ZNAK TOWAROWY
W postępowaniu w sprawie udzielenia prawa ochronnego na znak towarowy duże znaczenie ma spełnienie wymogów formalnych przewidzianych przepisami prawa własności przemysłowej.
Sprawy dotyczące ochrony prawnej znaków towarowych reguluje ustawa z dnia 30 czerwca 2000 r. - Prawo własności przemysłowej (Dz.U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1117 z późniejszymi zmianami) a także rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 8 lipca 2002 r. w sprawie dokonywania i rozpatrywania zgłoszeń znaków towarowych (Dz. U. z 2002 r. Nr 115, poz. 998 i z 2005 r. Dz.U. Nr 109, poz. 911).
Urząd Patentowy RP przyjmuje i bada zgłoszenia dotyczące znaków towarowych, orzeka w sprawach udzielania praw ochronnych oraz prowadzi rejestr znaków towarowych.
Znakiem towarowym może być każde oznaczenie, które można przedstawić w sposób graficzny (w szczególności wyraz, rysunek, ornament, kompozycja kolorystyczna, forma przestrzenna, w tym forma towaru lub opakowania, a także melodia lub inny sygnał dźwiękowy), jeżeli oznaczenie takie nadaje się do odróżnienia w obrocie towarów jednego przedsiębiorstwa od towarów innego przedsiębiorstwa. |
Najbardziej tradycyjnymi i najczęściej występującymi formami znaków towarowych są:
- oznaczenia słowne (wyraz, zdania, slogany) - znak słowny
- oznaczenia słowno-graficzne (oznaczenia w których występują zarówno elementy słowne, jak i graficzne) - znak słowno-graficzny
- oznaczenia graficzne (rysunki, ornamenty) - znak graficzny
Urząd Patentowy wydaje decyzje o udzieleniu bądź o odmowie udzielenia prawa ochronnego po przeprowadzeniu badań określonych ww. ustawą oraz rozporządzeniem.
Znak towarowy może podlegać różnym rodzajom ochrony. Są to:
prawo ochronne na znak towarowy indywidualny
prawo ochronne na wspólny znak towarowy
prawo ochronne na wspólny znak towarowy gwarancyjny
wspólne prawo ochronne
Czas trwania prawa ochronnego na znak towarowy wynosi 10 lat od daty zgłoszenia znaku towarowego w Urzędzie Patentowym. Prawo ochronne na znak towarowy może zostać, na wniosek uprawnionego, przedłużone, dla wszystkich lub części towarów, na kolejne okresy dziesięcioletnie, przy czym wniosek powinien być złożony przed końcem upływającego okresu ochrony, jednak nie wcześniej niż na rok przed jego upływem. Wraz z wnioskiem należy wnieść należną opłatę za ochronę. Wniosek może zostać złożony, za dodatkową opłatą, również w ciągu sześciu miesięcy po upływie okresu ochrony. Termin ten nie podlega przywróceniu.
Prawo wyłącznego używania znaku towarowego obejmuje w szczególności uprawnienie do:
- umieszczania tego znaku na towarach objętych prawem ochronnym lub ich opakowaniach, oferowania i wprowadzania tych towarów do obrotu, ich importu lub eksportu oraz składowania w celu oferowania i wprowadzania do obrotu, a także oferowania lub świadczenia usług pod tym znakiem;
-umieszczania znaku na dokumentach związanych z wprowadzaniem towarów do obrotu lub związanych ze świadczeniem usług;
-posługiwania się znakiem w celu reklamy.
Prawo ochronne może zostać udzielone na indywidualny znak towarowy zgłoszony przez osobę fizyczną lub osobę prawną, organ administracji rządowej albo państwową jednostkę organizacyjną nie posiadającą osobowości prawnej, działającą w imieniu Skarbu Państwa.
