1.Źródła prawa karnego:
KK z dnia 06,06,1997 - wszedł w życie w dniu 01,09,1998 r
KPK z roku 1970
KW wszedł w życie 20 maja 1971
Kpwow
Oprócz przepisów ogólnie obowiązujących (wymienionych wyżej aktów) są przepisy szczególne zawarte w poszczególnych ustawach np. ustawa o ochronie osób i mienia
Definicja przestępstwa i warunki
Odpowiedzialności karnej
odpowiedzialności karnej podlega ten tylko, kto popełnia czyn zabroniony pod groźbą kary przez ustawę obowiązującą w czasie jego popełniania
nie stanowi przestępstwa czyn, którego społeczna szkodliwość czynu jest znikoma
nie popełnia czynu zabronionego osoba, której w czasie jego popełniania nie można przypisać winy
Zasady obowiązywania KK
w miejscu i czasie
Przestępstwo popełnione jest w czasie, w którym sprawca działał lub zaniechał działania.
Przestępstwo popełnione w miejscu, w którym sprawca działał lub zaniechał jego działania.
Wiek
Poniżej 13 roku życia nie ponosimy odpowiedzialności karnej
13 - 15 lat zastosowanie mają przepisy ustawy o wychowaniu nieletnich
15 - 17 lat ustawa o nieletnich, nieletnich nie letnich, a w przypadku popełnienia zabójstwa, zgwałcenia ze szczególnym okrucieństwem, wzięcia zakładnika odpowiada jak dorosły, jeżeli jego warunki osobiste na to pozwalają - badanie przez psychologa
wobec sprawcy przestępstwa, który popełnił je po ukończeniu 17 roku życia, a przed ukończeniem 18 roku życia, jeżeli czyn jest występkiem można zastosować wobec niego poprawczak zamiast zakładu karnego
KK podzielił przestępstwa na zbrodnie i występki:
Zbrodnia - jest to czyn zabroniony zagrożony karą pozbawienia wolności powyżej 3 lat
Występek - jest to czyn zabroniony zagrożony karą grzywny powyżej 30 stawek dziennych, karą ograniczenia wolności od 1 m-ca do 12 m-cy, pozbawienia wolności od 1 m-ca do 15 lat
Wykroczenie - jest to czyn społecznie szkodliwy zagrożony karą aresztu od 5 do 30 dni, karą ograniczenia wolności od 1 m-ca, karą grzywny od 20 do 5000 zł lub nagany
Różnice pomiędzy KK a KW:
wykroczenie do 250 zł
KW posiada karę aresztu a KK pozbawienia wolności
górna granica z KW jest dolną granicą KK
KW wymienia społeczną szkodliwość a KK czyn zabroniony
KW zawiera zasady oportunizmu wg, którego organ procesowy np. policja może, ale nie musi ukarać sprawce - pouczenie
KK zawiera zasadę legalizmu, która stanowi, że organ musi wszcząć postępowanie
Zbrodnie można popełnić tylko umyślnie a występek także nieumyślnie a ile stanowi tak
ustawa.
Usiłowanie - zachodzi wówczas, gdy sprawca zamierza bezpośrednio do popełnienia czynu zabronionego, który jednak nie następuje. Usiłowanie jest tak samo karane jak usiłowanie.
Usiłowanie udolne - zachodzi wówczas, gdy sprawca przedsięwziął wszelkie możliwości w celu popełnienia czynu zabronionego, włamał się do obiektu, do kasy pancernej, ale celu nie osiągną z powodu braku przedmiotu zamachu, jakim były pieniądze.
Usiłowanie nieudolne - gdy sprawca zmierza do popełnienia czynu zabronionego, ale celu nie osiągną bo użył np. niewłaściwych narzędzi.
Usiłowanie zakończone - gdy sprawca wypełnił znamiona przestępstwa, ale skutku nie osiągną (strzelił ale nie trafił)
Usiłowanie nie zakopcone - sprawca usiłował się włamać do sklepu, ale ktoś go spłoszył
Rodzaje winy:
umyślna
nieumyślna
kombinowana (zamach z winy umyślnej, ale skutek z winy nieumyślnej)
Funkcjonariusz publiczny - pracownik ochrony wykonując obowiązki na obszarach, obiektach i urządzeniach objętych obowiązkową ochroną ma z mocy ustawy taki tytuł. Ponadto, jeśli jest przydzielony do pomocy np. komornikowi, policjantowi to również ma status funkcjonariusza publicznego. Wiąże się to z większą ochroną prawną(ścigania z urzędu), ale także z większą odpowiedzialnością
Mienie znacznej wartości - jest to mienie, którego wartość nie przekracza 200 - krotności najniższego wynagrodzenia.
