Culler rozdział VII Język performatywny, Polonistyka, Teoria literatury, Streszczenia, opracowania


Autor

Jonathan Culler

Tytuł

Język performatywny

Treść

  • wypowiedź performatywna:

    • lata 50. - brytyjski filozof J.L.Austin zaproponował rozróżnienie między wypowiedzią kontatywną a performatywną;

    • konstatacje - wypowiedzi stwierdzające, opisujące jakiś stan rzeczy, mogące być prawdziwymi lub fałszywymi;

    • performatywy - są wykonaniem czynności, do której się odnoszą, nie mogą być ani prawdziwe ani fałszywe;

      • mogą być stosowne lub niestosowne, fortunne lub niefortunne;

      • rozróżnić je można dodając „niniejszym”, „tym samym”;

    • język nie tylko zdaje relacje, ale działa sam w sobie;

    • każda wypowiedź może być „utajonym” performatywem;

  • krytycy literatury przyjęli pojęcie performatywu, jako pomocnego przy charakteryzowaniu dyskursu literackiego;

  • wypowiedź literacka także stwarza stan rzeczy:

    • powołuje do życia bohaterów i ich działania;

    • powołuje do życia idee i pojęcia;

  • wypowiedź performatywna wysuwa na 1st plan użycie języka, przedtem uważane za marginalne;

  • fortunność wypowiedzi literackiej postrzeganej jako performatyw wiąże się z powiązaniami z konwencją gatunku a nawet byciem wydaną, czytaną i uznawaną za dzieło literackie;

  • Austin wyróżnia p. poważne i niepoważne;

  • Jacques Derrida:

    • możliwość powtarzania jest jedną z podstawowych cech języka;

    • rozpoznawanie wyrażeń performatywnych;

    • j. Performatywny nie przekazuje informacji, lecz dokonuje różnych akcji, przez powtarzanie różnych praktyk dyskursywnych bądź sposobów działania;

    • akt polityczny i literacki zależą od połączenia konstatacji z performatywem - wiarygodność aktu poparta jest stworzenie stanu, do którego akt się odnosi;

  • konstatacja - wypowiedź roszcząca sobie pretensje do przedstawiania rzeczy takimi, jakie są;

  • performatyw - zabiegi retoryczne, akty językowe, podważające owe roszczenia przez narzucanie owych kategorii językowych, powoływanie czegoś do życia, organizowanie świata;

  • performatywna teoria płci i seksualności Judith Butler - płeć to nie to, czym się jest tylko co się robi;

  • Austin:

    • performatyw pozwala ujmować dotychczas lekceważony aspekt języka;

    • powtórzenie jakiejś formuły sprawia, że coś się zdarzyło;

  • Butler:

    • performatyw to model myślenia o najistotniejszych procesach społecznych:

      • istota tożsamości i sposób jej kształtowania;

      • funkcjonowanie norm społecznych;

      • „moc sprawcza”;

      • stosunek przemian jednostkowych do przemian społecznych;

    • wielokrotne powtarzanie;

  • dzieło literackie tworzy rzeczywistość i istnieje poprzez powtarzalność;



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
J. Culler Co to jest teoria , Polonistyka, Teoria literatury, Streszczenia, opracowania
Bachtin - Problem gatunków mowy (streszczenie), Polonistyka, Teoria literatury, Streszczenia, opraco
Butler - Akty performatywne a konstrukcja płci kulturowej , Polonistyka, Teoria literatury, teoria l
robortello, Opracowania polonistyczne, Teoria literatury
Panas - Tajemnica siódmego anioła, Polonistyka, Teoria literatury
poetyka odrodzenia, Opracowania polonistyczne, Teoria literatury
Teoria literatury jako dział wiedzy o literaturze, DLA POLONISTY, teoria literatury
jacobson, Opracowania polonistyczne, Teoria literatury
Jurij Łotman, Polonistyka, Teoria literatury, teoria literatury
wyznaczniki lit i obrazowosc, Opracowania polonistyczne, Teoria literatury
teoriliter pozytywizm, Opracowania polonistyczne, Teoria literatury
B. M. Eichenbaum (Teoria metody formalnej), Polonistyka, Teoria literatury, teoria literatury
SZTUKA POETYCKA, Opracowania polonistyczne, Teoria literatury
Słownik - poetyka, Polonistyka, Teoria literatury

więcej podobnych podstron