Klasa VI
Temat: Główne części zdania - powtórzenie.
Cele:
teoretyczne
- uczeń przypomina sobie poznane wcześniej części zdania
- uporządkowuje zdobytą wcześniej wiedzę
praktyczne
- uczeń umie wskazać w zdaniu podmiot i orzeczenie, nazwać je i opisać
- rozpoznaje różne części mowy w funkcji podmiotu
- rozpoznaje jako orzeczenie czasownik w trybie przypuszczającym i rozkazującym oraz czasownik czasie przyszłym złożonym
Metody i formy pracy:
praca indywidualna, praca zbiorowa.
Środki:
- „Słowa na start. Podręcznik do nauki o języku z ćwiczeniami”, klasa 6, cz. II. Wyd. Różak;
- kartki ze zdaniami do pracy indywidualnej uczniów.
Przebieg lekcji:
Czynności wstępne.
Zapisanie tematu.
Rozmowa - przypomnienie
- jakie znacie części zdania? które to główne?
Wspólne odtworzenie definicji podmiotu i orzeczenia:
Podmiot - osoba lub rzecz, wykonawca czynności, odpowiada na pytanie kto? co?
Orzeczenie - określa czynność lub stan podmiotu. Odpowiada na pytania: co robi? co się z kimś (czymś) dzieje?
Ćwiczenie 1
- praca indywidualna
Każdy uczeń dostaje kartkę ze zdaniem.
Antek chętnie wyruszyłby w podróż dookoła świata.
Sześciu spoglądało na niego surowym wzrokiem.
On się tym nie przejmuje.
Jemu zawsze będzie sprzyjać szczęście.
Pewnego dnia zerwał się wiatr.
Odważni walczą ze sztormem.
Ocaleje tylko jeden.
a) znajdź podmiot, podkreśl go (linią pojedynczą), napisz, jaka to część mowy i określ formę gramatyczną.
- sprawdzenie wykonywanego zadania - wspólne rozwiązanie na tablicy
-> zwrócenie uwagi, że podmiot może być wyrażony różnymi częściami mowy (rzeczownik, zaimek, przymiotnik, liczebnik)
b) znajdź orzeczenie, podkreśl je (linią podwójną), napisz, jaka to część mowy i określ formę gramatyczną.
- wspólne rozwiązanie na tablicy
-> zauważanie, że orzeczenie może występować w trybie rozkazującym i przypuszczającym; zwrócenie uwagi na ewentualne trudności - czas przyszły złożony.
6. Ćwiczenie 2 - utrwalenie
Ułóż po zdaniu z podanymi wyrazami w rolach podmiotu i orzeczeniu:
uczniowie w rzędzie I: szczęśliwi, będzie śpiewała;
rząd II: drugi, kupiłabym;
rząd III: wy, zamknijcie.
Określ ich formy gramatyczne podmiotu i orzeczenia.
Praca domowa:
ćw. 1/9, ćw. 2, 3/10, ćw. 7/12 ze „Słów na start!”.