INSTRUKCJA STANOWISKOWA DLA ZAŁÓG WIERTNICZYCH
I. Organizacja stanowiska wiertniczego w wyrobiskach podziemnych.
1. Każdy pracownik przed rozpoczęciem pracy obowiązany jest sprawdzić stan bezpieczeństwa w miejscu pracy, stan obsługiwanych maszyn, urządzeń, narzędzi, urządzeń ochronnych i zabezpieczających. W szczególności powinien sprawdzić:
a) zawartość metanu w powietrzu kopalnianym przed rozpoczęciem pracy w 10 metrowym odcinku wyrobiska, w każdym kierunku od stanowiska wiertniczego i wynik oraz godzinę pomiaru wpisać w notesie wiertacza i na tablicy metanowej; pomiary i wpisy powtarzać co 2godziny i przed odejściem ze stanowiska wiertniczego,
b) stan obudowy w rejonie stanowiska wiertniczego oraz dróg poruszania się załogi wiertniczej w obrębie stanowiska wiertniczego,
c) prawidłowość działania pomocniczego urządzenia wentylacyjnego przewietrzającego wnękę wiertniczą,
d) skuteczność oświetlenia stałym punktem (punktami) świetlnymi stanowiska wiertniczego.
2. Rozmieszczenie sprzętu wiertniczego:
a) wiertnice w zależności od kąta nachylenia ustawić na kaszcie, stojakach z poprzeczką i podpórkami lub stalowej ramie rozporowej,
b) pulpit sterowniczy umieścić możliwie od strony dopływu powietrza wentylacyjnego, nie w osi otworu i tak by wiertacz mógł obserwować: wlot otworu (zagłowiczenie rury obsadowej) i elementy wiertnicy wymagające obsługi w czasie wiercenia
c) węże sprężonego powietrza i wody płuczkowej czy olejowe przy wiertnicach hydraulicznych podwiesić na ociosach tak, by nie utrudniały poruszania się załogi w czasie obsługi sprzętu wiertniczego. Wyjście z wnęki wiertniczej nie może być niczym przegrodzone ani zastawione.
3. Stanowisko wiertnicze musi być odebrane przez:
a) dozór górniczy oddziału, w obrębie którego ma być zainstalowane urządzenie wiertnicze, pod względem obudowy wymiarów wnęki wiertniczej - przed wprowadzeniem sprzętu wiertniczego,
b) odbiór urządzeń wiertniczych o napędzie elektrycznym i elektrohydraulicznym, po ich zainstalowaniu, będzie dokonywany w oparciu o Rozporządzenie Kierowników Ruchu Zakładów Górniczych w tej sprawie na każdym zakładzie górniczym,
c) dozór odmetanowania lub dozór wiertniczy pod względem prawidłowej organizacji stanowiska przed rozpoczęciem wiercenia.
II. Montaż i demontaż urządzeń wiertniczych.
1. Wszystkie czynności przy montażu i demontażu wiertnic mogą być wykonywane przez przeszkoloną w tym zakresie załogę pod nadzorem uprawnionego wiertacza przodowego, po dokonaniu przez niego czynności jak w pkt. I. 1a do d.
2. Przy nachyleniu otworu do 45%ustawic można wiertnicę na kaszcie stabilnym z podkładów torowych, przy czym każdy element kasztu z poprzednimi podkładami musi być zamocowany przynajmniej dwoma klamrami.
3. Przy ustawieniu na stojakach drewnianych należy w stropie wykonać gniazdka na stojaki i zaklinować je o spąg, poprzeczkę przytwierdzić klamrami - podbić podpórkami i dodatkowo zabezpieczyć łańcuchami.
4. Konstrukcję nośną stalową rozpiera się za pomocą śrub rozporowych pomiędzy spągiem a stropem.
UWAGA: W czasie wiercenia elementy konstrukcji nośnej oraz wiertnicy nie mogą być mocowane, rozpierane o obudowę wyrobisk górniczych.
5. Przy montażu lub demontażu wiertnicy z użyciem wciągarki wiertacz przodowy przed jej użyciem musi sprawdzić jej sprawność, udźwig i dopilnować prawidłowego zawieszenia oraz zapięcia wciągarki i łańcuchów asekuracyjnych.
6. W czasie ustawiania konstrukcji nośnej podnoszenia lub opuszczania wiertnicy nikt nie może znajdować się pod ani w zasięgu uniesionego ciężaru,
7. Ustawioną wiertnicę należy zabezpieczyć przed przypadkowym przemieszczaniem się zarówno bocznym jak i wzdłużnym.
III. Wiercenie otworów dołowych.
1. Wiertacz przodowy na swojej zmianie odpowiedzialny jest za:
a) bezpieczeństwo podległych mu pracowników,
b) wykonywanie czynności ujętych w pkt. 1 „a” do „d” ,
c) sprawdzenie pewności i prawidłowego ustawienia wiertnicy oraz jej zabezpieczenia przed przemieszczaniem się w czasie wiercenia i manewrowania ,
d) sprawdzenie stanu technicznego wiertnicy i urządzeń wiertniczych-dopilnowanie ich smarowania i konserwacji,
e) przestrzeganie technologii wiercenia, cementacji rury obsadowej, próby szczelności i wytrzymałości rury obsadowej i jej zagłowiczenie.
2. Przy wierceniu otworów metanowych badawczych obowiązuje stosowanie na stanowisku wiertniczym metanomierza alarmującego-próg alarmu dla konkretnego wiercenia ustala Kierownik Wentylacji.
3. W wypadku nawiercenia metanu należy ująć metan z dławicy do rurociągu odmetanowania o ile procent CH4 jest minimum 30-uregulować depresję, koncentrację i kontynuować wiercenie. W razie braku możliwości podłączenia pod depresję wierconego otworu po nawierceniu metanu przerwać wiercenie, zabezpieczyć otwór przed wypływem metanu-fakt nawiercenia metanu zgłosić dozorowi ZOK i zastosować się do jego poleceń, to samo obowiązuje przy nawierceniu kurzawki lub wody.
4. Przed odejściem ze stanowiska wlot otworu musi być zabezpieczony w sposób wykluczający wypływ do wyrobiska metanu, wody lub kurzawki.
5. Załoga wiertnicza musi:
a) znać i przestrzegać obowiązujące przepisy, instrukcje i zarządzenia związane z robotami wiertniczymi,
b) stosować obowiązujące ochrony osobiste słuchu, wzroku, rąk,
c) znać drogi ucieczkowe ze swojego stanowiska wiertniczego,
d) posiadać przy sobie opatrunki osobiste.
Sporządził: Sprawdził: Zatwierdził:
Badura Leszek mgr inż. Czesław Zając mgr inż. Jan Jureczko