NOWOTWORY SKÓRY
Nowotwory łagodne- choroby rozrostowe bez cech złośliwienia
Najczęstsze nowotwory łagodne to:
brodawka łojotokowa
włókniak
bliznowiec
tłuszczak
BRODAWKA ŁOJOTOKOWA
płaskowyniosłe grudki lub plamy
brodawkowata hiperkeratolotyczna powierzchnia
brązowa rzadko czarne zabarwienie
umiejscowienie: tułw,twarz, grzbiet ręki
głównie ludzie starsi
LECZENIE
łyżeczkowanie
wycięcie lub ścięcie chirurgiczne
dermabrazja
laseroterapia CO2
krioterapia
peeling chemiczny
WŁÓKNIAK
guzek
kolor skóry różowawy
Rodzaje:
twardy
nitkowaty
nerwowłókniaki ( choroba Reckinghausena)
Leczenie
usunięcie chirurgiczne
elektrokoagulacja
presoterapia ( ucisk)
laseroterapia
krioterapia
radioterapia
metody skojarzone: krioterapia i KS
TŁUSZCZAK
guz z przerostu tkanki tłuszczowej
pojedyncze lub mnogie
miękka konsystencja
kolor skóry
przesuwalny względem podłoża
Leczenie:
usunięcie chirurgiczne
liposukcja
STANY PRZEDNOWOTWOROWE
stany chorobowe z których po dłuższym okresie mogą rozwijać się nowotwory złośliwe, zwłaszcza rak kolczystokomórkowy skóry
Rodzaje:
rogowacenie słoneczne
róg skórny
skóra pergaminowa i barwnikowa
rogowacenie białe
zespół znamion dysplastycznych
ROGOWACENIE SŁONECZNE
rogowacenie starcze
skóra eksponowana nas promienie UV
liczne rumieniowo złuszczające ogniska
w poziomie skóry lub nieznacznie uniesione
nadmierne rogowacenie i złotawo- brunatne łuski
na przedramionach płaskie i brunatne
Lokalizacja:
twarz
grzbiety rąk
przedramiona
wyłysiała skóra głowy
Leczenie:
5-flurouracyl 5%
retynoidy miejscowo-tretynoina
peeling chemiczny
krioterapia
dermabrazja
laseroterapia
terapia fotodynamiczna
RÓG SKÓRNY
odmiana rogowacenie słonecznego
Lokalizacja:
twarz
małżowina uszna
starsze osoby
Leczenie
usuwamy chirurgicznie
SKÓRA PERGAMINOWA I BARWNIKOWA
rzadka choroba
dziedziczenie autosomalne
nadwrażliwość na światło
pstry wygląd skóry
plamy barwnikowe, odbarwienia, przebarwienia, teleangiektazje, zaniki
umiejscowienie- okolice odsłonięte, ręce, twarz
Leczenie: ochrona przed światłem słonecznym
ROGOWACENIE BIAŁE
białe ogniska nadmiernego rogowacenia
błona śluzowa jamy ustnej i narządów płciowych
czynniki drażniące ( dym papierosowy, wirusy HPV)
częściej u mężczyzn po 40 roku życia
Leczenie:
krioterapia
laseroterapia
usunięcie chirurgiczne
retynoidy miejscowo-tretynoina
beta-karoten doustnie
unikanie drażnienia mechanicznego i palenia papierosów
ZESPÓŁ ZNAMION DYSPLASTYCZNYCH
występowanie rodzinne
stanowi bazę do rozwoju czerniaka
znamię atypowe- jest ich więcej
najczęściej lokalizują się na tułowiu i kończynach są większe niż inne znamiona
nierówna grudka
nierównomierne wysycenie barwnikiem ( różowo-czerwone)
nierówny brzeg
najwięcej pojawia w okresie dojrzewania
STANY RZEKOMONOWOTWOROWE
histologicznie bardzo podobne do nowotworów złośliwych
obraz i przebieg kliniczny łagodny
ROGOWIAK KOLCZYSTOKOMÓRKOWY
kopulasty, twardy guzek 1-2 cm
czerwone zabarwienie
kraterowate zagłębienie w części środkowej
czop rogowy na środku
szybki wzrost 4-6 tygodni
samoistne ustępowanie 4-8 miesięcy
często twarz
Leczenie
zostawiamy bo ustępuje samoistnie w ciągu kilku miesięcy lub usuwamy chirurgicznie
NOWOTWORY ZŁOŚLIWE
RAK PODSTAWNO-KOMÓRKOWY (Carcinoma Basocellure BCC)
Obraz kliniczny lokalizacja
w 80% twarz, powyżej linii łączącej kąciki ust z płatkami usznymi
dolna część twarzy, owłosiona skóra głowy i górna część klatki piersiowej jest rzadszą lokalizacją
rozwija się na zdrowej skórze
nie daje przerzutów
Stadium początkowe:
mała,lekko nacieczona, perełkowata zmiana z kilkoma teleangiektazjami
nieraz jest to miejsce częstego zacinania się przy goleniu
zmiany koło oczu, na grzbiecie nosa, policzkach
Leczenie:
chirurgiczne
laseroterapia
krioterapia
terapia fotodynamiczna
doogniskowo interferon β
RAK KOLCZYSTO KOMÓRKOWY ( SCC) -rzadsze występowanie niż BCC
Obraz kliniczny:
wykwit pierwotny guz/guzek brodawkujący lub wrzodziejący o wyraźnym nacieku podstawy
przewlekły przebieg
umiejscowienie na pograniczu skóry i błony śluzowej
lokalizacja w miejscu uprzedniego stanu przedrakowego
przebywanie długie na słońcu
CZERNIAK ZŁOŚLIWY ( Melanoma Malignum)
nowotwór wywodzący się ze zmian barwnikowych
