INŻYNIERIA MATERIAŁOWA

LABORATORIUM

INSTRUKCJA

ĆWICZENIE NR. 3

TEMAT: Przygotowanie próbek do badań mikroskopowych.

Badania metalograficzne mikroskopowe

Badania metalograficzne polegają na identyfikacji struktury metali i stopów pod mikroskopem metalograficznym na specjalnie przygotowanych zgładach.

Badania metalograficzne mikroskopowe

1. Cel ćwiczenia

Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z zasadą badań metalograficznych, techniką pobierania i przygotowania próbek do badań mikroskopowych, doborem odczynników do trawienia zgładów. Poznane również zostaną podstawowe metody metalografii ilościowej: wyznaczania udziału objętościowego faz i liczby ziaren.

2. Zakres obowiązującego materiału

a) podstawowe pojęcia używane w metalografii,

b) rola badań metalograficznych, ujawnianie budowy wewnętrznej, wad i wtrąceń niemetalicznych w stopach metali,

c) mikroskop metalograficzny: zasada tworzenia obrazu, zdolność rozdzielcza, powiększenie,

d) podstawowe pojęcia metalografii ilościowej: udział objętościowy faz, liczba ziaren.

3. Zadania do ćwiczenia

3.1. Zadanie 1

Celem zadania jest zapoznanie się z budową mikroskopu oraz technologią przygotowania zgładów metalograficznych.

3.1.1 Materiały i urządzenia

• mikroskop metalograficzny,

• polerka z zestawem tarcz, odczynników do trawienia próbek,

• komplet zgładów metalograficznych wybranych stopów jedno i wielofazowych,

3.1.2. Przebieg ćwiczenia

• przygotować próbki mikroskopowe stali niskowęglowej,

• obserwować otrzymane mikrostruktury na mikroskopie metalograficznym,

• narysować i opisać obserwowane mikrostruktury.

3.1.3. Opracowanie sprawozdania

• opisać budowę mikroskopu metalograficznego i zasadę tworzenia obrazu,

• opisać metodykę przygotowania próbek do badań mikroskopowych,

• zamieścić szkice obserwowanych mikrostruktur.

3.2.Zadanie 2

Celem ćwiczenia jest poznanie metod stosowanych w metalografii ilościowej: wyznaczania udziału objętościowego faz i określania liczby ziaren.

3.2.1 Materiały i urządzenia

• mikroskop metalograficzny,

• komplet zgładów próbek stali,

• materiały związane z metalografią ilościową,

3.2.2. Przebieg ćwiczenia

• określić strukturę stali węglowej na podstawie badań mikroskopowych,

3.2.3. Opracowanie sprawozdania

• opisać metodykę badań,

• zamieścić rysunki badanych mikrostruktur wraz z wynikami pomiarów.

4. Podsumowanie

• powinno zawierać analizę wyników i wnioski.

Literatura:

[1] H. Woźnica: Podstawy materiałoznawstwa. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice 1998.

[2] L. A. Dobrzański, R. Nowosielski: Metody badań metali i stopów. Skrypt Pol. Śląskiej nr 1269, Gliwice 1986.

[3] L. A. Dobrzański, E. Hajduczek: Mikroskopia świetlna i elektronowa. Skrypt Politechniki Śląskiej, Gliwice 1987.

[4] Ł. Cieślak: Ćwiczenia laboratoryjne z metaloznawstwa. Wydawnictwo Politechniki Śl., Gliwice 1991.

POLITECHNIKA ŚLĄSKA

WYDZIAŁ TRANSPORTU

Katedra Eksploatacji Pojazdów Samochodowych

---