WYKŁAD 17.01.2009r.
U pełnomocnika nie można podpisać testamentu i zawrzeć małżeństwo.
Przedstawicielstwo Art. 95 Jedna osoba zw. przedstawicielem. Dokonuje się w imieniu innej osoby zw. reprezentantem czynności prawnej. Czynność ta pociąga skutki bezpośrednio dla reprezentowanego. (szeroki zakres)
Pełnomocnictwo Art.96
2 rodzaje przedstawicielstwa:
ustawowe - opiera się na ustawie, może też na orzeczeniu sądu (pełna zdolność do czynności prawnych
pełnomocnictwo - oświadczenie reprezentowanego może być umowa dwustronna albo oświadczenie jednostronne
Umocowanie do działania opiera się na ustawie albo na oświadczeniu reprezentowanego.
Przesłanki skuteczności przedstawicielstwa:
przedstawicielstwo musi mieć umocowanie (Wolter) i działać w granicach tego umocowania
przedstawicielstwo musi mieć zdolność do reprezentowania
Przedstawiciel ustawowy musi mieć pełną zdolność do czynności prawnych.
Przy pełnomocnictwie wystarczy ograniczona zdolność do czynności prawnych
przedstawiciel musi działać w imieniu reprezentowanego
czynność prawna musi być tego rodzaju, żeby mogła być zwarta przez przedstawiciela
Art. 101 Jak można odwołać pełnomocnictwo?
Odwołanie może nastąpić w każdym czasie.
Kiedy wygasa pełnomocnictwo?
Np. Upływ czasu jeżeli udzielenie pełnomocnictwa było ograniczone terminem.
Dokonanie przez pełnomocnika czynności objętej umocowaniem jeżeli pełnomocnictwo było udzielone do poszczególnej czynności prawnej.
Np. Odwołanie pełnomocnictwa przez mocodawcę, śmierć mocodawcy lub pełnomocnika.
Formy pełnomocnictwa:
ogólne (upoważnienie do dokonywania różnych czynności prawnych w imieniu mocodawcy w ramach zwykłego zarządu, np. administrowanie budynkiem) - powinno być w formie pisemnej
pełnomocnictwo rodzajowe (jest to upoważnienie do wielokrotnego dokonywania czynności prawnych określonego rodzaju
np. sprzedawczyni w sklepie
substytucyjne mówimy, gdy pełnomocnik ma prawo ustawienia na mocodawcy innych pełnomocnika
Pozostałe również w formie ustnej.
Upływ terminów w prawie cywilnym.
Pismo środa 14.01 w środę
Art.111 KC
Przedstawienie roszczeń
Głównym powodem wprowadzenia do KC tego przepisu były
Przedawnienie: to upływ przewidzianego przepisami prawa cywilnego terminu, co powoduje ten skutek, że dłużnik może uchylić się od spełnienia świadczenia. Przedawnieniu ulegają tylko roszczenia majątkowe czyli roszczenia wymierne w pieniądzu.
Terminy przedawnienia : nie mogą być skracane ani przedłużane przez czynność prawną (ochrona kontrahentów) :
Termin podstawowy : 10 lat
Roszczenie o naprawienie szkody wyrządzonej czynem niedozwolonym : 3 lata od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie i osoby obowiązanej do jej naprawienia
Świadczenie okresowe : 3 lata umowa najmu
Roszczenie związane z prowadzeniem działalności gospodarczej : 3 lata
Roszczenia związane z czynem niedozwolonym
Terminy zawite ( biegnie bezwzględnie) to terminy ograniczające w czasie dochodzenie przed powołanym do tego organem lub inną organizacją praw przedmiotowych, w tym także roszczeń jeżeli bezskuteczny ich upływ powoduje wygaśnięcie prawa.
Np. Art. 88 § 2 KC
Zawieszenie biegu terminu przedawnienia polega na tym, że w pewnych wypadkach bieg przedawnienia nie rozpoczyna się, a jeżeli rozpoczął się to przez pewien czas nie jest liczony.
Ustanie przyczyny powodującej zawieszenie biegu przedawnienia powoduje, że termin przedawnienia biegnie dalej, a nowy okres przedawnienia dolicza się do okresu poprzedniego.
Art.121 KC
Przerwanie biegu przedawnienia.
Bieg przedawnienia rozpoczyna się od nowa, nie wlicza się do niego całego okresu, który upłynął do momentu przerwania.
Wady oświadczenia woli
Art. 82
Rodzaje wad oświadczenia woli:
brak świadomości albo swobody powzięcia decyzji i wyrażania woli
pozorność oświadczenia woli
błąd
bezprawna groźba
Ad. 1 nieważne jest oświadczenie woli, złożone przez osobę, która .........
Np. chora psychicznie
Ad. 2 Art. 83
Dla pozoru czyli dla żartu
Zawarcie umowy darowizny pod pozorem umowy sprzedaży
Ad. 3 Art. 84
Ad.4 Art. 87
Art.88
Można uchylić się od skutków prawnych oświadczenia woli złożonego pod wpływem błędu z upływem roku od jego wykrycia, a w razie groźby z upływem roku od chwili kiedy stan obawy ustał (termin zawity !)
