oko, anatomia


NARZĄD WZROKU do niego zalicza się oko(gałka oczna,nerw wzrokowy) i narządy dodatkowe: narzad ruchowy(m.gałki ocznej),narzady ochronne(oczodół,brwi,rzęsy,powieki,spojówki,powiezie), narzad łzowy-gruczoł łzowy,woreczek,kanaliki łzowe,przewód nosowo-łzowy.Kolejność narządów: twardówka,soczewka,rogówka,komora przednia,tęczówka,ciało rzęskowe,ciało szkliste,naczyniówka,twardówka,dołek środkowy,nerw wzrokowy,plamka ślepa. GAŁKA OCZNA umieszczona jest w oczodole zbudowanym z kości oraz wyłożonym ciałem tłusczowym oczodołu pełniącym funkcję ochronną,otoczona jest mięśniami,naczyniami oraz powiezią.Gałka ta poruszana jest przez sześć mięśni ocznych:*dwie pary antagonistycznych m.prostych:boczny i przysrodkowy oraz górny i dolny,*para m.skośnych:dolny i górny,wspomaga ruch. Obie gałki dzieki koordynacji nerwowej poruszaja się w sposób sprężysty ze sobą.Wychodzący z gałki ocznej w jej tylnym biegunie nerw wzrokowy przechodzi przez otwór kostny do wnętrza czaszki i dalej do mózgu.Gałka jest kształtem zbliżona do kuli o prom.ok.11-12 mm,jej objetość wynos ok..7 cm3,a masa ok.7-8 g.Wysuniety najbardziej do przodu szczyt gałki ocznej to biegun przedni natomiast odpowiednio na jej tylnej pow.leży biegun tylny.Oba połączone ze sobą tworzą oś gałki.Przednia cz.pow.gałki jest bardziej wypukła,tylna nieco spłaszczona.Wnętrze gałki wypełnia bazpostaciowa substancja(ciało szkliste).Wew.gałki wyróżniamy 3 komory: *komora przednia i tylna-w których znajduje się ciecz wodnista,oddzielnone są od siebie tęczówką *ciało szkliste-jest największa komorą oka,znajduje się pod cisnieniem pozwalającym na utrzymanie kształtu. WNĘTRZE GAŁKI OCZNEJ wypełnione jest tworami stanowiącymi zasadniczy układ optyczny oka,dzięki któremuna pow.siatkówki tworzy się rzeczywisty i pomniejszony obraz obserwowanych przedmiotów,czyli obraz siatkówki.Są to: kom.przednia,kom.tylna,soczewka,ciało szkliste,ciecz wodniasta. KOMORA PRZEDNIA gałki jest zamkniętą przestrzenią znajdująca się między rogówką a tęczówką,przylegajacą do źrenicy częścią soczewki.Wypełniona jest cieczą wodnistą bezbarwnym,przezroczysym płynem wytwarzanym przez ciało rzęskowe i tęczówkę. KOMORA TYLNA gałki jest kolistą przestrzenią między tęczówką a ciałem rzęskowym,ciałem szklistym i soczewką zawierającą również ciecz wodnistą. SOCZEWKA jest ciałem dwuwypukłym zawieszonym w płaszczyxnie czołowej na tzw.więzadełkach między tęczówką a ciałem szklistym.Średnica s.wyn.ok.9 mm,a grubość jest zmienna,zalezna od napięcia mięśni powodujących akomodację,dzięki temu możemy uzyskać ostry obraz na siatkówce przy różnych odległościach przedmiotów obserwowanych.S. jest spłaszczona od przodu,a wypukła na tylnej pow.,obie pow.schodzą się na równiku soczewki.Punkty środkowe nazywane są biegunami,linia łacząca osią s.Przy przedmiotach dalekich soczewka się spłaszcza,przy bliskich staje się bardziej wypukła.S.jest elastyczna i przezroczysta dla światła jednak z wiekiem zmienia się jej kształt oraz elastyczność.U noworodka jest niemal kulist,następnie ulega spłaszczeniu.Z wiekiem ze względu na stwardnienie s.znacznie maleje wielkość akomodacji. CIAŁO SZKLISTE jest przeźroczystą masą o galaretowatej konsynstencji składajaca się w 99% z wody oraz niewielkiej ilości białka.Wypełnia większa część gałki ocznej między soczewka a siatkówką,odgrodzoną od komory przedniej i tylniej soczewką i wiezadlami łączącymi soczewkę z ciałem rzęskowym.Nie zawiera naczyń anie nerwów a jego rola polega na wypełnienie gałki i zapewnienie właściwego ciśnienia śródgałkowego,przez co stabilizuje się kształt gałki oraz zapewnione jest własciwe przyleganie siatkówki do błony naczyniowej.