PODATKI
PODATKI :
Cechy stałe:
- świadczenie na rzecz podmiotu prawa publicznego (państwa lub samorządu terytorialnego), jednostronnie przez ten podmiot ustalone, o charakterze ogólnym, zasadniczym, bezzwrotnym, nieodpłatnym i przymusowym
Cechy zmienne: (elementy techniki podatkowej)
1/ podmiot opodatkowania
a\ czynny (państwo, samorząd) - ustanawia podatki i je pobiera
b\ bierny - ten kto płaci podatki
• podatnik - formalny (na mocy prawa) - rzeczywisty (ten kto ponosi rzeczywisty ciężar opodatkowania
CIĘŻAR EKONOMICZNY - dochód lub majątek podatnika uległ zmniejszeniu na skutek zapłacenia podatku.
W rezultacie PRZEŻUCALNOŚCI PODATKOWEJ dochodzi do rozdzielenia podatnika formalnego od rzeczywistego.
FORMALNY (sprzedawca) - RZECZYWISTY (KUPUJĄCY)
• płatnik - oblicz podatek, pobiera i odprowadza do Urzędu Skarbowego
• inkasent - pobiera i odprowadza podatek na rzecz fiskusa
2/ przedmiot opodatkowania
(podatek od nieruchomości, od darowizn, akcyzowy)
Podstawą opodatkowania jest ilościowy lub wartościowy wyraz przedmiotu opodatkowania.
a\ ustalenie podstawy (M)
b\ określenie stawki (t)
c\ obliczenie kwoty podatku (T)
3/ podstawa opodatkowania -
-KUMULACJA PODATKOWA - łączenie podstaw opodatkowania w celu zwiększenia lub zmniejszenia ciężaru podatkowego
4 płaszczyzny kumulacji podatkowej:
a\ czasowa - łączy się wszystkie dochody podatnika z całego roku
b\ terytorialna - nieograniczony obowiązek opodatkowania
c\ podmiotowa np. wspólnota majątkowa przy podatku od osób fizycznych
d\ przedmiotowa - w podatkach dochodowych łączy się różne dochody jednego podatnika
MIN.PODATKOWE
- graniczna wielkość podstawy opodatkowania, poniżej której nie pobiera się podatku lub też jest to pewna stała kwota, która pomniejsza podstawę opodatkowania lub podatek.
RYCZAŁT PODATKOWY - nie ustala się indywidualnej podstawy opodatkowania.
4/ stawka podatkowa - relacja
form podatku
podstawa opodatk
t=T =const
M.
Mogą być stawki stałe lub zmienne
5/ skala podatkowa - zbiór stawek wraz z podstawami opodatkowania. Informacje jaką stawkę stosuje się do danej skali.
t=const.
Skale nieproporcjonalne:
- degresywne
- progresywne
- regresywne
RODZAJE SKALI PROGRESYWNEJ:
- globalna (skokowa)
- szczeblowa (ciągła)
różni je sposób naliczania podatku
6/ zwolnienia, ulgi, wyłączenia
- wyłączenie podatkowe - korekta podmiotu lub przedmiotu opodatkowania. Stosuje się tam gdzie nie ma ustawy.
- zwolnienie podatkowe - jest obowiązek podatkowy ale nie ma jego konkretyzacji.(nie jest wymierzony)
(podmiotowe i przedmiotowe)
- ulga podatkowa - zmniejszenie podatku w trakcie lub po dokonaniu wymiaru podatkowego.
obniżka podstawy opodatkowania w obliczeniach (np. darowizny)
obniżenie stawki podatkowej (np. podatek od towarów i usług)
obniżka kwoty podatku
KLASYFIKACJA PODATKÓW:
I. wg. kryterium podmiotu podatkowania:
- pod. państwowe
- pod. samorządowe
- pod. wspólne
II. wg. kryterium przedmiotu opodatkowania
- podatki przychodowe
- pod. dochodowe
- pod. majątkowe
- pod. od wydatków (konsumpcyjne)
III. wg. kryterium związku między przedmiotem opodatkowania a źródłem podatku:
- pod. bezpośrednie
- pod. pośrednie - są podatkami przerzucal. Kto inny jest podatnikiem formalnym a kto inny jest podatnikiem rzeczywistym.
IV. z punktu widzenia charakteru podatku:
- pod. osobiste (podmiotowe)
- pod. rzeczowe (przedmiotowe) np. podatek od nieruchomości, podatek od towarów i usług.