BHP
Wykład 4
12.03.09r.
Wypadki przy pracy i choroby zawodowe:
- PIP,
- PIS,
- Służby medyczne.
Podział czynników w środowisku pracy:
Czynniki niebezpieczne - prowadzą do urazu, przyczyna wypadków, np. igły, skalpele, napięcie elektryczne.
Czynniki szkodliwe - doprowadzają do schorzenia, mówimy wtedy o chorobie zawodowej, np. hałas, wibracje, są to czynniki psychospołeczne.
Choroby zawodowe - zalecenie 90/326/EWG - dokument ten mówi nam grupie schorzeń zawodowych, jest ich ok. 74.
1968r. - pierwsza lista chorób zawodowych w Polsce. Nastąpiła weryfikacja
1983r. - druga lista chorób zawodowych w Polsce.
2002r. - ostatnia lista chorób zawodowych w krajach UE, ale nie w Polsce.
Oczopląs - jest schorzeniem zawodowym w krajach UE ale w Polsce nie.
Azbest -
Ołów - ołowica (jest na liście chorób)
Wykaz chorób zawodowych uwzględnia choroby zawodowe (obowiązuje ta reguła w Polsce). Gdy jakiegoś schorzenia nie ma w ów wykazie, to nie jest ona uznana za chorobę zawodową.
Przyczyny chorób zawodowych - zasadnicze grupy
Substancje chemiczne (toksyczne, drażniące, alergie)
Pyły (mineralne, organiczne, inne)
Czynniki fizyczne (promieniowanie jonizujące)
Czynniki biologiczne (bakterie, wirusy, pasożyty, grzyby).
Czynniki związane ze sposobem wykonywania pracy - ruchy monotypowe, nadmierny wysiłek głosowy, wymuszona pozycja ciała.
Każda choroba świadczy o służbie zdrowia.
Tryb postępowania w sprawach chorób zawodowych wyróżnia 3 etapy:
Podejrzenie (lekarz zakładowy, pracodawca, stomatolog, weterynarz, pracownik).
Rozpoznanie (specjalne jednostki).
Stwierdzenie choroby zawodowej (Właściwy Państwowy Inspektor Pracy) - decyzja administracyjna na podstawie orzeczenia lekarskiego oraz na podstawie narażenia w środowisku pracy. Można odwołać się do wojewódzkiego Inspektora Pracy.
Nazwa „alergia” - mój system reaguje inaczej niż innego człowieka, „aler ego” - to co nikogo nie uczula, uczula mnie.
Jednostki orzecznicze I stopnia:
- poradnie i oddziały chorób zawodowych wojewódzkich ośrodków medycyny pracy,
- katedry, poradnie i kliniki chorób zawodowych akademii medycznych,
- przychodnie i oddziały chorób zakaźnych poziomu wojewódzkiego /w zakresie chorób zawodowych zakaźnych i inwazyjnych,
- jednostki organizacyjne zakładów opieki zdrowotnej ,w których nastąpiła hospitalizacja/w zakresie rozpoznawania chorób zawodowych u pracowników hospitalizowanych z powodu wystąpienia ostrych objawów choroby.
Jednostki orzecznicze II stopnia
- od orzeczeń wydanych przez lekarzy zatrudnionych w jednostkach orzeczniczych I stopnia /wymienione wyżej w punkcie 1,2,4/ są przychodnie ,oddziały i kliniki chorób zawodowych jednostek badawczo-rozwojowych w dziedzinie medycyny pracy,
- od orzeczeń wydanych przez lekarzy zatrudnionych w jednostkach orzeczniczych I stopnia /wymienione wyżej w punkcie 3 /, są katedry, poradnie i kliniki chorób zakaźnych inwazyjnych akademii medycznych, w odniesieniu do gruźlicy także jednostki badawczo-rozwojowe prowadzące rozpoznanie i leczenie gruźlicy.
Od orzeczenia lekarskiego wystawionego przez Lekarza Medycyny Pracy odwołać się może tylko i wyłącznie PRACOWNIK, a nie pracodawca.
Struktura chorób zawodowych w Polsce w 2006r.:
- choroby narządu głosu 24,4%,
- pylice płuc 21,3%,
- choroby zakaźne lub pasożytnicze 19,3%,
- ubytek słuchu 9,4%,
- choroby skóry 4,1%
- pozostałe 21,5%.
Ogółem: 3129
Mężczyźni - 1855 Kobiety - 1274
Wniosek: więcej mężczyzn choruje na choroby zawodowe.
Służba zdrowia - alergia na lateks wśród jej pracowników.
Choroby parazawodowe - choroby o wieloczynnikowej etiologii, warunki pracy przyspieszają wystąpienie chorób zawodowych.
Choroby cywilizacyjne:
- choroba niedokrwienna serca (stres, praca zmianowa),
- nadciśnienie tętnicze (hałas),
- zespoły bólowe kręgosłupa (stomatolodzy, pielęgniarki),
- zachowania (palenie tytoniu, spożywanie alkoholu).
Młode pokolenia - bardziej wyciągnięte (wyższe), ale mniej aktywne.
Wypadki przy pracy - nagłe zdarzenia wywołane czynnikiem zewnętrznym, może powodować śmierć, nastąpiły w związku z pracą.
Wypadki przy pracy - podział:
- ciężki,
- śmiertelny,
- wypadek zbiorowy (co najmniej dwie osoby uległy wypadkowi).
Najwięcej wypadków przy pracy jest w:
- budownictwie,
- rolnictwie,
- służbie zdrowia (ponieważ każde nawet nakłucie trzeba zgłaszać, jest to w interesie pracownika).
Upadki w pracy - poślizgnięcia, potknięcia.
Skutki: urazy, stłuczenia, złamania, zgony.
Istota ryzyka: Nie istnieje nic co byłoby absolutnie bezpieczne:
Ryzyko = Prawdopodobieństwo wystąpienia zdarzenia x skutki spowodowane przez zdarzenie
Kategoria ryzyka: Rodzaje skutków:
- ryzyko zawodowe - skutki dla zdrowia człowieka,
- ryzyko ekologiczne - skutki dla środowiska,
- ryzyko procesowe - skutki materialne, ekologiczne i materialne.
Etapy oceny ryzyka zawodowego:
Etap 1 - Identyfikacja zagrożenia,
Etap 2 - Określenie osób narażonych,
Etap 3 - Określenie ryzyka,
Etap 4 - Ocena ryzyka,
Etap 5 - Określenie środków kontroli ryzyka.
Dyrektywa UE w tym zakresie:
parametry C - stopień ciężkości potencjalnych następstw zagrożeń,
E - ekspozycja (narażenie pracownika w środowisku pracy w określonym czasie na substancje szkodliwe),
P - prawdopodobieństwo urazu lub utraty zdrowia.
Przypisuje się im odpowiednie wartości i opis.
Risk Score - metoda określenia ryzyka zawodowego.
Dokumenty oceny ryzyka zawodowego:
- wyniki pracy,
- potwierdzenie,
- plany działań.
1