KRYTERIA ZŁOŚLIWOŚCI
asymetry
bordes (granice)- zatarcie granicy
colors ( czarny, niebieski, czerwony, biały(blizna)
diameter ( średnica)- powyżej 0,5 mm
elevation ( powierzchnia) guzek, owrzodzenie
Leczenie:
usuwanie chirurgiczne+
usuwanie węzłów chłonnych
chemioterapia
po zabiegu IFNA+ szczepionka IFNα lub IFNγ łącznie z IL-2
immunoterapia
poparzenia słoneczne
czerniak złośliwy-powstaje 1)ze znamion
2)ze skory niezmienionej
3) BCC/FCC
z płaskiego znamiona tworzy sie guzek
1)Badanie dermatoskopowe-czy znamię jest groźne. Polega na oglądaniu znamiona pod powiększeniem
2)obróbka cyfrowa-sonda (dermatoskopia cyfrowa)
Postacie czerniaka
1)czerniak wywodzący się ze złośliwej plamy soczewicowatej
-twarz
-osoby starsze
-b.wolno(10-15 lat)
karcenogeneza złośliwa-przeksztalcanie się
-50 % przeksztalca się
2)czerniak szerzący sie powierzchownie:
-najczęstsze występowanie
-70% wszystkich przypadków
-na tułowiu
-częściej u mężczyzn
-jeśli u kobiet to częściej na kończynach
b.wolny(10-15-20 lat)
3)czerniak guzkowy-postać kopułki
-15% przypadków
-czesciej u mezczyzn
-dosyc szybko rosnie
-b.duza złosliwosc,rosnie kopulka do srodka skory
-czerniak bezbarwnikowy(przeroczysty)-amelanoticum
4)czerniak wyst na kończynach
-szybko wzrost
-duża złoliwoć
-kończyny dolne najczesciej
czerniak popaznokciowy
Leczenie chirurgiczne
Klasyfikacja
Breslow,Clark
Breslow:
T1--> TH4
T1--> 0,75 mm poniżęj
T2--> 0,75 -1,5 mm
T3--> 1,5-3 mm
T4--> pow 3 mm
Clark:
I-V
I- zajęcie naskorka
II- zajecie gornych warstw brodawkowatej skory wlasciwej
III- zajecie calej warstwy brodawkowatej
IV-zajecie calej warstwy siateczkowej
V-naciek dochodzi do tkanki podskornej
Rokowanie czerniakow nalezy od rozpoznania
-w fazie T1 - 100 % wyleczenia
-w facie T2 - 80-90 % wyleczenia
-w T3 -30 % wyleczenia
-w T4 - poniżej 30 % wyleczenia
PRZEBARWIENIA
PIEGI- są to przebarwienia wrodzone
Objawy: wykwitem pierwotnym są plamy barwnikowe dobrze odgraniczone od skóry zdrowej, zmiany lokalizują się w miejscach eksponowanych na światło słoneczne. Pojawiają się u osób młodych z wiekiem zanika tendencja do ich tworzenia.
OSTUDA ( Malezam, Chloazma)- są to przebarwienia pojawiające się pod wpływem następujących czynników: promieniowanie UV, stany zapalne skóry, wahania hormonalne, niedobór wit. A, wyniszczenie organizmu, działanie niektórych metali, działanie niektórych leków
Objawy: wykwitem pierwotnym są plamy barwnikowe nieostro ograniczone od skóry zdrowej o nierównomiernym zabarwieniu.
LECZENIE PRZEBARWIEŃ
preparaty z witaminą C ( minimum 10%)
retynoidy, hydroksykwasy (AHA-kwas glikolowy)
rezorcyna
hydrochinon
enzymy (papaina)
ODBARWIENIA
BIELACTWO-przyczyny nie do końca są poznane, często współistnieje z chorobami tarczycy lub ze stresem
Objawy: wykwitem pierwotnym są odbarwienia, plamy z przebarwioną obwódką, zmiany nie dają dolegliwości subiektywnych, lokalizacja zmian dowolna
Leczenie: naświetlania UVB, leki uspokajające, leczenie choroby tarczycy
ŁYSIENIE
androgenowe
telogenowe
plackowate
ŁYSIENIE ANDROGENOWE (może dotyczyć zarówno kobiet jak i mężczyzn)
Przyczyny: wrażliwość mieszków włosowych na dihydrotestosteron (DHT)
Objawy:
utrata włosów w obrębie kątów czołowych i centralnej części głowy
zmianom nie towarzyszą objawy subiektywne
Leczenie:
u kobiet przeparaty estrogenowe
u mężczyzn inhibitor dihydrotestosteronu-finasteryd
ŁYSIENIE TELOGENOWE
Przyczyna: zaburzenia ukrwienia w obrębie owłosionej skóry głowy spowodowane najczęściej stresem!!!Objawy mogą pojawić się dopiero po pół roku po silnym stresie.
Objawy: dochodzi do równomiernego przerzedzenie włosów w obrębie owłosionej skóry głowy, nie ma dolegliwości subiektywnych, jest to łysienie odwracalne.
Leczenie: unikać stresu, leki uspokajające, zabiegi, preparaty pobudzające ukrwienie owłosionej skóry głowy
ŁYSIENIE PLACKOWATE
Przyczyny: nie są do końca znane, współistnieje z chorobami tarczycy i ze stresem
Objawy: ogniska utraty owłosienia ostro odgraniczone od skóry zdrowej, w obrębie tych ognisk skóra jest nie zmieniona
Leczenie: łysienie odwracalne, leki uspokajające, leczenie chorób tarczycy, zewnętrznie preparaty sterydowe.