Prawo ochronne na znak towarowy może zostać przeniesione na rzecz organizacji posiadającej osobowość prawną, jako odpowiednio wspólny znak towarowy albo wspólny znak towarowy gwarancyjny albo na kilku przedsiębiorców, jako wspólne prawo ochronne. Od wniosku o przekształcenie znaku towarowego na wspólny znak towarowy, wspólny znak towarowy gwarancyjny lub znak towarowy chroniony wspólnym prawem ochronnym pobierana jest opłata w wysokości 500 zł.
Prawo ochronne na znak towarowy, wspólny znak towarowy, wspólny znak towarowy gwarancyjny albo wspólne prawo ochronne na znak towarowy trwa dziesięć lat od daty dokonania zgłoszenia w Urzędzie Patentowym.
Prawo ochronne na znak towarowy może zostać, na wniosek uprawnionego, przedłużone dla wszystkich lub części towarów, na kolejne okresy dziesięcioletnie, przy czym wniosek taki powinien zostać złożony przed końcem upływającego okresu ochrony, jednak nie wcześniej niż na rok przed jego upływem. Wraz z wnioskiem należy wnieść należną opłatę za ochronę. Wniosek może zostać złożony, za dodatkową opłatą, również w ciągu sześciu miesięcy po upływie okresu ochrony. Termin ten nie podlega przywróceniu.
Należy zwłaszcza pamiętać, że nie udziela się praw ochronnych na oznaczenia:
nie mogące być znakiem towarowym w rozumieniu ustawy;
nie mające dostatecznych znamion odróżniających (np. takie, które składają się wyłącznie z elementów mogących służyć w obrocie do wskazania w szczególności rodzaju towaru, jego pochodzenia, jakości, ilości, wartości, przeznaczenia, sposobu wytwarzania, składu, funkcji lub przydatności lub weszły do języka potocznego lub są zwyczajowo używane w uczciwych i utrwalonych praktykach handlowych);
których używanie narusza prawa osobiste lub majątkowe osób trzecich;
które są sprzeczne z porządkiem publicznym lub dobrymi obyczajami;
które ze swojej istoty mogą wprowadzić odbiorców w błąd, w szczególności co do charakteru i właściwości;
zgłoszone w złej wierze do Urzędu Patentowego w celu uzyskania ochrony;
zawierające nazwy, skróty nazw bądź symbole, na używanie których w obrocie zgłaszający nie ma zezwolenia właściwego organu Państwa albo organizacji;
zawierające elementy będące symbolami, w szczególności o charakterze religijnym, patriotycznym lub kulturowym, których używanie obrażałoby uczucia religijne, patriotyczne lub tradycję narodową;
stanowiące formę bądź inną właściwość towaru lub opakowania, która jest uwarunkowana wyłącznie jego naturą, jest niezbędna do uzyskania efektu technicznego lub zwiększa znaczenie wartości towaru.
identyczne lub podobne do znaku towarowego zarejestrowanego lub zgłoszonego do rejestracji (o ile znak taki zostanie zarejestrowany) z wcześniejszym pierwszeństwem na rzecz innej osoby, dla towarów identycznych lub podobnych.
Powołane przepisy zakazują, między innymi, udzielania praw ochronnych na oznaczenia rodzajowe lub znaki opisowe. Przykładowo, jeżeli zgłaszający zamierza uzyskać prawo ochronne na znak towarowy słowny KRZESŁO i wykorzystywać go do oznaczania krzeseł, to na taki znak nie zostanie udzielone prawo ochronne, gdyż pojęcie „krzesło” jest rodzajowym określeniem tego produktu. Istnieje jednak możliwość uzyskania ochrony znaku słowno-graficznego z elementem słownym KRZESŁO, z przeznaczeniem do oznaczania krzeseł, o ile grafika znaku będzie wystarczająco odróżniająca. Uzyskanie prawa ochronnego na taki znak towarowy nie będzie jednak skutkowało uzyskaniem wyłączności na używanie samego oznaczenia KRZESŁO jako takiego. Wyłączność będzie obejmowała jedynie użycie tego słowa z konkretną grafiką i ewentualnie w połączeniu z kolorystyką.
