ZASADY DOBORU METOD ODLEWANIA
Dobór optymalnej technologii wykonania odlewu wymaga dobrej znajomości zagadnień związanych z możliwościami technicznymi poszczególnych metod ich wytwarzania. O doborze metody wykonania odlewu decydują takie czynniki, jak:
- wielkość produkcji (liczność serii odlewów),
- rodzaj tworzywa, z którego ma być wykonany odlew,
- kształt, wymiary gabarytowe i masa odlewu,
- minimalna grubość ścianki odlewu,
- wymagania jakościowe, jakie musi spełniać odlew (np. wytrzymałość, twardość, dokładność wymiarowa, jakość powierzchni itp.),
- warunki techniczne odbioru i eksploatacji odlewów,
- rachunek ekonomiczny kosztów wytwarzania odlewu,
- wyposażenie i poziom techniczny odlewni.
Z pojęciem grubości Ścianek odlewu związane jest Ścisłe pojęcie minimalnej gru-
bości ścianki odlewu, tj. najmniejszej grubości możliwej do uzyskania (bez wad) dla
różnych tworzyw odlewniczych i sposobów odlewania (por. pkt. 1.1).
Warto tutaj zaznaczyć, że minimalna grubość Ścianek odlewu zależy od jego wymiarów (gabarytów), rodzaju tworzywa odlewniczego oraz metody odlewania. W tablicy przedstawione są minimalne grubości Ścianek małych odlewów z różnych tworzyw (staliwo, żeliwo, stopy metali nieżelaznych), możliwe do uzyskania w różnych formach odlewniczych.
Jakość powierzchni surowego odlewu oceniana jest, zgodnie z wymaganiami nor-
my, na podstawie wartości Średniego arytmetycznego odchylenia profilu od linii średniej - czyli parametru R , wyrażonego w mikrometrach. Norma wyróżnia 6 klas
chropowatości powierzchni surowego odlewu, przedstawionych w tablicy 9.3. Jako
wskaźnik pomocniczy podano w tablicy także parametr R . Możliwe do uzyskania
chropowatości powierzchni surowych odlewów w zależności od sposobu otrzymywania odlewu.
Czynniki wpływające na dokładność wykonania odlewów zostały omówione na
początku rozdziału 8. Odlewy ze stopów żelaza (staliwo i żeliwo) klasyfikowane są w
5-ciu, a odlewy ze stopów metali nieżelaznych w 7-miu klasach dokładności wykonania.
Z klasą dokładności wykonania ścisłe wiążą się dopuszczalne odchyłki wymiarów
i masy odlewu, tolerancje nie obrabianych ścianek i żeber, a także wielkości nad-
datków na obróbkę skrawaniem.
Podkreślić należy, iż precyzja wykonania odlewu nie zależy od jego gabarytów.
Drobny odlew może posiadać odchyłki (wymiarów i masy) sytuujące go na przykład
w klasie piątej, a wielkogabarytowy odlew, posiadający odchyłki o takich samych
wartościach bezwzględnych, może odpowiadać klasie pierwszej, a tym samym wymagać precyzyjnej technologii do jego uzyskania.