Komórka-podstawowa jednostka w materii ożywionej.Jest
Zdolna do samodzielnego zycia.
Sekwencja-kolejność ułożenia
Translacja-proces syntezy łańcucha polipeptydowego białek
na matrycy mRNA
Transkrypcja-przeniesienie materiału DNA na mRNA
Budowa błon biologicznych:
-lipidy mają charakter amfipatyczny (dwubiegunowy):
biegun hydrofilny (wykazujacy powinowactwo do wody)-środek kuli,
biegun hydrofobowy (nie wiążący się z wodą)- powierzchnia kuli
W skład lipidów wchodzą fosfolipidy,cholesterol,glikolipidy
*fosfolipidy-zbudowane są na bazie glicerolu,którego dwie grupy
alkoholowe zestryfikowane są kwasami tłuszczowymi,a trzecia kwasem
fosforowym.
*cholesterol-stanowi od 5-25% składu lipidów blonowych. Posiada grupę
hydroksylową. Obecność cholesterolu w błonie stabilizuje jej strukturę.
*Glikolipidy-zbudowane są z alkoholu sfingozyny,jednego kwasu
tłuszczowego oraz zmiennej ilości cukrów.W błonie komórkowej
glikolipidy stanowią składnik warstwy zewnętrznej i uczestniczą w
tworzeniu otoczki cukrowcowej wokół komórek(glikokaliksu)
Białka błonowe-pelnią funkcję strukturalną,receptorową,enzymatyczną,
Transportową. Mogą być: Powierzchniowe, transbłonowe.
TRANSPORT:
-cytoza (z błoną)-polega on na oddzieleniu się od błony jej fragmentów,
które formuja pęcherzyki zamykające w swym wnętrzu transportowaną
substancję.
-transport przez białka transportowe
a) endocytoza-ze środowiska do komórki
egzocytoza-z komórki do środowiska
fagocytoza-transport komórek bardzo wyspecjalizowanych
b)białka transportowe
-kanały:
*otwarte pod wpływem bodźca(przyłączenie substancji)
-białka nośnikowe-nie wymaga nakładów energetycznych-dyfuzja ułatwiona.
Przenoszone SA tak aminokwasy i cukry proste.Białko ulega komformacji
(ułożenie przestrzenne)
ligandy(cząsteczki hormonów)
-pompy jonowe(sodowo-potasowa)wymagają nakładów energetycznych.
Maja zdolność przenoszenia wbrew gradiantowi stężeń.
Replikacja - podwojenie
Zagęszczenia rRNA-jąderko-są produkowane podjednostki rybosomów
Wnętrze jądra wypełnia kariolimfa - sok jadrowy i chromatyna jądrowa
Błona komórkowa (plazmolema)- otacza całą komórkę.Jej cechy szczególne to: Większa od innych błon. W błonie komórkowej zlokalizowanę są różne rodzaje
Receptorów: dla pobieranych substancji,dla antygenów,przeciwciał,dla
Hormonów białkowych i neurmoediatorów.
Jądro komórkowe- obecność jadra jest charakterystyczna i stałą cechą wszystkich Komórek Eukaryota.W jądrze komórkowym wyróznia się nastepujące składniki:
-chromatynę jądrową-zbudowana jest z
kwasu dezoksyrybonukleinowego (DNA), histonów oraz białek niehistonowych. W okresie aktywności transkrypcyjnej chromatyny w jej składzie pojawiają się
Dodatkowo kwasy rybonukleinowe(RNA)
Wyróznia się dwie formy chromatyny:
-heterochromatyna (postac silnie barwiąca się)
-euchromatyna (postac słabow barwiąca się)
Pierwsza to odcinek chromosomu,który nie uległ rozluźnieniu,druga jest jego Rozwinietym fragmentem.
DNA-stanowi najważniejszy składnik chromatyny jako molekularny odpowiednik Cząsteczek informacji genetycznej-genów.Całkowita zawartość DNA w jądrze o Podstawowej(haploidalnej) liczbie chromosomów tworzy genom.Każda Dwuniciowa czasteczka DNA tworzy jeden chromosom.Nośnikiem informacji Genetycznej są odcinki DNA kodujące strukturę białek komórki.