Zgłoszenia znaku towarowego można dokonać osobiście lub za pośrednictwem pełnomocnika.
Zgodnie z art. 236 ust. 1 i 2 ustawy pwp pełnomocnikiem w postępowaniu przed Urzędem Patentowym w sprawach związanych z dokonywaniem i rozpatrywaniem zgłoszeń oraz utrzymywaniem ochrony znaków towarowych może być tylko rzecznik patentowy a w przypadku osoby fizycznej z zastrzeżeniem ust. 3 ww. ustawy może być również współuprawniony, a także rodzice, małżonek, rodzeństwo lub zstępni strony oraz osoby pozostające ze stroną w stosunku przysposobienia.
Osoby niemające miejsca zamieszkania lub siedziby na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej mogą przed Urzędem Patentowym działać tylko za pośrednictwem rzecznika patentowego. (art. 236 ust. 3 pwp.)
Lista wraz z adresami rzeczników patentowych dostępna jest w witrynie internetowej Polskiej Izby Rzeczników Patentowych.
KROK PO KROKU
Aby dokonać zgłoszenia znaku towarowego, należy:
Zapoznać się z podstawowymi informacjami o znakach towarowych oraz dokumentacją zgłoszeniową.
Sprawdzić możliwość zarejestrowania nazwy w bazach danych Urzędu Patentowego oraz bazach międzynarodowych. Bazy te podają informacje w związku z członkostwem Polski w międzynarodowych organizacjach udzielających praw wyłącznych. Informacje te można znaleźć także w Czytelni Ogólnej Urzędu Patentowego RP - czynnej w godz. 8.00 - 16.00. Informacje o zgłoszeniach nowych znaków towarowych dokonywanych w procedurze krajowej dostępne są w bazie znaków towarowych oraz Biuletynie Urzędu Patentowego po 3. miesiącach od daty zgłoszenia (art. 143. ustawy Prawo Własności Przemysłowej).
Wypełnić formularz podania o udzielenie prawa ochronnego na znak towarowy (można pobrać również w Informacji Ogólnej) oraz pobrać załącznik do tego formularza. W podaniu zamieszczone są Uwagi dla wypełniających druk, gdzie można znaleźć szczegółowe informacje w jaki sposób należy wypełnić druk oraz jak opisać znak.
Obowiązkowo zamieścić w składanym formularzu wykaz towarów i/lub usług oraz wskazać odpowiednie klasy towarowe i/lub usługowe na podstawie Międzynarodowej Klasyfikacji Towarów i Usług (Klasyfikacji Nicejskiej). Zachęcamy do zapoznania się ze wskazówkami ułatwiającymi wybór symbolu "Klasyfikacji Nicejskiej".
Wnieść opłatę jednorazową za zgłoszenie na konto Urzędu Patentowego RP: NBP O/O Warszawa Nr 93 1010 1010 0025 8322 3100 0000.
Do wyboru: złożyć wypełnioną dokumentację zgłoszeniową osobiście w Kancelarii Ogólnej Urzędu Patentowego RP, za pośrednictwem poczty, za pomocą telefaksu lub online.
Urząd uznaje zgłoszenie za dokonane, jeżeli zawiera ono co najmniej:
- dane Zgłaszającego
- określenie znaku towarowego
- wykaz towarów, dla których ten znak jest przeznaczony.
Zgłoszenie uważa się za dokonane w dniu, w którym wpłynęło ono do Urzędu Patentowego z zachowaniem formy pisemnej również za pomocą telefaksu lub w postaci elektronicznej.
W przypadku przesłania zgłoszenia telefaksem oryginał zgłoszenia należy dostarczyć w terminie 30 dni od daty nadania (liczy się data wpływu oryginału do Urzędu!). Termin ten nie podlega przywróceniu.
Do czasu wydania decyzji zgłaszający może dokonywać w zgłoszeniu uzupełnień i poprawek, które nie mogą prowadzić do zmiany istoty znaku towarowego ani rozszerzać wykazu towarów, dla których ten znak został zgłoszony.