26.03.2003 r.
KONWERSATORIUM 5: WOJNY I KONFLIKTY WE WSPÓŁCZESNYM ŚWIECIE.
We współczesnym świecie zmienił się charakter prowadzenia wojen:
nie jest już najważniejsza ilość, ale jakość wojsk;
bomby i pociski są coraz bardziej precyzyjne, aby zminimalizować liczbę ofiar, niszczy się infrastrukturę - sieć komunikacyjną;
technologia zastępuje ludzi, ważna jest specjalizacja i współdziałanie, poprzez zwiększoną skuteczność nie potrzeba wielkiej masy ludzi;
utrzymywanie dużej armii jest bardzo kosztowne, w dzisiejszej wojnie potrzeba wysokiej klasy specjalistów, muszą to być żołnierze zawodowi;
posługiwanie się wielkimi armiami nie ma również sensu ze względów strategicznych - przemieszczenie takiej armii eliminuje zaskoczenie;
we współczesnych wojnach wzrasta rola jednostek specjalnych.
Konwencja z Paryża o broni konwencjonalnej w Europie (CFE) - ustanawia limity zbrojeń dla obu bloków, zakłada ograniczenie broni pancernej, piechoty, artylerii i wozów bojowych, w tym celu, aby żadne państwo nie miało możliwości inwazji na inne.
Najczęstsze środki stosowane we współczesnych wojnach:
jednymi z najczęściej używanych przez USA są pociski typu TOMAHAWK, wystrzeliwane np. z okrętów podwodnych z prędkością 900 km/h. Używane były m.in. w Bośni i w Zatoce Perskiej, są one niedostępne dla systemów obrony przeciwrakietowej. Jeden pocisk kosztuje ok. 1,5 mln $;
myśliwce F117 to właściwie bombowce dalekiego zasięgu, kosztuje ponad 100 mln $;
rozwalacz bunkrów;
bomby kasetowe - postulowane jest objęcie ich zakazem, jak i min przeciwpiechotnych;
bomba zwana kosiarką na stokrotki - wytwarza olbrzymią energię podmuchu (samo ciśnienie powietrza może zabić);
e-bomby - bomby elektroniczne.
RÓŻNICE W WOJNACH PROWADZONYCH PRZEZ MNIEJSZE PAŃSTWA I WIELKIE MOCARSTWA |
|
NIE MOCARSTWA |
MOCARSTWA |
- bardziej krwawe, są to przede wszystkim walki uliczne; - walczą bojówki i partyzanci, a nie żadne regularne wojska |
- bardziej wykwalifikowana kadra, lepsze dowodzenie i tym samym mniejsze straty; - opracowana strategia działania; - w walce biorą udział jednostki wojskowe; - mocarstwa nie angażują się w wojny, których nie mogą szybko i łatwo wygrać; - bardziej wrażliwe na opinię publiczną; - w wojnie zawsze ktoś ma jakiś interes, przede wszystkim jakaś grupa wewnątrz państwa. |
5/1
Około 18 % konfliktów to wojny, czyli konflikty między państwami. 80% to konflikty wewnątrz państwa. Konflikty i walki prowadzone przez wielkie mocarstwa to znikomy procent współczesnych konfliktów, jednak są one bardzo nagłaśniane i dlatego wydaje się nam, że wyczerpuje to obraz współczesnych konfliktów.
Ciężko też stwierdzić, czy istnieje tendencja do minimalizowania ofiar. Oficjalnie tak, ale ludnosć cywilna staje się coraz częściej rozmyślnym celem ataków, zwłaszcza w konfliktach separatystycznych.
MOŻLIWE WZORCE KONFLIKTÓW WE WSPÓŁCZESNYM ŚWIECIE.
F. Heisbourg wymienia 4 rodzaje wojen:
prowadzone przez państwo-złoczyńcę - są to antyzachodnie dyktatury, wojny te będą pojawiały się na obszarze od Afryki Północnej do Afganistanu. Bardziej popularny jest tam model dyktatury niż demokracji, to tam najbardziej rozwija się terroryzm, fundusze pochodzące ze sprzedaży ropy naftowej przeznaczane są na broń masowego rażenia, niezadowolenie wynika z biedoty społeczeństwa, poczucia krzywdy, podłoża ideowego, polityki związanej z religią; jest to obszar potencjalnej niestabilności;
wojny secesyjne - wynikają z rozkładu struktury państwowej, przestaje istnieć aparat państwowy i nikt nie kontroluje całego kraju, konflikt wynika z tego kto ma sprawować władzę, kiedy rozpadła się struktura państwowa;
wojny rozrywające - np. terror;
wojny klasyczne.
5/2