„Badacze duńscy (Mednick, Gabrielli i Hutchings, 1984) wybrali spośród 14 tys. przypadków adopcji grupę młodzieży, która została skazana wyrokiem sądowym za przestępstwa kradzieży i włamań. Wyniki przeprowadzonych badań wskazują na to, że:

1. ryzyko zachowań przestępczych było większe u tych osób, których rodzice biologiczni również byli przestępcami (…). Rodzice adopcyjni, także z przeszłością przestępczą, mieli natomiast znikomy wpływ na przestępstwo dzieci adoptowanych, jeżeli ich rodzice biologiczni nie byli kryminalistami

2. Najwięcej wyroków sądowych dotyczyło przypadków młodzieży, których zarówno rodzice biologiczni, jak i adopcyjni popełnili przestępstwo” (Strelau, 2006, s.51)

1) Badanie Roberta Tryona (1940) polegało na wyhodowaniu takich dwóch linii szczurów, które różniły się efektywnością zdolności uczenia się labiryntu o kształcie litery „T”. Już po 7 pokoleniach autor otrzymał szczury znacznie różniące się pod względem popełnianych błędów.

2) Cooper i Zubek (1958) linie szczurów „mądrych” i „tępych” pod względem zdolności pokonywania labiryntu o kształcie litery „T” umieścili i hodowali dalej w środowiskach: bogatym (duże klatki, zabawki) ubogim (małe, szare i puste klatki) i normalnym (standardowe warunki laboratoryjne). Pod wpływem wzbogaconego środowiska nastąpił spadek liczby błędów u szczurów „tępych” oraz brak zmian w poziomie wykonania u szczurów „mądrych”. U szczurów hodowanych w warunkach ubogiego środowiska wystąpiła odwrotna prawidłowość - zwiększenie liczby błędów u szczurów „mądrych” i brak zmiany w poziomie wykonania u szczurów „tępych”.

Badacze ze Stanów Zjednoczonych: Bouchard i wsp. (1990) dotarli do 56 par bliźniąt monozygotycznych wychowywanych osobno (MZA) i porównywali je pod względem różnych cech z bliźniętami monozygotycznymi wychowywanymi razem (MZT).

Poniższa tabela prezentuje wyniki porównań:

CECHA	R (MZA)	R(MZT)	Podobieństwo R(MZA)/R(MZT)*
Fizjologiczna Aktywność fal mózgowych Ciśnienie krwi Tętno	0,80 0,64 0,49	0,81 0,71 0,54	0,987 0,914 0,907
Inteligencja WAIS IQ** Test inteligencji Ravena	0,69 0,78	0,88 0,76	0,784 1,03
Osobowość Wielowymiarowy kwestionariusz osobowościowy (MPQ)	0,50	0,49	1.02
Zainteresowania Inwentarz Campbell Minnesocka skala zainteresowań zawodowych	0,39 0,48	0,48 0,49	0,813 0,816
Postawy społeczne Religijność Postawy społeczne inne niż religine	0,49 0,34	0,51 0,28	0,961 1,21
*Wynik 1 wskazywałby, że bliźnięta MZA są dokładnie tak samo do siebie podobne jak bliźnięta MZT **Wechslera Skala Inteligencji dla Dorosłych

Źródło: Bouchard, T., Lykken, D., McGue, M., Segal, N. i Tellegen, A. (2002) Jaki(-a) jesteś z natury? W: R.R. Hock (red.). 40 prac badawczych, które zmieniły oblicze psychologii. Gdańsk: GWP.

W ramach badania dużej próby bliźniąt Bouchard i wsp. (1990) postanowili sprawdzić, czy wybór partnera życiowego jest jak wiele innych zjawisk w pewnym stopniu zdeterminowany genetycznie lub środowiskiem wspólnym. W tym celu analizowali „kryteria wyboru partnera” wychowujących się razem bliźniąt monozygotycznych (identyczne wyposażenie genetyczne oraz środowisko wspólne). Badacze przewidywali, że bliźnięta MZ będą wybierały podobnych parterów życiowych.

Wyniki okazały się zaprzeczać przewidywaniom:

1. Partnerzy bliźniąt MZ nie byli bardziej podobni niż partnerzy bliźniąt DZ, co więcej byli oni jedynie nieco bardziej podobni niż losowo dobrane pary.

2. Dwie trzecie bliźniaków pytanych o atrakcyjność partnerki swojego brata twierdziło, ze jest ona im obojętna lub nie darzyli jej nawet sympatią.

Wybór osoby, z którą się wiążemy determinowany jest rodzajem loterii - wydajemy się z nią być z powodu „ukłucia strzały Amora”. Źródło: http://www.psych.umn.edu/psylabs/mtfs/special.htm (2000)

---