ELEMENTY+POSTĘPOWANIA+CYWILNEGO, Postępowanie cywilne


ELEMENTY POSTĘPOWANIA CYWILNEGO

Sama nazwa „postępowanie cywilne” nie oznacza, że chodzi w niej wyłącznie o sprawy cywilne z zakresu prawa cywilnego materialnego. Obejmuje bowiem także sprawy wynikające ze stosunków uregulowanych przepisami prawa rodzinnego i opiekuńczego, prawa pracy, ubezpieczeń społecznych oraz inne sprawy wskazane przez przepisy szczególne.

Przez prawo postępowania cywilnego należy rozumieć zbiór przepisów regulujących właściwość sądów i innych organów powołanych do rozstrzygania spraw cywilnych oraz postępowanie toczące się przed tymi organami.

Zasady postępowania cywilnego:

Tryby postępowania rozpoznawczego:

Proces opiera się między innymi na zasadach dwustronności i skargowości.

W postępowaniu nieprocesowym wszyscy, których sprawa dotyczy, są zainteresowani jej rozstrzygnięciem niezależnie od tego, czy ich interesy prawne są zgodne, czy też przeciwstawne, dlatego ustawodawca każdego z zainteresowanych nazywa uczestnikiem.

W postępowaniu cywilnym obowiązuje zasada, że wszystkie sprawy są rozpoznawane w postępowaniu zwykłym, chyba że przepisy przewidują dla określonych spraw postępowanie odrębne.

Podmiotami procesu cywilnego są: sąd, prokurator, wskazane przez przepisy organy, instytucje i organizacje - np. Rzecznik Praw Obywatelskich, inspektor pracy, powiatowy (miejski) rzecznik konsumentów i organizacje społeczne, oraz strony.

Aby sąd mógł orzekać w danej sprawie, musi mieć tzw. jurysdykcje krajową.

Właściwość sądów:

Strony procesu

Powód

wnosi do sądu przeciwko pozwanemu pozew, w którym przedstawia swoje żądanie i argumentuje jego zasadność po to, aby sąd orzekł zgodnie z tym żądaniem.

Pozwany

podejmując obronę zaprzecza zasadności twierdzeń powoda (np. powód twierdzi, że należy mu się zapłata za towar a pozwany wykazuje, że już zapłacił za ten towar).

O tym, kto może być stroną w procesie, decyduje zdolność sądowa.

Zdolność sądową mają wszystkie osoby fizyczne i osoby prawne a także jednostki (organizacje) dopuszczone do działania na podstawie obowiązujących przepisów, choćby nie posiadały osobowości prawnej.

O tym jednak, kto może być stroną w konkretnej sprawie decyduje tzw. legitymacja procesowa.

Zdolność procesowa oznacza generalnie możność dokonywania czynności procesowych (np. wniesienia pozwu lub apelacji)
w postępowaniu cywilnym.

Zdolność postulacyjna oznacza możność osobistego podejmowania czynności procesowych.

Strony mogą występować przed sądem osobiście albo mogą, lub niekiedy muszą, być reprezentowane przez przedstawicieli ustawowych (np. małoletnie dzieci są powodami reprezentowanymi z reguły przez rodziców) lub pełnomocników.

Powództwo i inne czynności procesowe

Pozew jest pierwszym pismem procesowym w sprawie i powinno być w nim dokładnie określone żądanie pozwu i jego uzasadnienie faktyczne.

Rodzaje powództw:

Pisma pochodzące od sądu nazywa się pismami sądowymi, a pisma pochodzące od innych podmiotów postępowania - pismami procesowymi.

Koszty postępowania

Schemat postępowania przed sądem I instancji

Wytoczenie powództwa

odpowiedź na pozew

wyrok zaoczny

rozprawa

postępowanie dowodowe

wyrok

uzasadnienie (na wniosek)

Jeżeli Kodeks postępowania cywilnego nie wymaga wydania wyroku, sąd wydaje postanowienia.
Z reguły
postanowienia są wydawane w trakcie trwania procesu i nie dotyczą istoty sprawy lecz kwestii formalnych związanych z jego przebiegiem.