Histony-stanowia grupę niskocząsteczkowych białek o charakterze zasadowym. W zależności od wzajemnej proporcji zawartych w nich aminokwasów lizyny i argininy .Białka niehistonowe-oprócz bialek o dużej masie należą do nich również białka Niskocząsteczkowe. Wśród tych białek można wyróżnić białka enzymatyczne, regulatorowe ,strukturalne.
-jąderko-odpowiedzialne jest za produkcje podjednostek rybosomów.
Jaderka powstające wokół poszczególnych organizatorów mogą zlewać
Się ze sobą w jedno lub kilka jąderek.
-sok jadrowy- (kariolimfa)-zawiera płynne składniki jądra,w których zawieszone są chromatyna,jąderko i twory od nich pochodzące,a także zrab jadra.
Rybosomy-są to struktury zbudowane z rybosomowego RNA i białek. Rybosomy Stanowia miejsce syntezy białek w komórce.W okresie nieaktywnym obie Podjednostki rybosomy przemieszczaja się w cytoplazmie oddzielone a ich Połączenie znamionuje aktualnie trwający proces translacji.Proces ten zaczyna się od przyłaczenia do małej podjednostki rybosomu tzw. Inicjującego tRNA i mRNA.
Powstały kompleks Łączy się następnie z dużą podjednostką rybosomu w ten sposób że pomiędzy Obiema podjednostkami wytwarza się szczelina w której mieści się mRNA i do Której dopływają nastepne cząsteczki tRNA wraz przyłączonymi aminokwasami.
Siateczka śródplazmatyczna-ztanowi zespół spłaszczonych zbiorników oraz Rozgałęzionych rurek ograniczonych błoną.W trakcie homogenizacji komórek Siateczka rozpada się na pęcherzyki zwane mikrosomami.W obrębie siateczki Wyróżnia się dwa obszary:siateczkę szorstką (ziarnistą) i gładką (bezziarnistą), Które nierzadko łączą się ze soba.Błony siateczki szorstkiej umożliwiają Odseparowanie białek na zewnatrz od białek wlasnych komórki jak również Enzymów liposomowych od składnikow cytozolu.We wnętrzu siateczki Stwierdza się stałą obecność białek odpowiedzialnych za fałdowanie nowo Powstających peptydów i nadawanie im ostatecznej konformacji przestrzennej.
Aparat Golgiego-podstawową jednostke strukturalna stanowi diktiosom.
funkcja polega na Przebudowie błon - z podobnych do siateczki śródplazmatycznej na błony podobne do błony komórkowej. segregacja zawartości pęcherzyków dostarczanych do diktiosomów, i oddzielenie enzymów liposomowych od produktów wydzielniczych Komórki.
Mitochondrium-wydzielane jest przez dwie błony biologiczne:
Wewnętrzne (grzebienie mitochondrialne,grzybki mitochondrialne)
Wewnątrz znajduje się kompleks ATP-azy.Wnetrze wypełnia matrix.
Zewnętrzne(otwarte kanały,receptory rozpoznające białka mitochondrialne
Syntetyzowane w cytozolu)
Proces trawienny komórki:
-lizosomy
-proteasomy
-peroksysomy
Lizosomy- budowę pecherzykową, są ograniczone 1 błoną biologiczną.
Proces lizosomowego rozkładu.
Enzymy lizosomalne należa do grupy kwaśnych hydrolaz (enzymów
katalizujących proces hydrolizy):
-esterazy(wiazania estrowe)
-glikozydazy(wielocukry,proteoglikany)
-peptydazy(wiazania peptydowe-białka)
Lizosomy magą zawierać nie strawione resztki (składniki).Mogą przekształcać się w nieaktywne ciała resztkowe.
Proteasomy-są to struktury związane z pozalizosomową proteolizą białek,
Występujące zarówno na terenie jadra i cytoplazmy.
Peroksysomy-struktury kanalikowo-pęcherzykowe,są bardzo drobne.
Rola peroksysomów w komorce polega na:
-rozkładaniu przez katalazę toksycznego dla komórek nadtlenku wodoru
-utlenianiu szeregu substratów.
-syntezie niektórych lipidów