Sekrety dobrej diety
O smukłej sylwetce marzy wiele z nas. Próbujemy różnych diet, czasem nawet drakońskich, ale po jakimś czasie i tak wszystko wraca do normy. Lecz można być zdrowym i zachować nienaganną linię. Jak tego dokonać? |
Na dobry początek potrzebna jest... dobra myśl. Nie wystarczy na przykład przestać jeść mięso, bo taka jest moda.
Zresztą takie nieprzemyślane zmiany sposobu odżywiania zazwyczaj nie kończą się sukcesem. Jeśli stajesz się fanatyczną propagatorką wegetarianizmu i starasz się ją narzucić innym, podkreślając, że są niemoralni jedząc mięso, rozbudzasz w sobie niedobre emocje.
Pewnie nieraz słyszałaś powiedzenie, że „jesteś tym, co jesz”. Paul Pitchford - amerykański żywieniowiec, który łączy nowoczesną dietetykę z mądrością tradycyjnej medycyny Dalekiego Wschodu - uważa, że to, co jemy, jest jednym z przejawów naszej osobowości. Czyli jemy tak, jacy jesteśmy. Ale osobowość to nie rzeźba z kamienia. Zmienia się pod wpływem przeżyć, doświadczeń, upływu czasu, pracy nad sobą. Dojrzewamy do zmiany diety albo kulinarne eksperymenty rozpoczynają proces wewnętrznej przemiany. Jeśli w nasze życie wkroczą nie tylko inne potrawy, ale też inne myślenie, wtedy idziemy w dobrym kierunku. Zmiana diety nie wymaga heroicznej walki z łakomstwem. Oczyszczamy się ze starych nawyków i nagromadzonego przez lata w komórkach balastu. Chudniemy bez efektu jo-jo, lepiej śpimy, mamy więcej energii i ochoty do życia.
CO TO JEST DOBRE ODŻYWIANIE?
To jedzenie, po którym czujesz się dobrze, masz poczucie lekkości i nie cierpisz z powodu żadnych kłopotów trawiennych. Nie tyjesz, masz dobre wyniki badań laboratoryjnych (morfologia, poziom cholesterolu i cukru we krwi). Masz ładne włosy, skórę i paznokcie. Chorujesz rzadko i przechodzisz chorobę lekko. Zdecydowanej większości z nas na dłuższą metę służy dieta, w której energia pochodzi z pełnoziarnistych produktów zbożowych oraz warzyw i owoców, budulec, czyli białko z roślin strączkowych, a dla osób mięsożernych z niewielkiej ilości mięsa i ryb. Potrzebne jest też trochę tłuszczu (dwie łyżeczki dziennie), najlepiej z olejów roślinnych oraz kilku migdałów lub orzechów.
WYBIERZ COŚ DLA SIEBIE
Z jaskini rodem, czyli dieta paleolityczna
Nasi praprzodkowie odżywiali się nadzwyczaj zdrowo.
Ich dieta była mięsno-jarzynowa, z tym że dostawy mięsa bywały nieregularne. Tak więc przez długie okresy podstawą wyżywienia były jarzyny, dziko rosnące rośliny i zioła oraz ziarna.
Jedz dużo warzyw, w tym sporo warzyw skrobiowych: marchew, buraki, ziemniaki, dynię. Jarzyny powinny stanowić do 50 procent Twojej diety.
Nie żałuj sobie owoców, pamiętając wszakże, że słodkie, takie jak winogrona, gruszki, ananasy, czereśnie, mają dużo cukru. Jeśli nie chcesz tyć, bez większych ograniczeń jedz tylko kwaśne owoce, na przykład truskawki. Nie przesadzaj z ilością. Wystarczy jeden duży owoc (na przykład gruszka, jabłko), dwa mniejsze (na przykład śliwka) lub szklanka owoców sezonowych (truskawki, maliny, jagody, winogrona). To najlepsza dzienna porcja.
Gotuj zupy na połamanych kościach. Dostarczają szpiku i minerałów.
Jeśli możesz, wybieraj mięso z hodowli ekologicznych (nie ma w nim hormonów ani antybiotyków). Jedz różne rodzaje mięsa, choć nie przesadzaj z czerwonym, czyli wieprzowiną i wołowiną. Niech mięso stanowi 20 procent tego, co jesz.
Jeśli Cię stać, od czasu do czasu kupuj dziczyznę.
Ze zbóż jedz pełnoziarnisty jęczmień i orkisz, ale w umiarkowanych ilościach.
Jedz sporo nasion (pestki z dyni, słonecznika, sezam, orzechy) oraz warzywa strączkowe.
Włącz do jadłospisu glony. Wodorosty możesz dorzucać do zup. Mikroalgi, takie jak chlorella czy spirulina, są dostępne w kapsułkach.