Mienie wielkiej wartości - jest to mienie, którego wartość przekracza 1000 - krotność najniższego wynagrodzenia.
Dokument - jest to każdy przedmiot lub inny zapisany nośnik informacji, z którym jest związane określone prawo albo, który ze względu na zawartą na nim treść stanowi dowód prawa lub stosunku prawnego lub okoliczności mające znaczenie prawne.
Zabójstwo oraz jego
Charakterystyka
Zabójstwo - jest najsurowszym, karanym przestępstwem w KK (Art. 148 KK), składa się z 3 następujących części:
Zabójstwo podstawowe - grozi kara od 8 do 25 lat w stanie podmiotowej (ust 1)
Typ kwalifikowany (ust 2) - wobec niego stosuje się tylko dwa rodzaje kary: 25 lat i dożywoci, obejmuje następujące wypadki:
Zabójstwo ze szczególnym okrucieństwem
Zabójstwo ze zgwałceniem
Zabójstwo z uprowadzeniem
Zabójstwo z wzięciem zakładnika
Seria zabójstw (ust 3)
Typ uprzywilejowany (ust 4) - zagrożony jest od 1 do 10 lat pozbawienia wolności i
stosuje się go do następujących przypadków
Z afektu w przypadku zazdrości
W przypadku udręczenia (Mąż, żona, syn, matka), przy tego typu zabójstwie strony musi łączyć jakaś więź: rodzinna, uczuciowa
Nieumyślne spowodowanie śmierci ( Art. 155 KK) - grozi od 3 m-cy do 5 lat, w stronie przedmiotowej uzewnętrznione zachowanie się sprawcy, nie nosi cech świadomego działania, a w warstwie strony podmiotowej, jego również nie nosi cech świadomego działania
Aborcja (Art. 152 KK) - odpowiada ten, który dokonuje jej oraz ten, który do jej przeprowadzenia nakłania od 3 do 8 lat pozbawienia wolności
Ciężkie uszkodzenie ciała (Art. 156 ust 1 KK) - typ podstawowy obejmuje pozbawienie wzroku, słuchu, płodności, kalectwa, choroby psychicznej i innej choroby trwale zagrażającej życiu, za co grozi kara pozbawienia od 1 do 10 lat
Bójka lub pobicie (Art. 158) - w bójce występują co najmniej 3 osoby, niema wyraźnego podziału na role, pobicie - dwóch atakujących przeciwko jednemu atakowanemu. Za sam udział w bójce grozi kara do 3 lat pozbawienia wolności (ust 1) jeżeli następstwem bójki jest ciężki uszczerbek na zdrowiu od 6 m-cy do 8 lat (ust 2), a jeśli śmierć człowieka od 1 do 10 lat (ust 3), jeżeli sprawca użył niebezpiecznego narzędzia to od 6 m-cy do 8 lat (Art. 159 KK)
Narażenie osoby na niebezpieczeństwo (art. 160 KK) - osoby, które piastują kierownicze stanowiska, a poprzez wydanie swojej decyzji narażają inne osoby na niebezpieczeństwo podlegają karze pozbawienia wolności do lat 3
Nieudzielanie pomocy w niebezpieczeństwie (art. 162 ust 1 KK) - dotyczy to sytuacji, gdzie możemy udzielić pomocy 2 osobie bez narażania siebie na utratę życia lub zdrowia, grozi do 3 lat
Sprowadzenie niebezpiecznych zdarzeń (art. 163 ust 1 KK) - np. katastrofa budowlana - grozi za to od 1 do 10 lat, a jeżeli następstwem jest śmierc os 2 do 12 lat ( ust 3)
Czynny żal - pojęcie to funkcjonuje w KK i dotyczy wielu przestępstw. Spełnia funkcję obniżenia odpowiedzialności karnej w przypadku, gdy osoba dopuściła się określonego przestępstwa, ale czyniła starania do jego zapobieżenia lub zmniejszenia jego skutków np. osoba, która zajmowała się „praniem brudnych pieniędzy” chcąc naprawić wyrządzone zło zgłasza to organa ścigania jednocześnie naprawiając szkodę.
