Ocena skuteczności operacji wojskowych
W ciągu ostatnich dziesięcioleci Polska bierze aktywny udział w misjach wojskowych organizacji międzynarodowych. Pierwszym konfliktem zbrojnym, w którym polscy żołnierze wystąpili w roli rozjemców była wojna w Korei, tocząca się w latach 1950-1953. Od roku 1953, który stanowi początek obecności pododdziałów Wojska Polskiego w misjach pokojowych i stabilizacyjnych, dziesiątki tysięcy polskich żołnierzy brało udział w operacjach Komisji Międzynarodowych, Organizacji Narodów Zjednoczonych (ONZ), Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (OBWE), Unii Europejskiej, Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego (North Atlantic Treaty Organization - NATO) i sił sprzymierzonych pod dowództwem Stanów Zjednoczonych. Udział Polskich Kontyngentów Wojskowych w misjach pokojowych i stabilizacyjnych na początku 2009 roku koncentrował się na kontynentach azjatyckim, europejskim i afrykańskim. Główny wysiłek naszych żołnierzy skupiał się na misji stabilizacyjnej NATO w Afganistanie (International Security Assistance Force - ISAF), misji NATO na Bałkanach (European Union Force - EUFOR, Kosovo Force - KFOR), misjach pokojowych ONZ w Libanie (United Nations Interim Force In Lebanon - UNIFIL) i Syrii (United Nations Disengagement Observer Force - UNDOF) oraz operacji Unii Europejskiej w Czadzie.
W ostatnich miesiącach polscy i afgańscy żołnierze przeprowadzili w Afganistanie kilka operacji zakończonych zlikwidowaniem należących do talibów składów amunicji i materiałów wybuchowych.
Jeden z pododdziałów wojsk specjalnych przeprowadził wspólnie z Afgańczykami operację przejęcia materiałów niebezpiecznych w czasie, której zniszczono sześć pojemników po 25 kg każdy, przygotowanych do użycia jako improwizowane urządzenia wybuchowe. Ze względów na warunki bezpieczeństwa, przejęte środki bojowe zostały zneutralizowane w miejscu ich znalezienia.
Także Afgańskie Siły Bezpieczeństwa Narodowego przy wsparciu Polskich Sił Zadaniowych oraz polskich służb wywiadowczych skutecznie prowadzą działalność mającą na celu zwiększenia bezpieczeństwa w Prowincji Ghazni. W okresie kilku ostatnich miesięcy Afgańczycy zlikwidowali trzy składy amunicji i materiałów wybuchowych należące do rebeliantów. W ich efekcie polscy saperzy i żołnierze Grupy Rozpoznawczej zniszczyli 5 beczek po ok. 30 kilogramów ze srebrzanką i 2 beczki po 10 kg, 13 pocisków artyleryjskich kaliber 76 mm, 5 granatów moździerzowych 82 mm, 2 granaty moździerzowe 120 mm, granat do granatnika przeciwpancernego, kamizelkę dla samobójcy, 2 miny przeciwpiechotne, amunicje strzelecką oraz komponenty do konstrukcji improwizowanych urządzeń wybuchowych.
W czasie prowadzenia obu operacji, w czasie których działania żołnierzy sił specjalnych wspierały śmigłowce Samodzielnej Grupy Powietrzno - Szturmowej, nie doszło do kontaktu z rebeliantami. Informacji na temat lokalizacji składów dostarczyły polskie służby specjalne wywiadu i kontrwywiadu wojskowego.
W prowincji Ghazni żołnierze Zgrupowania Bojowego „A” Polskich Sił Zadaniowych w Afganistanie również zlikwidowali należący do rebeliantów skład amunicji. Do zdarzenia doszło w czasie prowadzenia wspólnego polsko-afgańskiego patrolu, którego celem było prowadzenie rozpoznania i eliminacja zagrożeń w strefie działania. Patrol został zaatakowany przez talibów ogniem z granatników przeciwpancernych. Polscy i afgańscy żołnierze natychmiast odpowiedzieli ogniem w kierunku stanowisk rebeliantów. Działania te zostały także wsparte ogniem 152 mm armatohaubicy Dana. Po odparciu ataku w przeszukanych zabudowaniach gospodarczych jednej z kalat znajdujących się w pobliżu miejsca zdarzenia odkryto około 3000 sztuk amunicji, karabin samopowtarzalny, strzelbę gładkolufową, a także kamizelkę taktyczną i pasy nośne do przenoszenia amunicji. W miejscu skąd talibowie prowadzili ogień do patrolu odnaleziono porzuconą amunicję do granatnika przeciwpancernego.
