JONOFOREZA
Wprowadzenie do ustroju za pomocą prądu stałego związków chemicznych w celach terapeutycznych;
Leki ulegają dysocjacji elektrolitycznej i odbywa się to zgodnie ze zjawiskiem elektroforezy; jony „+” wprowadzamy z pod anody i przyciągane są do katody, jony „-`' znajdują się pod katodą i przyciągane są w kierunku anody;
Postać zjonizowana leku gromadzi się na granicy naskórka i skory właściwej w pobliżu powierzchownej sieci naczyń krwionośnych. Rozszerzenie naczyń powierzchownych skóry pod wpływem działania prądu stałego ułatwia wchłanianie i transport jonów leczniczych do tkanek. Wnikanie jonów w głąb skóry w czasie przepływu prądu elektrycznego odbywa się głównie drogą o najmniejszym oporze; przez ujścia wyprowadzające gruczołów potowych i łojowych;
Do wprowadzania jonów do organizmu używamy prądu o niskim natężeniu (max. 5 mA) oraz małych stężeń substancji czynnych (1%-5%); wyższe natężenia zdają się hamować reakcje zachodzące między jonami i utrudniać przenikanie jonów przez skórę;
Czas zabiegów 15-20 min
W okolicy oczu - natężenie 1 mA; okolica głowy, szyi - natężenie 2-3 mA
Cele stosowania jonoforezy:
Spowodowanie miejscowego znieczulenia
uśmierzenie bólu neurogennego
miejscowe działanie przeciwzapalne
rozmiękczenie blizn
zmniejszenie potliwości
rozszerzenie / zwężenie naczyń krwionośnych
zmniejszenie obrzęku
Działanie lecznicze jonoforezy spowodowane jest:
miejscowym działaniem leczniczym zastosowanych jonów
miejscowym działaniem prądu galwanicznego i oddziaływaniem odruchowym na tkanki
niewielkim działaniem układowym wywieranym przez lek.
Zalety jonoforezy |
Wady jonoforezy |
1. Oszczędzające wątrobę, bezpośrednie aplikowanie leku do miejsca chorego 2. szeroki zakres pH występujący w przewodzie pokarmowym nie ma wpływu na lek 3. trudno jest przedawkować(miejscowo) stosowane leki |
1. Ograniczony sposób mierzenia intensywności i głębokości przenikania leku do skóry 2. uczulenia i podrażnienia skóry |
WS KAZANIA ( w zależności od wprowadzanych jonów)
2% roztwór chlorku sodu (-) - działanie zmiękczające, przeciwbakteryjne, blizny;
2% roztwór jodku potasu (-) - działanie zmiękczające, przeciwbakteryjne, przeciwbólowe, blizny, zrosty, zaćma, zapalenie krtani;
2%-5% roztwór kwasu octowego (-) - działanie rozpuszczania złogów wapnia warstwy rogowej naskórka, kostniejące zapalenia mięśni, zapalenia okołostawowe, nadmierne rogowacenie rąk i stóp;
2% roztwór chlorku wapnia (+) - działanie przeciwzapalne, odczulające, resorbcyjne, uszczelniające naczynia, przyspieszające regenerację tkanki nerwowej, stany zapalne (laryngologia, okulistyka), porażenie nerwu twarzowego, zespół Sudecka;
Witamina C (-) - uszczelnia naczynia krwionośne, bierze udział w produkcji kolagenu, przebarwienia skóry, trądzik różowaty, profilaktyka procesów starzenia skóry,
Borowina (-) - działanie ściągające, przeciwzapalne, znamy zwyrodnieniowe, przewlekły nieżyt krtani, skóra zwiotczała,
Kofeina (-) - działanie przeciwobrzękowe, stymulacja krążenia miejscowego;
Wapń (+) - normalizuje próg pobudliwości; zastosowanie: stany skurczowe mięśni, zapalenie okołostawowe, katar sienny, po złamaniach, chrypka,
Leki przeciwzapalne, przeciwreumatyczne, przeciwbólowe
1%-2% roztwór salicylanu sodu (-)
Naproxen (-)
Hydrocortisonum (-)
Ibuprofen (-)
Forapin maść (+)
Leki rozszerzające naczynia krwionośne
Chlorowodorek histaminy (+)
Acetylocholina 0,2-0,5 % r-r wodny (+)
Pridazol r-r 1-2% (+)
Leki miejscowo znieczulajace
Lignokaina (+)
Novocaina (+)
Xylokaina (+)
Leki rozmiękczające blizny
Jodek potasu 1% (-)
Jodex (jodyna) (-)
Niesterydowe leki zapalne
Salicylan sodu 1-2% (-)
Voltaren (-)
Olfen (-)
Antybiotyki
Penicylina (-)
Streptomycyna (+)
Neomycyna (+)
Witaminy
Wit B (+)
Wit C (-)
Leki stosowane w chorobach oczu
Acetylocholina 0,1 % (+)
Wit.C 5% (-)
Adrenalina 0,01% (+)
Aloes (z ampułki) (-)
Wit B
PRZECIWWSKAZANIA
Dotyczą określonych jonów i są ustalane na podstawie wrażliwości pacjenta, odczynów uczuleniowych, czynników wikłających poszczególne przypadki
Wszystkie przeciwwskazania do prądu galwanicznego;
Przygotować :
Pojemność jonowa skóry
Jony konkurencyjne
Jony pasożytnicze