OBRONA KONIECZNA
Nie popełnia przestępstwa, kto w obronie koniecznej odpiera bezpośredni, bezprawny zamach na jakiekolwiek dobro prawnie chronione
OBRONA KONIECZNA SKŁADA SIĘ Z:
ZAMACH - składa się z 3 elementów
musi być rzeczywisty - to znaczy ze musi się dziać w obiektywnej rzeczywistości nie może być urojony, wymyślony nie będzie obrono konieczna jeśli ktoś do nas celuje z pistoletu zabawki i myśleć, a myśleć że to jest prawdziwy napad bandycki, strzelamy i powodujemy jego śmierć.
bezpośredni - to taki jeśli dzieje się tu, teraz, w tej chwili do pola widzenia sprawcy. Jeżeli zniknie nam z pola widzenia to kończy się obrona konieczna. Potem możemy go jedynie ująć i oddać w ręce policji. Według orzeczenia Sądu Najwyższego obrona konieczna będzie znowu już w chwili, kiedy sprawca schyla się w celu wzięcia niebezpiecznego narzędzia do ataku na naszą osobe
bezprawny - to taki który wychodzi tylko od człowieka bo tylko człowiek może działać zgodnie lub nie zgodnie z prawem. Jeżeli zaatakuje nas bezpański pies, a my broniąc się zabijemy go to działamy w stanie wyższej konieczności, natomiast jak pies jest szczuty przez człowieka to będzie to obrona konieczna ponieważ człowiek wykorzystuje psa jako narzędzie.
OBRONA I JEJ PRZEKROCZENIE
gdy dobro mało wartościowe bronione jest zbyt ostrymi środkami
gdy obrona jest zbyt wczesna lub spóźniona
gdy nie jest zachowana pewna proporcja pomiędzy tym czym nas atakują a się bronimy
ZASADA SUBSYDJARNOŚCI - zachodzi wówczas gdy nie można uniknąc inaczej jak tylko przez obrone
STAN WYŻSZEJ KONIECZNOŚCI
Polega na tym że poświęcamy dobro mniejszej wartości dla ochronny dobra wyższej wartości
SWK - składa się z 2 elementów:
niebezpieczeństwo - które być rzeczywiste, zagrażać określonemu dobru
działania ratujące dobro zagrożone
ZASADA WYŁĄCZENIA - (przekroczenia SWK) nie może się na nią powołać pracownik ochrony, strażak, policjant w przypadku akcji ratowniczej
ZAMACH BEZPRAWNY - jest to każdy czyn godzący w dobro pozostajce pod osłoną prawa
Katalog środków
Karnych
Pozbawienie praw publicznych - publicznych ramach tego środka karnego osoba skazana zostaje pozbawiana:
Czynnego i biernego prawa wyborczego
Ma zakaz zatrudnienia w administracji samorządowej i rządowej
Pracy w charakterze prawnika
Kończyć uczelni prawniczych
Zostaje pozbawiony orderów oraz tytułów zawodowych
Degradacja do stopnia szer., posterunkowego
Orzekane jest obligatoryjnie lub fakultatywnie. Zawsze w sytuacji skazania na karę 25 lat i dożywotniego pozbawienia wolności.
a) Zakaz wykonywania określonego zawodu (np. Pracownika Ochrony), wykonywania określonej działalności gospodarczej (np. firmy ochroniarskiej), pełnienia określonej funkcji (dyrektor dopuszczający się malwersacji)
b) Zakaz zbliżania się do określonych osób, przebywania w określonych środowiskach
c) Zakaz wykonywania zawodu związanego z kształceniem dzieci, młodzieży, orzekany jest od 1 do 10 lat lub na zawsze
Przepadek:
Praw np. autorskich, od znaków towarowych, od własności
Rzeczy - służących lub mogących służyć do popełnienia przestępstwa lub pochodzące z przestępstwa
Których posiadanie jest nielegalne
Zakaz prowadzenia pojazdów - orzekany jest od roku do 10 lat lub na zawsze, a w KK od 6 m-cy do 3 lat. Obligatoryjne zatrzymanie prawa jazdy:
Spowodowanie wypadku pod wpływem alkoholu
Ucieczka z miejsca wypadku
Fakultatywne zatrzymanie prawa jazdy
Jeśli obrażenia są powyżej 7 dni
Nawiązka - jest to środek o charakterze karno - represyjnym, wywodzi się ze statutów litewskich, orzeka się ją w wysokości do 100 tyś zł z reguły na rzecz organizacji zajmującej się ochroną zdrowia, środowiska
obowiązek naprawienia szkody