Żołnierze XI zmiany Polskiego Kontyngentu Wojskowego i Zgrupowania Wojsk Specjalnych starają się niezwykle aktywnie współdziałać z Afgańskimi Siłami Bezpieczeństwa Narodowego na rzecz ciągłej poprawy bezpieczeństwa w Prowincji Ghazni. Zniszczone w trakcie przeprowadzonych operacji środki używane są nie tylko do atakowania żołnierzy i policjantów czy ostrzeliwania baz i posterunków, ale na podłożonych improwizowanych urządzeniach wybuchowych giną także afgańscy cywile. Przykładem tego może być zdarzenie, gdy w jednym z dystryktów Prowincji Ghazni cywilny samochód najechał na podłożone na drodze urządzenie naciskowe IED, w wyniku czego zginęły trzy osoby cywilne, a jedna została ranna. Podobna sytuacja miała miejsce w tym samym dniu, gdy w wyniku eksplozji improwizowanego ładunku wybuchowego zginął siedmioletni chłopczyk.
Ostatnie przykłady przejęcia i zniszczenia należących do rebeliantów składów amunicji stanowią jeden z elementów znacznie szerszych działań prowadzonych w Afganistanie przez Polskie Siły Zadaniowe oraz Zgrupowanie Wojsk Specjalnych mających na celu poprawę bezpieczeństwa w Prowincji Ghazni. Wszystkie operacje wojskowe Polacy prowadzą wspólnie z żołnierzami i policjantami afgańskim tak, aby mogli oni już wkrótce wykonywać te zadania w pełni samodzielnie.
Skuteczność naszej strategii bezpieczeństwa zależy od harmonijnego współdziałania wszystkich instytucji państwowych, organów władzy i administracji państwowej zgodnie z uprawnieniami i zadaniami przypisanymi im przez Konstytucję RP i ustawy. Przed tymi instytucjami i organami stoi zadanie odpowiedniego dostosowania ich metod pracy do nowych wyzwań w dziedzinie bezpieczeństwa.
Wypełniając założenia polityki bezpieczeństwa państwa oraz reagując na ewolucję środowiska bezpieczeństwa międzynarodowego, Polska jako członek Organizacji Narodów Zjednoczonych i jeden z jej założycieli będzie kontynuować aktywne zaangażowanie w utrzymanie pokoju i bezpieczeństwa, zarówno w skali regionalnej, jak i globalnej, w tym stałe uczestnictwo w misjach międzynarodowych z udziałem komponentów wojskowych.
Zaangażowanie naszego wojska w operacje prowadzone przez NATO i UE przynosi wymierne korzyści w postaci możliwości wpływania na procesy decyzyjne tych organizacji.
Obecne zaangażowanie Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej w misje prowadzone pod auspicjami NATO i UE jest jednym z podstawowych zadań wynikających z narodowej polityki bezpieczeństwa, stanowi również istotny wyznacznik miejsca i roli naszego kraju na arenie międzynarodowej.
Świat w przyszłości nie uwolni się od ognisk napięć i niestabilności. Polska, w złożonym i rozbudowanym środowisku międzynarodowym, staje się coraz bardziej liczącym się państwem. Członkostwo w NATO i Unii Europejskiej oraz partnerstwo strategiczne ze Stanami Zjednoczonymi Ameryki zapewniają nam wysoki poziom bezpieczeństwa, ale równocześnie nakładają na nasz kraj określone zobowiązania.
Udział Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej w operacjach poza granicami państwa jest istotnym instrumentem polskiej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa, zapewniającym wpływ na kształtowanie bezpieczeństwa międzynarodowego. Jednocześnie jest on źródłem doświadczeń operacyjnych i wyznacznikiem kierunków transformacji Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej.
Transformacja współczesnych systemów bezpieczeństwa oraz zwiększanie zaangażowania w operacje utrzymania pokoju, misje stabilizacyjne i humanitarne, jak również rozwój sił szybkiego reagowania i podejmowanie działań o charakterze prewencyjnym wskazują na potrzebę określenia podstawowych założeń użycia Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej w operacjach międzynarodowych.