Uchylenie w formie pisemnej
Rodzaje warunków:
zawieszający
to taki, gdy w razie ziszczenia się go skutek prawny ma powstać, np. darowizna pod warunkiem ukończenia studiów
rozwiązujący
skutek prawny ma ustać, np. zwrot przedmiotu użyczenia w razie przerwania studiów
Składniki istotne umowy:
To postanowienia rozstrzygające o kwalifikacji prawnej danej czynności prawnej i indywidualizującej ją, np. umowa sprzedaży - obowiązek wydania rzeczy i zapłacenia ceny
Elementy uboczne (nieistotne) są to składniki, które w danej czynności mogą wystąpić lecz których brak nie wpływa na dojście danej czynności do skutku
Np. umowa sprzedaży książki wysyłkowej
Składniki dodatkowe to są takie składniki, które nie są w ustawie traktowane jako istotne, ale strony nadały im taki charakter: warunek albo termin(?)
Prawo rzeczowe
To dział prawa cywilnego regulujący społeczne formy korzystania z rzeczy.
Podstawowe źródło prawa rzeczowego to KC. To prawo bezwzględne ( tzn. że są skuteczne względem każdej osoby)
Istnieje zamknięty katalog praw rzeczowych, dlatego że prawa te są o charakterze bezwzględnym (muszą być gdzieś widoczne czyli w KW - zasada jawności i uzasadniania ich w KW)
Domniemania:
prawo jawne w KW jest wpisane zgodnie ze stanem prawnym, a prawo wykreślone nie istnieje (domniemanie z KW)
kto rzeczą faktycznie włada lub z rzeczy faktycznie korzysta jest posiadaczem, przy czym domniemywa się, że posiadanie jest zgodne ze stanem prawnym (domniemanie w posiadaniu)
W razie kolizji pomiędzy domniemaniem z KW a domniemaniem z posiadania pierwszeństwo ma domniemanie z KW.
Prawa bezterminowe to takie, których czas trwania nie jest określony, np. prawo własności.
Terminowe: czas trwania jest określony, np. służebności gruntowe
Samodzielne (samoistne) - wszelkie inne nie są uzależnione od treści innego prawa
Niesamodzielne ( niesamoistne) - uzależnione od treści innego prawa i nie mogą powstać ani istnieć bez tego prawa (hipoteka na prawie własności innego prawa) mają charakter akcesoryjny (dodatkowy, uzupełniający) w stosunku do wierzytelności, którą zabezpieczają hipoteka ma charakter akcesoryjny.
Prawo zbywalne: można przenieść na inną osobę
Prawo niezbywalne: nie można przenieść na inną osobę, bo ich celem jest zaspokojenie potrzeb określonej osoby (np. użytkowanie oraz służebności osobiste).
odpłatne - ustanawia się za wynagrodzeniem
nieodpłatne bez wynagrodzenia
zawsze pr. odpł. są : UW i prawa spółdzielcze, pozostałe albo odpłatne albo nieodpłatne.
Problematyka rzeczy.
Rzeczami są tylko przedmioty materialne istniejące.
Energia nie jest rzeczą ale do tej sprzedaży stosuje się odpowiednio.
Rzeczy oznaczone co do tożsamości czyli rzeczy zindywidualizowane jednoznacznie określone według cech właściwych tylko dla tej rzeczy, np. samochód o danym nr rejestracyjnym.
Rzeczy oznaczone co do gatunku, czyli określone tylko według pewnych cech rodzajowych właściwych pewnej grupie rzeczy, np. kilogram ziemniaków.
Własność Art. 140 KC
Uprawnienia właściciela wynikające z prawa własności
uprawnienie do korzystania z rzeczy
uprawnienie do rozporządzania rzeczą
Ad.1 dodatkowe uprawnienia:
do posiadania rzeczy
do używania rzeczy
do pobierania pożytków i innych przychodów z rzeczy
do przetwarzania rzeczy, jej zużycia lub nawet zniszczenia
Ad. 2
do wyzbycia się rzeczy
do zrzeczenia się własności
do przeniesienia własności na inną osobę
do obciążenia rzeczy przez ustanowienie ograniczonego prawa rzeczowego
Ograniczenia praw własności:
charakter:
administracyjno - prawny (większość jest, wynika z prawa admin. najczęściej decyzje admin.)
cywilno - prawny
Ad.2 wynikają z KC wprost
ustawowe ograniczenie prawa własności Art. 142 KC z uwagi na wyższość do życia i prawa zd.....
obowiązek powstrzymania się od działań zakłócających korzystanie z nieruchomości sąsiednich
Art. 144 KC
Sąsiednia jest każda nieruchomość znajdująca się w zasięgu immisji
Zakłócenie:
Służebność drogi koniecznej
Art.145,146 KC
Roszczenie o ustanowienie drogi koniecznej nie ulega przedawnieniu, a więc w każdym czasie osoba uprawniona może z tego prawa skorzystać.
Zakaz dokonywania robót ziemnych, które grożą nieruchomości sąsiednim utratą oparcia.
Art.147 KC
Art.148,149,150 KC
Określony jest sposób korzystania z nieruchomości ze względu na potrzeby gruntów sąsiednich.