Entezopatie (łokieć tenisisty, łokieć golfisty)
Entazopatie to zmiany chorobowe przyczepów mięśni do kości na powstałe na skutek działania zbyt dużych obciążeń.
a). łokieć tenisisty - zapalenie nadkłykcia bocznego kości ramiennej
Zespół bólowy tkanek miękkich pochodzący z uszkodzenia przyczepu bliższego m. prostownika łokciowego nadgarstka do nadkłykcia bocznego kości ramiennej. Przyczyną jest ciągłe wykonywania ruchu prostowania i odwracania nadgarstka np. używania śrubokręta, odbijanie piłki z backhandu przy zgiętym łokciu. Do choroby predysponuje także częsta praca przy komputerze (układ rąk podczas pisania na klawiaturze), noszenie ciężkich przedmiotów przy wyprostowanych łokciach. Objawem jest ból promieniujący od bocznej strony stawu łokciowego do przedramienia i nadgarstka.
b). łokieć golfisty - zapalenie nadkłykcia przyśrodkowego kości ramiennej
Zespół bólowy tkanek miękkich pochodzący z uszkodzenia przyczepu bliższego m. nawrotnego obłego lub m. zginacza promieniowego nadgarstka. Do uszkodzenia przyczepów najczęściej doprowadzają mikrourazy w wyniku zespołu przeciążeniowego wskutek powtarzalnych ruchów nadgarstka wbrew oporowi, np. gra w golfa, rzucanie piłką.
Okres ostry :
Cel: uśmierzenie bólu i zwalczanie stany zapalnego
krioterapia miejscowa (np. ciekłym azotem)
wilgotne zimne zawijania (kilka razy w ciagu dnia przez 15-30 min)
zimne okłady z borowiny, gliny
kąpiel wirowa kończyn górnych
przeciwwskazanie: ciepłolecznictwo
Okres podostry ( po ustapieniu bólów spoczynkowych i nocnych)
Cel: pobudzenie przemiany materii w mięśniach i rozluźnienie mięśni
wilgotne ciepłe zawijania
jonoforeza z NLPZ np. ketoprofen spod katody
el. czynna - ułożona w miejscu zmian chorobowych
el. bierna - ułożona przeciwlegle
pozycja siedząca
dawka: 0,01 do 0,3 mA/cm2 (do odczucia pacjenta)
czas zabiegu: 20 min
ilość zabiegów: 10-15 (zazwyczaj co drugi dzień)
prądy DD
TENS np. małej częstotliwości
czas trwania impulsu: 100-300 μs
częstotliwość: 1-5 Hz
natężenie: 3-6 T
czas zabiegu: 20-45 min
laser podczerwony (dł. fali 800-950 nm)
dawka: 3-6 J/cm2
częstotliwość: do 3000 Hz
moc: 50-500 mW
czas zabieg: zależny od mocy sondy, im większa moc tym krótszy zabieg
ultradźwięki
dawka: 0,5-0,7 W/cm2
częstotliwość: 1 MHz
czas zabiegu: ok. 5 min
fonoforeza (ultradźwięki + maści z NLPZ)
terapia łączona (ultradźwięki + TENS średniej częstotliwości)
dawka UD: 0,5 W/cm2
częstotliwość: 1 MHz
dawka TENS: do odczucia pacjenta
masaż poprzeczny (w poprzek przyczepu mięśnia)
naświetlania IR
Zespół cieśni nadgarstka
Stan zapalny powstaje na skutek długotrwałego ucisku nerwu pośrodkowego biegnącego w kanale nadgarstka. Przyczyną choroby jest najczęściej obrzęk zapalny nerwu lub tkanek otaczających oraz zwyrodnieniowe lub pourazowe zacieśnienie przestrzeni kanału nadgarstka. Początkowo ucisk na włókna nerwu doprowadza do zaburzenia ich odżywiania, co wywołuje wtórny obrzęk i nasila dolegliwości.
Objawy kliniczne:
- ból i parestezje w nadgarstku i okolicy kciuka, palca II, III i połowy IV
- zanik mm. kłębu
- dodatni objaw Tinela (opukiwanie n. pośrodkowego na wysokości nadgarstka powoduje parestezje w obrębie palców)
- dodatni objaw Phalena (nasilenie parestezji po kilku-kilkudziesięciu sekundach utrzymania zgięcia w stawie nadgarstkowym
Występuje osłabienie chwytu, brak precyzji i ograniczenie ruchów. Utrudnione jest zaciśnięcie reki w pięść, utrzymanie przedmiotów w ręce. Przy nasilonym bólu pomaga opuszczenie ręki. Przyczyną choroby może być RZS lub choroba zwyrodnieniowa spowodowana częstym wykonywaniem tych samych czynności (np. częste używanie myszki komputerowej). Choroba częściej występuje u kobiet.
Zabiegi:
Dobór i metodyka zabiegów taka sama jak w przypadku entezopatii.
Przykurcz Dupuytren'a
Bliznowacenie rozcięgna dłoniowego z następczym przykurczem zgięciowym palców. Etiologia nie jest do końca pozana. Istnieją trzy hipotezy:
- wystąpienie czynnika genetycznego
- ze względu na częste występowanie zmian w obrębia palca IV i V zwraca się uwagę na powinowactwo z n. łokciowym
- teoria urazowa, tzw. choroba zawodowa spowodowana przeciążeniem i mikrourazami podczas częstego wykonywania tych samych czynności manualnych, co powoduje wylewy do rozcięgna i jest początkiem procesu włóknienia.
Występuje obniżenie czucia w obrębie opuszek palców, parestezje, zaburzenia ukrwienia. Choroba rozpoczyna się zwykle po 50 roku życia i częściej dotyczy mężczyzn. Leczenie przede wszystkim operacyjne.
Zabiegi:
jonoforeza ( wodny roztwór 1-2% jodku potasu lub 2% chlorku sodu spod katody w celu zmiękczenia blizn)
el. czynna - ułożona w miejscu zmian chorobowych
el. bierna - ułożona przeciwlegle
pozycja siedząca
dawka: 0,01 do 0,3 mA/cm2 (do odczucia pacjenta)
czas zabiegu: 20 min
ilość zabiegów: 10-15 (zazwyczaj co drugi dzień)
ultradźwięki
fonoforeza
UD + heparyna w żelu - na blizny
UD + NLPZ - przeciwbólowo, przeciwzapalnie
4. terapia łączona (ultradźwięki + TENS średniej częstotliwości)
dawka UD: 0,5 W/cm2
częstotliwość: 1 MHz
dawka TENS: do odczucia pacjenta
1