NOSFERATU - SYMFONIA GROZY
(1922; 95 minut)
REŻYSERIA: Friedrich Wilhelm Murnau. WYKONAWCY: Max Schreck, Alexander Granach, Gustaw von Wangenheim, Gertrude Welcker, Paul Richter.
Klasyczny film grozy, zrealizowany na podstawie powieści Brama Stokera. Thomas Hunter, który ze swą żoną Hellen mieszka w portowym mieście Wisborg, zostaje wysłany w interesach do mieszkającego na odludziu w ponurym zamczysku hrabiego Orloka, który okazuje się być wampirem. Hunter zostaje uwięziony, zaś Nosferatu przybywa do Wisborga, gdzie wybucha epidemia cholery.
27 lutego (piątek) godz.20.00 .

NOSFERATU (1922)

PL - Nosferatu - Symfonia Grozy

Jeśli o "Gabinecie doktora Caligari" (1920) mówiło się jako o prekursorze kina grozy, to "Nosferatu - symfonia grozy" Friedricha Wilhelma Murnaua nie tylko powszechnie został uznany za pierwszy horror sensu stricto, ale i od razu okrzyknięto go pierwszym arcydziełem gatunku. Dokonał się przełom. "Nosferatu..." przynosi nam to, za co kochamy horrory : niesamowitego, znakomicie ucharakteryzowanego bohatera tytułowego, oderwanie od rzeczywistości, kapitalne sceny obezwładniającej grozy, wreszcie - atmosferę nieustającego terroru i niemalże wyczuwalny zapachu śmierci. Oczywiście film Murnaua posiada wszystkie wady kina niemego( i do tego niezależnego), a zatem pewną sztuczność początkowych scen, nie zawsze najlepsze oświetlenie kadrów, wreszcie – specyficzną dla kina lat 20. narrację. Mimo to widz ani przez moment nie ma wątpliwości, że obcuje z arcydziełem horroru. To klasyk porównywalny z późniejszą o 46 lat, równie rewolucyjną (i pełną błędów) "Nocą żywych trupów" George`a A. Romero. Dlatego zdecydowałem się dać "Nosferatu..." pełną dziesiątkę – ten film na to zwyczajnie zasługuje. Film Murnaua jest po części ekranizacją powieści Brama Stokera "Dracula". Ze względu na prawa autorskie twórcy musieli zmienić imiona i nazwiska postaci, nazwy miejsc akcji, a także - w mniejszym stopniu - samą fabułę. Ta zaś jest bardzo klasyczna, ale i symboliczna : pośrednik handlowy Thomas Hutter sprzedaje mieszkającemu w Siedmiogrodzie hrabiemu Orlokowi dom w Wisborgu. Już sama podróż do posiadłości nabywcy jest przynajmniej dziwna, a i sam właściciel zamku wydaje się być dość ekscentryczny ( śpi w dzień, nie lubi światła oraz ... ochoczo wypija krew płynącą z rany). Hutter, za sprawą swej ukochanej Ellen, unika ukąszenia przez wampira (którym Orlok się okazuje), ale to dopiero początek. Zostaje uwięziony na zamku, podczas gdy hrabia, zwany Nosferatu, rusza w trumnie do Wisborga, siejąc straszliwą zarazę i uśmiercając wielu ludzi. Ukochana Thomasa, Ellen, postanawia się poświęcić i swą ofiarą uwolnić miasto od zarazy... "Nosferatu..." bywał odczytywany rozmaicie : zarówno jako profetyczna charakterystyka nazistowskiego terroru (o czym pisał Sigmunt Krakuer), jak i feministyczna opowieść o aktywnej kobiecie, która wreszcie może dojść do głosu ( no, może nie zupełnie) i dosłownie zbawić świat ( interpretacje najnowsze, m.in. Iwony Kolasińskiej). Po wielu latach ten film nadal jest w swej wymowie niepokojąco wieloznaczny. Zresztą to najprawdopodobniej jeden z najbardziej tajemniczych i przeklętych horrorów - grający rolę Nosferatu Max Schreck (imie nazwisko stanowią niemiecki idiom : Maximum Terror...) nie wystąpił w żadnym innym obrazie, nikt o nim nic nie wie, podczas całego filmu ani razu nie mruga powiekami, a na dodatek w jednej ze scen powstaje z trumny pod idealnym kątem prostym - bez pomocy jakiejkolwiek techniki, co jest po prostu niemożliwe ! Nikt dotychczas tego nie wyjaśnił, a wielce prawdopodobne, że sam Schreck był (jest?) wampirem... Jest to zresztą kolejny powód, by zapoznać się z niezwykłym, choć momentami niedoskonałym filmem Murnaua. To film prawdziwie tajemniczy, przerażający i przeklęty - dlatego jest horrorem jedynym w swoim rodzaju.

Opracował Dominik Strzelecki Strona 1 z 1

---