pseudomonas Aeruginosa i S. aureus.
5) Systemy regulacyjne:
Systemy regulacyjne: AGR/ SAR - decydują, które toksyny i w jakiej ilości będą produkowane: 1. stymulon, 2. wyspy patogenności - sekwencja DNA kodująca od 5 do 15 czynników patogenności, np. adhezje lub toksyny; 3. inicjowanie odczytu. Systemy mogą dotyczyć różnych genomów lub regulacji całej wyspy patogenności.