Jak najwięcej przebywaj na łonie natury, żeby czerpać z niej energię. Zbieraj dziko rosnące zioła.
Sekrety dobrej diety
Anna Frankowska
O smukłej sylwetce marzy wiele z nas. Próbujemy różnych diet, czasem nawet drakońskich, ale po jakimś czasie i tak wszystko wraca do normy. Lecz można być zdrowym i zachować nienaganną linię. Jak tego dokonać? |
Wiejskie jedzenie, czyli tradycyjna dieta chińska
Chodzi o sposób odżywiania się Chińczyków na wsiach. Choć zjadają średnio o 300 kcal dziennie więcej niż Amerykanie, są szczupli, bardzo rzadko zapadają na choroby krążenia i zawały, cukrzycę czy nowotwory.
Jedz warzywa w dowolnych ilościach. Pamiętaj jednak, żeby wstać od stołu z poczuciem lekkiego niedosytu. A to dlatego, że zanim mózg zorientuje się, że jesteś najedzona, mija 20 minut. Idealna porcja na jeden posiłek zmieści się w Twoich złożonych dłoniach.
Nie żałuj sobie ziół i przypraw korzennych. Nie tylko wydobędą smak warzyw, dodadzą posiłkom aromatu, ale też dadzą siłę i ciepło potrzebne do trawienia. Sięgnij po kurkumę, koper włoski, kozieradkę, kminek, koper, anyż, imbir, rozmaryn, oregano i tymianek.
Mięso czerwone jedz 2 razy w miesiącu, drób i nabiał 2-3 razy w tygodniu. Ryby raz na tydzień.
Dodawaj do warzyw oleje. Najlepsze są oliwa i olej lniany.
PIRAMIDA PAULA PITCHFORDA
To dieta łącząca tradycyjne sposoby odżywiania z zaleceniami współczesnych naukowców. Pitchford dorzucił do tego jeszcze coś, co jedzeniem wcale nie jest. Dlatego nosi nazwę diety zintegrowanej.
Jej podstawą jest świadomość. Kiedy więc zmieniasz sposób odżywiania, zacznij jednocześnie uprawiać ćwiczenia odprężające i poprawiające koncentrację. Może to być medytacja i kontemplacja (na przykład skupienie na oddechu, recytacja mantr czy obserwacja własnych myśli).
Aktywność. Pitchford szczególnie poleca jogę, tai chi i qi-gong, ale równie dobre jest pływanie, marsze, a dla osób chcących schudnąć - aerobik.
Jedz pełnoziarniste zboża i produkty zbożowe. Do tego dużo warzyw oraz owoce i koniecznie glony. Białko czerp z roślin strączkowych, kiełków, orzechów i nasion. W mniejszym stopniu sięgaj po nabiał, najmniej jedz mięsa. Pamiętaj o przyprawach ziołowych i korzennych oraz o dwóch łyżeczkach oleju dziennie.
Od czego zacząć?
Pamiętaj, by dietę zmieniać stopniowo. Inaczej Twój organizm może się zbuntować.
Do białego ryżu i oczyszczonych kasz dodawaj trochę ich pełnoziarnistych wersji. Stopniowo zwiększaj proporcje tych z pełnego przemiału, aż dojdziesz do tego, że tylko one będą na talerzu.
Jednocześnie zacznij ograniczać białe pieczywo, makarony z białej mąki, ciasta, słodycze oraz kawę, herbatę i papierosy.
Mięso jedz wyłącznie z warzywami. Niech stopniowo kawałek mięsa będzie coraz mniejszy, a porcja warzyw większa.
Ogranicz ilość zjadanej wołowiny i wieprzowiny. Zastępuj je porcjami warzyw i pełnoziarnistymi zbożami lub drobiem i rybami.
Kiedy zaczynasz jeść więcej produktów pełnoziarnistych, zacznij ograniczać ilość jajek, jogurtów i serów. Nabiał plus pełnoziarniste zboża mogą być przyczyną zaparć.
ZAPOMNIJ O SCHABOWYM Z ZIEMNIAKAMI
Najlepsze jest proste jedzenie. Potrawy z dużej ilości składników są trudne do strawienia. Pamiętaj więc:
W jednym posiłku nie łącz składników białkowych i skrobiowych.
Kiedy przygotowujesz potrawę białkową, weź jeden składnik białkowy, na przykład tylko fasolę, tylko mięso lub tylko ser czy jogurt, i dodaj do tego warzywa nieskrobiowe.
Podobnie postępuj przy posiłku skrobiowym: jeśli ziemniaki, to nie z burakami lub marchwią, tylko z warzywami zielonymi.
