ZESTAW VI
1. Smog- zanieczyszczone powietrze zawierające duże stężenia pyłów i toksycznych gazów, których źródłem jest głównie motoryzacja i przemysł.
Smog typu londyńskiego (kwaśny, "siarkawy"), może wystąpić w zimie przy temperaturze -3÷5°C, powoduje ograniczenie widoczności nawet do kilkudziesięciu m. Głównymi zanieczyszczeniami powietrza są: dwutlenek siarki, dwutlenek węgla, pyły. Smog powoduje duszność, łzawienie, zaburzenie pracy układu krążenia, podrażnienie skóry. Wywiera również silne działanie korozyjne na środowisko.
2. Fizykochemiczne oczyszczanie ścieków Metody chemiczne i fizykochemiczne są stosowane coraz częściej w momencie, kiedy w ściekach znajduje się duże ilości zanieczyszczeń, których źródłem jest przemysł. Zanieczyszczenia tego typu często są nierozkładalne na sposób biologiczny, konieczne jest więc zastosowanie metod chemicznych i fizycznych. Zanieczyszczenia nie nadające się do rozkładu biologicznego to tak zwane substancje refrakcyjne. Stosuje się wiele procesów fizycznych i chemicznych w oczyszczaniu ścieków, zależnie od ich składu i ilości. Do najważniejszych procesów fizykochemicznych należą:
- neutralizacja - chemiczne zobojętnianie ścieków o kwaśnym lub zasadowym pH, które prowadzi do przejścia cieków silnie kwaśnych lub zasadowych do postaci o odczynie bliskim neutralnemu pH. Do neutralizacji stosuje się aktywne jony, zasady i kwasy. Często stosowaną metodą jest doprowadzenie do zmieszania ścieków o kwaśnym odczynem ze ściekami o odczynie zasadowym. W procesie tym biorą udział specjalnie dodawane substancje chemiczne - reagenty. Najczęściej stosowanymi reagentami są:~ w przypadku neutralizowania ścieków o kwaśnym odczynie: 20% -30% roztwory NaOH, 5%-15% zawiesinę mleka wapiennego, NaOH w postaci roztworu, granulatu i złoża ziarnistego.~ w przypadku neutralizowania ścieków o zasadowym odczynie: mieszaniny kwasów zawartych w gazach spalinowych, HCl pod postacią roztworu itp.
- utlenianie - stosuje się je, aby utlenić zanieczyszczające związki organiczne i nieorganiczne oraz aby zdezynfekować ścieki. Dzięki utlenianiu unieszkodliwia się między innymi toksyczne cyjanki. Utlenianiu poddaje się miedzy innymi zanieczyszczenia pod postacią fenoli, amin, kwasów humusowych, glonów, wirusów i bakterii. Do procesów utleniania stosuje się przede wszystkim chlor oraz ozon.
- redukcja chromu - stosuje się w tym celu redukcję chemiczną oraz redukcję elektrolityczną oraz strącanie. (strącanie chemiczne oraz koagulacja - procesy nawzajem się uzupełniające)
KOAGULACJA - dzięki niej możliwe jest usunięcie ze ścieków zawiesin, które trudno opadają, usuwa również bakterie i koloidy. W procesach koagulacji udział biorą najczęściej siarczany glinu, żelaza (żelazowy i żelazawy), chlorek żelazowy, wapno hydratyzowane i palone oraz glinian sodu.
STRĄCANIE - aby strącić metale prowadzi się do reakcji wytrącenia jonów metali związanych w wodorotlenkach.
- wymiana jonowa - powszechnie stosowana reakcja, przede wszystkim dla uzdatnienia wód z obiegu chłodniczego i kotłowego. Wykorzystuje się w niej tak zwane jonity, czyli substancje jonowymienne, które oddając jony zawarte w swojej strukturze pochłaniają jony zanieczyszczające oczyszczane wodne roztwory.
- ekstrakcja - polega ona na rozdzielaniu zanieczyszczającego składnika na dwie ciecze. Stosuje się ją, aby oddzielić od ścieków fenole a następnie je usunąć. Mieszaninę substancji, w której różne składniki mają różne właściwości rozpuszczania, poddaje się działaniu jakiegoś rozpuszczalnika, który jedne substancje rozpuszcza a inne nie. Ekstrahentami stosowanymi w ekstrakcji są na przykład takie rozpuszczalniki organiczne jak benzen, octan butylu, eter etylowy i dwuizopropylowy oraz czterochlorek węgla.
3.Odpady z górnictwa węgla kamiennego
Odpady górnictwa węgla kamiennego zwane również odpadami powęglowymi zaliczane są do tzw. mineralnych surowców odpadowych wytwarzanych w procesach wydobycia, wzbogacenia i przetwarzania kopalin. Tradycyjne surowce mineralne dzieli się na cztery grupy:
1. Kopaliny towarzyszące - potencjalne surowce mineralne występujące w złożu kopaliny głównej, które zasadniczo można selektywnie eksploatować
2. Odpady górnicze zwane również wydobywczymi - skały pochodzące z robót górniczych i przygotowawczych udostępniających złoże kopaliny głównej w kopalniach głębinowych lub odkrywkowych
3. Odpady przeróbcze - materiał skalny wydobyty wraz z urobkiem i oddzielany w procesach wzbogacania kopaliny głównej
4. Odpady wtórne przetwórcze - pozostałości po przetwórstwie kopaliny głównej, powstające w procesach wytwarzania produktów handlowych