Arkadiusz Mroziński
Temat: Organizacja terytorialna napoleońskiej Europy
Napoleońską Europę można podzielić na: departamenty francuskie, kraje zależne od Francji oraz kraje z Francją sprzymierzone. Podział Francji na departamenty w miejsce dawnych prowincji wprowadziła Konstytuanta w roku 1790. W chwili objęcia władzy przez Napoleona Francja składała się z 98 departamentów. Jednym z celów Bonapartego było włączenie do Francji wszystkich terenów francuskich z punktu widzenia etnicznego. Z czasem jednak do Francji dołączano kolejne podbite tereny, także takie, gdzie ludność francuska stanowiła mniejszość. W roku 1810 Francja dzieliła się na 130 departamenty.
Departamenty dzieliły się na okręgi, okręgi zaś na gminy miejskie i wiejskie. Początkowo władze departamentu były wybierane. W okresie dyrektoriatu wprowadzeni zostali urzędnicy nominalni, konsulat zaś ustanowił funkcję prefekta. Do prefekta, mianowanego przez Napoleona, należał całokształt zarządu departamentu. Miał on także kontrolować opinię publiczną, a więc uprawiał propagandę. Obok prefekta istniała rada prefektury (odpowiednik sądu administracyjnego) oraz rada generalna, której zadaniem była m.in. repartycja (podział) podatków. W okręgach rządzili podprefekci (realnie mający dość niewielkie znaczenie), a w gminach merowie. Merów ważniejszych gmin również mianował sam Napoleon, pozostałych prefekt.
Państwa zależne były zapleczem gospodarczym Francji. W założeniach Napoleona miały one dostarczać rekrutów do armii, surowców i być rynkiem zbytu dla towarów francuskich. Na czele państw zależnych Bonaparte mianował on często członków własnej rodziny. Kierował się ideą stworzenia jednolitego cesarstwa w Europie na wzór cesarstwa rzymskiego, rządzonego przez dynastię Bonapartych. Państwa zależne musiały być całkowicie podległe Francji, narzucano im francuskie rozwiązania. Przykładem może być Księstwo Warszawskie, które zostało utworzone z podziałem na departamenty. Do krajów zależnych należało także m.in. królestwo Neapolu, królestwo Włoch i Związek Reński.
Państwami sprzymierzonymi z Francją były np. państwa skandynawskie i Rosja. Starały się one zachować neutralność wobec Francji, utrzymując przyjazne stosunki. Docelowo Napoleon planował ich podbicie (sam mówił, że nie można władać Europą nie podbijając Rosji).
Arkadiusz Mroziński
Temat: Organizacja terytorialna napoleońskiej Europy
16 X 2007
Napoleońska Europa:
- departamenty francuskie
- państwa zależne
- państwa sprzymierzone
Departament - rządzi prefekt (mianowany przez Napoleona), obok niego rada prefektury i rada generalna
1800 r. - 105 departamentów
1810 r. - 130 departamentów
Okręg - rządzi podprefekt, obok niego rada okręgowa
Gmina miejska / wiejska - rządzi mer (mianowany przez Napoleona lub prefekta), obok niego rada miejska / wiejska
Państwo zależne - podporządkowane Francji, zaplecze gospodarcze, rynek zbytu, dostarcza rekrutów do armii
Np. Księstwo Warszawskie, Królestwo Włoch, Królestwo Neapolu, Związek Reński
Państwa sprzymierzone - neutralne wobec Francji, np. czasowo Rosja