Struktury społeczne Europy.
Odrębności religijne i kulturowe są podstawowym wyróżnikiem tożsamości narodowej we współczesnym świecie. Są przesłankami integracji i mobilizacji społeczeństw w dział. gosp. a czasem barierą i hamulcem rozwoju.
Ekonomiczne funkcje religii i kultury wynikają z obowiązujących w nich systemów wartości i ocen.
Uwarunkowania kulturowe i religijne kształtują etykę postawy i motywacje do wspólnego działania. Od nich zależy sposób postrzegania jednostki w społ.
Rozwojowi współczesnego kapitalizmu sprzyjały odmiany protestantyzmu. Rozwój Japonii Chin nie był by możliwy bez uwarunkowań z taoizmu szintoizmu i konfucjanizmu skłaniające do kolektywistycznych postaw.
Dobrze wykorzystane czynniki kulturowe były przesłanka do przyśpieszenia gosp.
Języki
Jedność kulturowa to jeden język co sprzyja rozwojowi gospodarczemu bo daje możliwość w komunikacji i pełnego wykorzystania zasobów ludzkich.
Na świecie istnieje ok. 5tyś sposobów komunikowania werbalnego.
Połowa mieszkańców świata mówi językami indoeuropejskimi, nigerkordofańskimi 6% afroazjatyckimi 5% japońskim i koreańskim ok. 5% oraz austronezyjskim ok. 5%
Ponad 1,1 mld. Mówi językiem chińskim (ale jego popularność nie wykracza poza Chiny), podobnie hindi i urdu 450 mln ( w pół. Indiach), bengalskim i indonezyjskim po 180mln japońskim i pendżabskim po 130mln tamilskim 90mln wietnamskim 80mln telugu i koreańskim po 70mln.
Do ważnych jęz. zaliczmy też niemiecki i francuski po 100mln, włoski 70mln, turecki i gudżarati po 50mln.
Język angielski - najpowszechniejszy, dla 400 mln ludzi język ojczysty,.
Językiem światowym jest też Hiszpański - 320 mln ludzi mówi nim. ( Hiszpania Ameryka łacińska, poł. Stany Zjednoczone.
Portugalski - Portugalia i jej kolonie, Brazylia. (150 mln ludzi)
Arabski ( 180 mln w Afryce pól. Azji poł. - wsch.)
Rosyjski - 190 mln - języki łącznikowy dla krajów byłego ZSRR
Na świecie jest 876 mln analfabetów - większość kobiety
Rośnie wskaźnik osób uczących się - maleje analfabetyzm.
Najważniejsze rodziny językowe świata: indoeuropejska, chińsko-tybetańska, nigero-kongijska, afroazjatycka, austronezyjska, drawidyjska, ałtajska, tajska, austroazjatycka, nilosaharyjska, uralska, hmong-mien, południowokaukaska, północnokaukaska, khoisan, eskimo-aleucka, australijska, czukocko-kamczacka, języki paleoamerykańskie
Rasy
Rasy : biała żółta czarna czerwona
Żółta rasa człowieka-dzieli się na azjatycką, eskimoską, indiańską i oceaniczną (Polinezyjczycy i Mikronezyczycy
Czarna rasa człowieka Dzieli się na negroidów właściwych (Murzyni) oraz buszmenoidów (Buszmeni, Hotentoci).
Biała rasa człowieka (europeidalna, kaukazoidalna) jedna z trzech głównych ras człowieka (obok czarnej i żółtej).
Mulaci = biały + czarny, metysi = żółty + czarny, zambo= żółty + biały
Religia
Islam w przeszłości sprzyjał rozwojowi ale nie wykorzystano jego tradycji. Kraje islamskie posiadają ropę ale często są zacofane gosp. w porównaniu z krajami Europy.
Wysoki przyrost naturalny w Azji i Afryce zwiększy ilość ludności wyznawców Islamu oraz wzrostu religii w życiu społ.
Religie świata : Chrześcijaństwo 32,9 % Islam 19,7% Hinduizm 13,4% bezwyznaniowcy 12,6%
Państwa wielowyznaniowe : USA, była ZSRR, Szwajcaria, Kanada, Belgia, była Jugosławia.
RASY - grupy rodzaju ludzkiego, które łączy wspólnota rodowa ustalona na podst. cech somatycznych ( karnacja skóry, oprawa oczu, włosy, stopień owłosienia ciała, właściwości szkieletu, kształt czaszki, zębów i nosa, cechy krwi) NARÓD - ludność połączona wspólną przeszłością historyczną, posiadająca wspólną kulturę, język, terytorium, obyczaje, gospodarkę. Najliczniejsze narody (stanowią ok. 40% ogółu ludności świata) to Chińczycy, Hindusi, Amerykanie. Mniejszość narodowa, oddzielna, wspólnotowa grupa różniąca się od pozostałych mieszkańców kraju pochodzeniem czemu może towarzyszyć odrębność językowa, kulturalna, religijna. Mniejszość narodowa może zamieszkiwać określony teren lub być rozproszona po całym państwie, mieć wykształcone poczucie odrębności, posiadać autonomię lub spotykać się z dyskryminacją i prześladowaniem. Prawo międzynarodowe nie wykształciło powszechnie akceptowanej definicji.