Współczesne scenariusze globalizacji:

• Koncepcja Rolanda Robertsona:

Globalna Gemeinschaft I (wariant równorzędny i zhierarchizowany	Globalna Gemeinschaft II (wariant scentralizowany i zdecentralizowany)
Globalne Gesellschaft I (wariant konsensualny i hierarchiczny)	Globalne Gesellschaft II (globalny rząd vs ogólnoświatowa federacja)

• Koncepcja Anthony Giddensa: późna nowoczesność, związana ze zdolnością współczesnych społeczeństw do refleksyjności. Wyznacznikami później nowoczesności są: zaufanie, ryzyko, nieprzejrzystość i globalizacja (tu zagadnienie państwa narodowego, które wg Giddensa nie jest zagrożone przez procesy globalizacji)

• Koncepcja Scotta Lash`a i Johna Urrego: zdezorganizowany kapitalizm na przełomie wieków następuje dezintegracja właściwego dla XX w. „zorganizowanego kapitalizmu”, co prowadzi do osłabienia roli państwa narodowego i swoistego ekonomizowania polityki (= zdominowania jej przez interesy ekonomiczne).

• Koncepcja Ulricha Becka: społeczeństwo ryzyka i „druga nowoczesność”.

1. Ryzyko na jakie jesteśmy narażeni wynika bezpośrednio z industrializacji.

2. Istnienie tego ryzyka nie jest dostrzegalne przy pomocy zmysłów.

3. Ryzyko nie wynika z niedoboru technologii czy zasobów a z nadprodukcji.

4. Doświadczenie ryzyka we współczesnych społeczeństwach Zachodu wynika z ich wzrastającej refleksyjności.

5. Ryzyko nie jest związane z lokalnym miejscem, z którego się pochodzi.

6. Globalizacja samego ryzyka doprowadziła do sytuacji, w której nie jesteśmy w stanie przy pomocy naukowych metod przewidzieć zarówno samego jego wystąpienia, jak i konsekwencji z nim związanych.

Globalizacja ryzyka oznacza, że praktycznie tylko współpraca w skali całego globu daje szansę na poradzenie sobie z nim. Bogactwo w coraz mniejszym stopniu chroni przed ryzkiem (choć ubóstwo zwiększa jego prawdopodobieństwo. Problem upolitycznienia korporacji transnarodowych kosztem państw spadku znaczenia państw narodowych, które w obliczu „drugiej nowoczesności” skazane są na ewolucję w kierunku państw ponadnarodowych ( a więc takich, które będą instytucjami pełniącymi rolę ośrodków decyzyjnych, choć w ich definicji nie będą już odgrywały roli naród i terytorium); rola państwa ponadnarodowego nie będzie polegać na łagodzeniu wewnętrznych napięć czy problemów wynikających z partykularyzmów, a na podejmowaniu decyzji umożliwiających napięć powstających pomiędzy globalizacją a lokalizacją (lokalnością) → państwa glokalne.

Podstawowe antynomie globalizacji wg Edmunda Wnuka-Lipińskiego:

INKLUZYJNOŚC vs EKSLUZYWNOŚĆ

PARTYLUKARYZM vs UNIWERSALIZM

SCENARIUSZE GLOBALIZACJI

Działania	Uniwersalne	Partykularne
Inkluzyjne	Ład światowy oparty na globalnej umowie społecznej FEDERALIZACJA	Hegemonia obszarów rdzenia globalizacji AMERYKANIZACJA
Ekskluzywne	Izolacja peryferii ARGENTYNIZACJA	Nowe podziały świata na wrogie, wzajemnie izolowane enklawy BAŁKANIZACJA

4

---