Sekrety dobrej diety
Anna Frankowska
O smukłej sylwetce marzy wiele z nas. Próbujemy różnych diet, czasem nawet drakońskich, ale po jakimś czasie i tak wszystko wraca do normy. Lecz można być zdrowym i zachować nienaganną linię. Jak tego dokonać? |
SMACZNE I ZDROWE
DANIA BIAŁKOWE
Brokuły z sosem cytrynowo-migdałowym
Brokuł podziel na różyczki i krótko obgotuj w wodzie lub na parze. Garść migdałów sparz, obierz ze skórki, posiekaj. Zmiksuj z filiżanką ciepłej wody i łyżką soku z cytryny. Jeśli jest za gęste, dodaj więcej wody. Dopraw lekko solą i dowolnie dobranymi ziołami. Gorące brokuły polej sosem. Możesz dodatkowo posypać danie uprażonymi płatkami migdałów.
Kurczak z cukinią
Piersi kurczaka upiecz w folii. Podczas pieczenia przygotuj jarzynę. Bakłażana pokrój w plastry i posól. Odstaw na 15 minut, odciśnij. Jedną młodą cukinię pokrój w cienkie plasterki. Jedną cebulę pokrój w kostkę, dwa ząbki czosnku w cienkie plasterki. Podsmaż cebulę na oleju, dodaj czosnek, smaż przez chwilę, dodaj cukinię i bakłażana. Smaż przez trzy minuty. Następnie dolej trochę wody i duś warzywa pod przykryciem do miękkości. Dopraw ziołami. Na sposób włoski z oregano, tymiankiem i bazylią, na hinduski z mieszanką ze szczypty cynamonu, zmielonych goździków, chili, anyżku i kardamonu.
Pomarańcze w jogurcie
Obierz jedną pomarańczę. Pokrój w plastry. Możesz też podzielić plasterki na cztery części. Oprósz pomarańczę cynamonem, ale oszczędnie, żeby nie była za gorzka. Cząstki pomarańczy zalej jogurtem naturalnym.
DANIA SKROBIOWE
Kanapki z awokado
Owoc awokado świetnie zastępuje masło. Weź dojrzałe awokado i rozetrzyj widelcem lub zmiksuj. Dodaj przyprawy. Awokado świetnie smakuje z dodatkiem soku cytrynowego, mielonej ostrej lub słodkiej papryki. Posmaruj kanapkę pastą z awokado i posyp natką z pietruszki.
Marchew z fasolką szparagową
Ugotuj dużą marchew (albo dwie mniejsze). Osobno ugotuj dwie garście fasolki szparagowej (zielonej) oraz filiżankę słodkiej kukurydzy. Fasolkę pokrój na mniejsze cząstki. Ciepłe warzywa połącz w misce i wymieszaj. Dodaj przyprawy i zioła według własnego smaku. Polej dwiema łyżeczkami oleju lnianego.
Ziemniaki ze śmietaną
Ugotuj dwa średnie ziemniaki. Rozgnieć i polej dwiema łyżkami kwaśnej śmietany albo utrzyj je ze śmietaną na purée. Jedz posypane zieleniną, kiełkami lucerny, rzodkiewki lub brokuła albo z jarzynką ze świeżego groszku.
Uwaga!
Mleka i melonów z niczym nie łączymy. Zawsze jemy je jako osobne posiłki.
CO JEST CZYM?
BIAŁKA
Suche fasole, soczewice oraz groch i kiełki tych roślin, orzechy, nasiona, ser, jogurt, jajka, ryby, mięso, drób.
SKROBIA
Zboża i ich kiełki, chleb, makarony, ziemniaki, słodkie ziemniaki (bataty), buraki, marchew, kabaczki, dynia, pasternak.
ZIELONE WARZYWA NIESKROBIOWE
Zielone warzywa liściaste (na przykład sałata, szpinak), kapusta, kalafior, brokuły, fasolka szparagowa, słodki groszek, świeża kukurydza, cukinia, szparagi, cebula, ogórek, rzodkiew, seler naciowy, wodorosty, mikroalgi.
OWOCE
Słodkie
Figa, banan, suszone owoce.
Półkwaśne
Jabłka, jagody, morele, brzoskwinie, winogrona, wiśnie, śliwki, mango, papaja.
Kwaśne
Cytryna, limonka, grejpfrut, pomarańcza, pomidor, truskawki, ananasy, granaty, kiwi.
Uwaga! Owoce jemy oddzielnie, ale jest wyjątek. Te „kwaśne” można łączyć z warzywami nieskrobiowymi oraz z jogurtem, kefirem, serem i orzechami. Dlatego włoska sałatka caprese (ser mozzarella, pomidory i bazylia) to bardzo dobre połączenie.
1