SYSTEM OBRONNY RZECZPOSPOLITEJ POLSKIEJ.

1. System obronny państwa.

a) system kierowania obronnością państwa:

- Sejm i Senat - uchwala prawo dotyczące bezpieczeństwa kraju; Sejm zatwierdza

wprowadzony zarządzeniem Prezydenta RP stan wojenny,

- Prezydent RP - jest zwierzchnikiem SZ RP; stoi na czele Komitetu Obrony Kraju;

organem doradczym dla niego jest Rada Bezpieczeństwa Narodowego;

w wypadku zagrożenia bezpieczeństwa państwa może wprowadzić

stan wojenny,

- Rada Ministrów - prowadzi politykę wewnętrzną i zagraniczną zapewniającą

bezpieczeństwo, sprawuje ogólne kierownictwo w zakresie obronności,

- MON - kieruje armią w czasie pokoju; w czasie wojny na czele armii staje wódz

naczelny; kontrola cywilna nad armią w czasie pokoju.

b) Siły Zbrojne RP:

- Wojska Lądowe - przeznaczone są w czasie wojny do odparcia ataku sił lądowych

i powietrznych nieprzyjaciela we współdziałaniu z wojskami lotniczymi i MW;

w czasie pokoju WLąd.:

- zajmują się szkoleniem,

- uczestniczą w misjach pokojowych,

- biorą udział w likwidowaniu skutków klęsk żywiołowych

i zagrożeń środowiska;

- Siły Powietrzne - mają za zadanie we współpracy z innymi rodzajami wojsk

obrony terytorium kraju, rozpoznanie i ostrzeganie o zagrożeniach z powietrza

oraz ratownictwo lotnicze; w ich skład wchodzą:

- wojska lotnicze,

- wojska obrony przeciwlotniczej,

- wojska radiotechniczne;

- Marynarka Wojenna - jej zadania to:

- ochrona granic morskich,

- obrona wybrzeża oraz żeglugi i polskich interesów gospodarczych na wodach

terytorialnych i w strefie ekonomicznej;

w jej skład wchodzą: jednostki pływające, lotnictwo, jednostki nabrzeżne;

c) układ pozamilitarny - państwowe ogniwa wykonawcze systemu obronnego

oraz działania nie związane z SZ, a których zadaniem jest stworzenie warunków

do realizacji zadań obronnych państwa;

- ogniwa informacyjne - informacyjne osłabienie przeciwnika i umacnianie morale

własnego społeczeństwa; skuteczność zależy od infrastruktury telekomunikacyjnej;

- ogniwa ochronne - w okresie zagrożenia mają zapewnić bezpieczeństwo granic,

ochronę ważnych obiektów i osób, utrzymanie porządku publicznego (Policja,

ABW, SG, SM, SW); jednym z najważniejszych elementów jest system ochrony

ludności cywilnej oraz system reagowania kryzysowego;

- ogniwa gospodarcze materialnie zabezpieczają zadania obronne oraz przetrwanie

ludności cywilnej w warunkach zagrożenia; istotny jest przemysł obronny.

3. Powinności obronne obywateli RP.

Formy wypełniania obowiązku obrony Ojczyzny:

- służba wojskowa,

- uczestniczenie w samoobronie,

- świadczenia na rzecz obronności,

- przysposobienie obronne.

4. Służba wojskowa:

- rejestracja przedpoborowych,

- pobór,

- odroczenie służby wojskowej:

- wybór na posła, na czas trwania mandatu,

- kandydowanie do Sejmu, na czas trwania kampanii wyborczej,

- konieczność sprawowania opieki nad członkiem rodziny, który nie ukończył 16

roku życia lub został uznany za niezdolnego do pracy, samodzielnej egzystencji,

albo który ukończył 75 lat - na czas nie dłuższy niż 12 miesięcy,

- pobieranie nauki- na czas trwania nauki,

- ważne sprawy osobiste lub rodzinne (trudna sytuacja materialna rodziny,

prowadzenie gospodarstwa rolnego lub przedsiębiorstwa) - odroczenie nie może

powodować nieobycia służby wojskowej.

5. Formy służby wojskowej:

- zasadnicza służba wojskowa,

- służba wojskowa studentów i absolwentów szkół wyższych,

- służba wojskowa żołnierzy rezerwy,

- służba wojskowa w razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny,

- służba zastępcza.

6. Uprawnienia żołnierzy i ich rodzin:

- pracodawca nie może rozwiązać umowy o pracę z żołnierzem w trakcie pełnienia

przez niego służby wojskowej; po jej odbyciu powraca na to samo lub

równorzędne stanowisko i wynagrodzenie tej samej wysokości;

- rozwiązanie umowy o pracę z żoną żołnierza powołanego do czynnej służby

wojskowej może nastąpić wyłącznie z jej winy;

- żołnierzowi rezerwy, odbywającemu ćwiczenia wojskowe, przysługuje

rekompensata za utracone w tym czasie wynagrodzenie,

- samotnemu żołnierzowi oraz uznanemu za jedynego żywiciela rodziny, pokrywa się

koszty utrzymania mieszkania oraz zawiesza się spłatę pożyczek i kredytów.

7. Powszechna samoobrona ludności.

Zadania związane z powszechną samoobroną ludności powierzono obronie cywilnej. Obywatele RP mają obowiązek uczestniczenia w szkoleniach

i ćwiczeniach powszechnej samoobrony.

Przedsięwzięcia powszechnej samoobrony mogą polegać m.in. na:

- przeprowadzeniu próbnej ewakuacji,

- zobowiązaniu do udziału w zwalczaniu klęsk żywiołowych i zagrożeń środowiska

oraz usuwaniu ich skutków,

- zobowiązaniu przygotowania ochrony przed skażeniami budynków i mienia

osobistego oraz źródeł wody i zapasów żywności.

8. Świadczenia na rzecz obrony:

- świadczenia osobiste w czasie pokoju,

- świadczenia rzeczowe w czasie pokoju, w razie mobilizacji i w czasie wojny.

9. Powinności obronne władz:

- organy administracji, samorządu terytorialnego i zarządzający przedsiębiorstwami

mają obowiązek współpracować z administracją wojskową w zakresie

powszechnego obowiązku obrony kraju,

- wojewodowie nadzorują przygotowanie i przebieg poboru,

- starostowie są odpowiedzialni za przygotowanie, wyposażenie oraz ochronę lokalu

na potrzeby poboru i dokumentacji,

- wójt (burmistrz, prezydent):

* wzywa do stawienia się przed komisją poborową i lekarską,

* rejestruje poborowych oraz prowadzi rejestr przedpoborowych,

* wydaje decyzje uznające poborowego za jedynego żywiciela rodziny oraz

przyznaje zasiłki na utrzymanie rodzin żołnierzy,

- organy samorządu terytorialnego realizują zadania związane z obroną cywilną:

* opracowują plany działań dla OC,

* organizują system wykrywania zagrożeń oraz alarmowania i ostrzegania,

* przygotowują formacje OC,

* kierują akcjami ratunkowymi,

* gromadzą sprzęt i środki OC i zapewniają ich przechowywanie,

- prowadzenie rejestru nieruchomości i rzeczy ruchomych, które mogą okazać się

przydatne dla celów obronnych.

---