Odzwierciedlanie poglądów w publicystyce

   Odzwierciedlanie i propagowanie haseł pozytywistycznych odbywało się m.in. w artykułach  prasowych - „Kurier Warszawski", „Kurier Codzienny", „Przegląd Tygodniowy", „Słowo", „Czas", „Gazeta Polska", „Prawda".
   Julian Ochorowicz - „Wstęp i pogląd ogólny na filozofię pozytywną". Z jednej strony filo-zofia czerpie treść ze wszystkich nauk, z drugiej zaś tworzy zasady i wskazania stanowiące podstawę dla wszystkich nauk. W badaniu zjawisk dużą rolę odgrywa doświadczenie. Pozy-tywista opiera się na dowodach realnych; dających się sprawdzić.
   Aleksander Świętochowski - „Praca u podstaw". Duże znaczenie w rozwoju społecznym i ekonomicznym kraju miało mieć zaangażowanie najniższych i najuboższych klas społeczeń-stwa. Praca powinna przełamać bariery międzystanowe. Problem pojawił się po zniesieniu pańszczyzny. Niewykształcony, ograniczony chłop nie potrafił wykorzystać uwłaszczenia. Ziemianie powinni byli zapewnić możliwość nauki dla prostego ludu i uczynić z nich pełno-prawnych obywateli.
„Wskazania polityczne" - „szczęście rzeczywiste" zapewnić ma „ciężka, spokojna i wytrwała praca".
   Bolesław Prus - „Szkic programu w  warunkach obecnego rozwoju społeczeństwa". Z pracą u podstaw łączy się praca organiczna - społeczeństwo składa się części, podobnie jak orga-nizm z narządów. Jest to związek celowy, funkcjonalny i harmonijny. Aby społeczeństwo od-zyskało niepodległość, musi ono dążyć do postępu cywilizacji miejsko-przemysłowej. Pro-gram zakładał uczestnictwo wszystkich grup w edukacji i dążeniu do rozwoju.
   Eliza Orzeszkowa - „O Żydach i kwestii żydowskiej" porusza problem asymilacji mniejszo-ści narodowych. Stanowi apel do Polaków by przeciwstawili się antysemityzmowi.
„Kilka słów o kobietach" - istniała potrzeba, by kobiety zaczęły zarabiać na swoje utrzymanie.  Pracowały głównie jako guwernantki - jednak za niewielką zapłatę. Artykuł apeluje także o emancypację.

---