Opracowanie: mgr Krystian Mordarski

NAUCZANIE BLOKOWE TO :

1. Sposób organizacji procesu dydaktycznego , polegający

na łączeniu treści pokrewnych przedmiotów w cykle tematyczne

- może być realizowany przez jednego lub kilku nauczycieli

w ramach systemu lekcyjnego lub odejściem od niego.

Nie wszystkie treści mogą być łączone w bloki.

2. Programowanie zajęć w postaci większych , kilkugodzinnych

całości umożliwiający aktywne i wszechstronne opanowanie

powiązanych ze sobą celów kształcenia.

3. Rodzaj planu lekcyjnego.

Proces nauczania nie jest realizowany w formie pojedynczych

lekcji , lecz w dłuższych jednostkach czasowych - 3 lub 4 lekcje są

łączone w jeden blok , możliwe też są lekcje trwające pół dnia lub

cały dzień.

,,Dziesiątki, setki, tysiące,

HISTORIA JĘZYK POLSKI niepołączonych ze sobą

I SPOŁECZEŃSTWO potoków informacyjnych,

a gdzie rzeki (wiedza )

I morze (mądrość) ?''

MORZE MĄDROŚCI

( szeroki zakres

Spójna, zrozumiała - bo współtworzona umiejętności

wiedza humanistyczna. humanistycznych )

SZTUKA

ŚCIEŻKI MUZYKA

EDUKACYJNE

PLASTYKA

ROZWIĄZANIA ORGANIZACYJNE

W NAUCZANIU BLOKOWYM

1. Wspólne przygotowanie i przeprowadzenie jednej lekcji przez nauczycieli dwóch przedmiotów (model integracji jednoprzedmiotowej).

2. Współpraca kilku nauczycieli przy planowaniu i realizacji wspólnych treści nauczania (model integracji wielo- i międzyprzedmiotowej) :

a). Na lekcjach przedmiotowych;

b). W ramach osobnego bloku („dzień humanistyczny”).

3. Łączenie kilku dziedzin edukacji w blok, za którego realizację odpowiada jeden nauczyciel.

4. Wyszukanie i kształtowanie wspólnych kompetencji dla różnych edukacji

(model edukacji wielo- i międzyprzedmiotowej).

ELEMENTY STAŁE ROZKŁADU MATERIAŁU

DOTYCZĄCEGO CYKLU TEMATYCZNEGO

PRZEZNACZONEGO DO REALIZACJI

W BLOKU HUMANISTYCZNYM

1. TEMAT CYKLU

2. CZAS REALIZACJI CYKLU

3. CELE OGÓLNE I OPERACYJNE

DOT. PLANOWANIA DOT. UCZNIA

NAUCZANIA

4. PODZIAŁ NA PRZEDMIOTY

5. ROZBICIE NA JEDNOSTKI LEKCYJNE

6. METODY PRACY

7. TEKSTY KULTURY - LITERATURA

JAK ZAPLANOWAĆ PRACĘ W BLOKU

HUMANISTYCZNYM ?

Podstawa programowa ... podkreśla, że celem wprowadzenia bloków jest integracja wiedzy. Ilekroć jest w niej mowa o bloku przedmiotowym

„ należy przez to rozumieć zintegrowanie nauczania treści i umiejętności z różnych dziedzin wiedzy realizowanych w toku jednolitych zajęć edukacyjnych”.

Blok humanistyczny nie jest jednak jednym blokiem przedmiotowym, wymaga integracji wiedzy i umiejętności kilku przedmiotów. W P.P. przedmioty należące do bloku humanistycznego zachowują swoją odrębność. Taka sytuacja wymaga od nauczycieli przede wszystkim współpracy, sprawnej organizacji procesu dydaktycznego, wielu wspólnych pozalekcyjnych spotkań oraz poszukiwania nowych rozwiązań i trafnego planowania pracy dydaktyczno- wychowawczej.

Kolejne etapy takich działań mogą przebiegać następująco:

1. Analiza PP - ze szczególnym zwróceniem uwagi na:

• zadania ogólne szkoły,

• zadania szkoły podstawowej,

• cele, zadania, treści i osiągnięcia poszczególnych przedmiotów

tworzących blok humanistyczny,

- ścieżki edukacyjne.

2. Analiza wybranego programu naucz. (cele, treści, osiągnięcia).

3. Poznanie podręczników.

4. Ustalenie wspólnych celów i tematów.

5. Dobranie materiału nauczania poszcz. przedm. i ścieżek edukacyjnych.

6. Ustalenie zakresu wiedzy, umiejętności i pożądanych postaw (cele szczegółowe) z poszczególnych przedmiotów.

7. Zaplanowanie czasu realizacji.

8. Zaplanowanie sposobów ewaluacji poszczególnych bloków tematycznych.

INTEGRACJA TREŚCI MIĘDZYPRZEDMIOTOWYCH

Analiza PP Określenie obszarów możliwej współpracy

w ramach zadań ogólnych

Określenie obszarów możliwej współpracy

w ramach kszt. przedmiot.i ścieżek eduk.