Orzeczenie jest prawomocne, jeżeli nie przysługuje od niego środek odwoławczy lub inny środek zaskarżenia.

Zaskarżanie orzeczeń sądowych

Środki zaskarżenia dzielą się na:

a/ środki odwoławcze, to tylko apelacja, zażalenie i kasacja,

b/ pozostałe środki zaskarżenia, którymi są: sprzeciw od wyroku zaocznego, sprzeciw od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym, zarzuty od nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym, skarga na czynności komornika, specjalne zarzuty w postępowaniu egzekucyjnym, odwołania od decyzji Prezesów różnych Urzędów (np. Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów lub Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki, wnoszone do Sądu Okręgowego w Warszawie), odwołanie od decyzji organów rentowych oraz skarga na orzeczenie referendarza sądowego.

Postępowanie w sprawach cywilnych jest obecnie (w zasadzie) postępowaniem w trzech instancjach.

Pierwsza instancja posiada charakter merytoryczny.

Druga instancja ma charakter mieszany, kontrolno - merytoryczny.

Trzecia instancja ma charakter kasacyjno - rewizyjny.

Instancyjność

Apelacja

przysługuje od merytorycznych orzeczeń sądu pierwszej instancji.

Zażalenie

jest środkiem odwoławczym za pomocą którego strony lub inni uczestnicy postępowania zwracają się do sądu wyższej instancji o zmianę lub uchylenie postanowienia sądu lub zarządzenia przewodniczącego sądu „bezpośrednio” niższej instancji.

Kasacja

przysługuje od wyroków i od niektórych postanowień kończących postępowanie w sprawie, wydanych przez sąd drugiej instancji.

Sądem kasacyjnym jest Sąd Najwyższy, który w ramach kasacji jest sądem kontroli prawnej.

Kodeks postępowania cywilnego wymienia dwie podstawy kasacyjne:

Postępowania odrębne m.in.:

Sądowe postępowanie egzekucyjne

Tytułami egzekucyjnymi są orzeczenia sądowe (np. wyroki sądów powszechnych i polubownych) oraz inne orzeczenia, ugody (sądowe i pozasądowe) nadające się do egzekucji sądowej, a także inne akty podlegające wykonaniu w drodze egzekucji sądowej.

Klauzulę wykonalności nadaje jednoosobowo sąd na wniosek dłużnika, i opatruje nią tytuł egzekucyjny, który w ten sposób staje się tytułem wykonawczym, będącym podstawą wszczęcia egzekucji.

Organami egzekucyjnymi są sądy rejonowe i działający przy nich komornicy.

Postępowanie przed sądem polubownym

Sąd polubowny jest sądem niepaństwowym, powołanym zgodną wolą stron do rozstrzygania sporów o prawa majątkowe (z pewnymi wyjątkami) między tymi stronami wyrokiem, który ma moc prawną na równi z wyrokiem sądu państwowego.



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
ELEMENTY POSTĘPOWANIA CYWILNEGO
elementy postepowania cywilnego !!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!, prawo cywilne(25)
Postępowanie dowodowe w Kodeksie postępowania administracyjn, Zasadniczym elementem postępowania wyj
Elementy prawa cywilnego
Elementy prawa cywilnego
Elementy prawa cywilnego, Koszty uzyskania przychodow w podatku dochodowym od osob fizycznych
ELEMENTY PRAWA CYWILNEGO
Wybrane Elementy prawa cywilnego
ELEMENTY PRAWA CYWILNEGO I PRAWA PRACY
ELEMENTY PRAWA CYWILNEGO
Elementy prawa cywilnego (2008), UEK, Podstawy prawa
podstawowe elementy prawa cywilnego, zarządzanie
Wyróżniamy 3 podstawowe elementy postępowania resocjalizującego
Elementy prawa cywilnego doc
Kodeks Cywilny elementy prawa cywilnego

więcej podobnych podstron