///Gałka oczna zbudowana jest z 3 błon:*zew.-włóknistej-twardówki *środkowa-naczyniowa *wew.-nerwowa,zawierająca kom.światłoczulne.BŁONA ZEWNETRZNA-twardówka jest biała,nieprzeźroczysta warstwa gałki,czyli twardówka stanowi zew.ścianę gałki otaczając jej wnetrze ze wszystkich stron oprócz przedniego odcinka,gdzie przekształca się w gładą i lśniacą rogówkę.Grubość twardówki jest największa w jej części tylnej,gdzie wynosi ok.1-2 mm.Na granicy między twardówką a rogówka biegnie okrężny kanał zwany zatoką żylną,przez którą może odpływać z wnętrz gałki oka ciecz wodnista.Barwa twardówki zmienia się z wiekiem.U dzieci jest ona niebieskawa,u dorosłych szara,w wieku starczym żółtawa z powodu odkładania się w niej złogów tłuszczu.Rogówka stanowi część przednią oka o kształcie bardziej wypułym.Jest przeźroczysta,nie posiada naczyń krwionośnych,odżywiana jest z naczyń rąbka rogówki,za pomocą cieczy wodnistej i łez.Stanowi pierwszą,głóną część ukł.optycznego oka,silnie załamuje światło.Przez rogówkę widoczna jest łęczówka i źrenica. BŁONA NACZYNIOWA-naczyniówka nazywana jest również jagodówką.Składa się z tęczówki,ciała rzęskowego,naczyniówki. Naczyniówka część tylna,jest to wielowarstwowa bł.pokrywająca część wzrokową siatkówki,zawierająca pigment oraz liczne naczynia krwionośne odżywiające wszytskie struktury gałki ocznej gł.siatkówkę.Ciało rzęskowe położone w części środkowej ma kształt pierścienia opasującego od wew.gałkę na jej przednim odcinku.Zbud.z promienistych wyr.rzęskowych tworzących wieniec rzęskowy.Wyr.rzeskowe są bogato unerwione i unaczynione,a ich nabłonek rzęskowy wydziela ciecz wodnistą wypełniającą przednia i tylną komorę oka.Główną częscią jest mięsień rzęskowy odpowiedzialny za akomodację oka,oddziałuje na soczewkę powodując zmianę ej kształtu. Tęczówka stanowi przednią cz.bł.naczyniowej.Zbud.ze zrębu złożonego z licznych naczyń krwionośnych,m.źrenicy oka i kom.barwnikowych nadające oczom charakterystyczna barwę.Jest widoczna przez rogówkę jako barwny krążek ze źrenicą,przez którą światkło wpada do oka,kurczy sięw jasnym światle,rozkurcza w ciemności,reakcja źrenic na światło jest autonomiczna i nie podlega naszej woli.Tęczówka na swojej pow.jest nerówna,posiada liczne promieniste zagłębienia oraz okrężne bruzdy.Zrąb tęczówki zawierający wł.mięśnowe gładkie *o przebiegu promienistym-m.rozwieracz xrenicy *o przebiegu okrężnym-m.zwieracze źrenicy. BŁONA WEWNĘTRZNA-nerwowa-SIATKÓWKA jest cienką bł.wyściełajacą w 2/3 tylną pow.naczyniówki.Tylna cz.siatkówi-wzrokowa-zawiera kom.nerw.i jest światłoczulna.Cz.przednia-ślepa-jest niewrażliwa na bodźce świetlne,składa się z cz.rzęskowej i teczówkowej.Miejsce przejścia nabłonka wielowarstwowego cz.wzrokowej w jednowarstwowy cz.rzęskowej nazywany jest rąbkiem zębatym.Siatkówka jest złożonym narzadem nwerowym słuzacym do przetwarzania bodźców świetlnych w bodźce nerwowe i przesyłania ich do ośrodka wzroku znajdującego się w korze mózgowej.S.składa się z 10 warstw,w cz.wzrokowej wyróżnia się: *warstwę kom.barwnikowych pochłaniajacych padające światło-przylego do twardówki *kom.wzrokowe pręcikonosne i kom.czopkonośne bedące właściwymi receptorami światła.Pręciki odróżniaja światło od ciemności natomist czopki umozliwiają wyraźne widzenie i rozpoznawanie barw.