Analiza

programów

przedmiotowych

I. CELE Hierarchizacja i operacjonalizacja celów

II. ZADANIA Hierarchizacja i podział zadań

III.TREŚCI Uporządkowanie treści

IV.WYMAGANIA Hierarchizacja wymagań

Rozwiązania organizacyjne i metodyczne

Jak to zrobić?

Metody ewaluacji Sprawdzenie

MIĘDZYPRZEDMIOTOWY SPOSÓB REALIZACJI

PROGRAMU

Przykład: „ Mniejszości narodowe”.

Zagadnienie:

Mniejszości narodowe w Polsce.

HISTORIA

- Dzieje mniejszości narodowych w Polsce.

• Stosunki Polaków z mniejszościami narodowymi na przestrzeni dziejów.

GOOGRAFIA

• Przestrzenne rozmieszczenie mniejszości w Polsce.

• Liczebność mniejszości narodowych.

WOS

• Organizacje społ-polit mniejszości w Polsce.

• Rola organów państwa i prawa.

• Konwencje międzynarodowe dot. mniejszości

JĘZYK POLSKI SZTUKA

- Wkład mniejszości w kulturę - Kultura mniejszości w Polsce.

Polską. - Podobieństwo i różnice w

- Utwory literackie. kulturze różnych narodów.

JEDNOPRZEDMIOTOWY SPOSÓB REALIZACJI PROGRAMU- ( MONODYSCYPLINARNY )

Uwzględniający podejście holistyczne.

PRZEDMIOT PRZEDMIOT

HASŁO PROGRAMOWE ( PRZEDMIOT )

PRZEDMIOT PRZEDMIOT

Przykład:

JĘZYK POLSKI WOS

• Kulturowy fenomen Tatr. - Górale jako grupa społeczna.

• 
  Życie kulturowe Zakopanego.

• Literatura tatrzańska.

HASŁO PROGRAMOWE

TATRY

(GEOGRAFIA )

BIOLOGIA SZTUKA

- Roślinność tatrzańska. - Muzyka góralska.

- Budownictwo ludowe.

HUMANISTYCZNY

HUMANUS HUMANITAS

(ludzki) (człowieczeństwo)

„Nauczyciele powinni dążyć do wszechstronnego rozwoju ucznia (...)

współdziałać na rzecz tworzenia w świadomości uczniów zintegrowanego systemu wiedzy, umiejętności i postaw”.

/ Podstawa programowa /

„Celem dzisiejszej szkoły powinno być przygotowanie uczniów do potrzeb życia, które wymaga od każdego człowieka poczucia odpowiedzialności, śmiałej inicjatywy, świadomości obywatelskiej”.

HOLIZM - holos (gr.) całość

Zasada całościowości w rozumieniu i opisywaniu świata.

Zakłada, że wszystko co istnieje jest czymś więcej niż sumą poszczególnych części. Całość kształtuje i nadaje właściwą strukturę swoim częściom, organizuje ich syntezę i umożliwia funkcjonowanie.

HOLIZM zakłada, że nie encyklopedyczna wiedza jest nam potrzebna, lecz rozumienie siebie w świecie. Celem staje się wszechstronny rozwój osobowości człowieka i przygotowanie go do twórczego, wszechstronnego i samodzielnego życia w zmieniającym się społeczeństwie.

Każda jednostka odbiera świat wszystkimi zmysłami - świat odbieramy całym sobą.

MÓJ TEATR

Kl. IV

Czas : 2 tygodnie

Cele ogólne bloku: - rozwijanie umiejętności odbioru różnych tekstów kultury,

• rozwijanie wrażliwości estetycznej,

• bogacenie słownictwa związanego z teatrem,

• przygotowanie do aktywnego uczestnictwa w kulturze.

Godz. wych. - „Kodeks widza”. - zna zasady kulturalnago zachowania w teatrze,

• potrafi dostosować strój do sytuacji.

Język polski - (2 godz.) - „My w roli widzów”(wycieczka do teatru).

Język polski - „Ja tam byłem” (wrażenia z wizyty w teatrze ).

• przedstawia treść sztuki,

• omawia dekoracje i stroje,

• rozpoznaje bohaterów pierwszo- i drugoplanowych,

• posługuje się pojęciami: aktor, widz, teatr, reżyser,

Sztuka -„ Uwaga! Uwaga! Zapraszamy do teatru!”

- zna budowę afisza teatralnego,

• wykorzystuje różne techniki.

Język polski - „Akustyk - kto to taki?”.

• rozumie pojęcia: scenografia, scenariusz, kurtyna, widownia, spektakl,

• posługuje się poznanym słownictwem.

Historia - „Mecenat królewski - co to takiego?”

• rozumie pojęcia dwór i mecenat,

• określa rolę władcy w państwie,

• przedstawia sposób spędzania czasu wolnego w pałacach magnackich.

Godz. wych. - „Ludzie teatru”.

Język polski - „Jak Twardowski przechytrzył diabła”.

• opowiada treść utworu,

Sztuka - „Jesteśmy twórcami teatru lalkowego”.

• wykonuje rekwizyty

8

1

---