//W poblizu tylnego bieguna gałki znajduje się najwazniejszy obszar siatkówki zwany dołkiem srodkowym lub plamką żótą(kom.s.leżące w tym obszarze zawierają żółty barwnik) będący miejscem o najwiekszym skupieniu czopków,wykazuje najwiekszą wrażliwością na barwy i światło. Obszar w którym nerw wzrokowy wychodzi z gałki pozbawiony jest kom.światłoczulnych i stanowi tzw.ślepą plamkę.W tej okolicy znajduje się także miejsce gdzie do wnerz gałki wchodzi żyła i tetnica.Ogólna liczba kom.czopkowych wyn.ok.7 mln,a pręcikowych ok.130 mln.nerw wzrokowy zawiera jedynie ok. 1,2 mln wł.nerwowych. NARZĄDY DODATKOWE OKA oko umieszczone jest w oczodole kostnym od przodu chronione jest przez parę powiek.Powieka górna i dolna łącza się w przyśrodkowym i boznym kącie oka za pomocą spoidła powiek przyśrodkowego i bocznego.Na brzgach obu powiek widoczne są dwie krawedzie:krawędź przednia i tylna.Powieki zamykają szparę powiek.P.górna ograniczona jest od ciała przez brew-wał skórny pokryty gesto włosami.P.dolna-graniczy z policzkiem.Na brzegach pow.znajdują się rzęsy.Zew.pow.powiek pokryta jest skórą a wew.spojówką. SPOJÓWKA delikatna bł.śluzowa przyczepiona do tylnej krawędzi powiek z widocznymi naczyniami krwionośnymi.Jako spojówka powiek pokrywa tylną pow.powiek,następnie w górnym i dolnym sklepieniu spojówki przechodzi na pow.gałki kończąc się na perścieniu spojówki rogówki.W ten sposób powstaje worek spojówkowy.Pełni on funkcje ochronną i wydzielniczą,dzieki śliskiej pow.możliwe sa ruchy gałek,wilgotna pow.spojówki oczyszcza rogówkę i nawilza ją płynem łzowym.//W przysrodkowym kącie oka wyraźnie widoczne jest mięsko łzowe.Bocznie od niego obserwuje się fałd półksiężycowaty spojówki. NARZĄD ŁZOWY słkada się z gruczołu łzowego i dróg odprowadzajacych:*gruczoł łzowy lezy w górno-bocznej cz.oczodołu *przyśrodkowo leżace przewody łzowe odprowadzają łzy do przewodu nosowego dolnego. U żywego człowieka obserwujemy łzy-wydzielinę gruczołu łzowego-ciągle nawilżające spojówkę i zmywające z niej zanieczyszczenia.Zbierają się na granicy gałki i brzegu powiek w korytku łzowym oraz przyśrodkowym kącie oka tworząc jeziorko łzowe.W poblizu przyśrodkowego kąta oka na brzegach obu powiek widoczne jest niewielkie wzniesienie-brodawka łzowa i na jej sczycie otworek-punkt łzowy prowadzacy do kanalików łzowych,którymi łzy dostaja się do woreczka łzowego i dalej do przewodu nosowo-łzowego.



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
oko, Anatomia i fizjologia, anatomia
16 Oko, anatomia
sciaga oko, anatomia
Oko, studia, anatomia
sciaga oko ucho, anatomia
Soboń Oko i ucho, I rok, I rok, Anatomia
Oko-budowa, Anatomia i fizjologia, anatomia
Oko i Ucho, STUDIA, Anatomia
SKÓRA OKO I UCHO, SZKOŁA -stare, SZKOŁA 1 rok, ANATOMIA
Anatomia mózgu
2 ANATOMIA NARZĄDU RODNEGO
PODSTAWY ANATOMII I FIZJOLOGII CZLOWIEKA
Anatomia miednicy
Anatomia krtani
oko studenci

więcej podobnych podstron