,,Rzeźnia nr 5, czyli krucjata dziecięca, czyli obowiązkowy taniec ze śmiercią'' - ćwiczenia
Nasz polski stereotyp:
- wszyscy giną z honorem
- walczymy wspólnotą, razem
- potrafimy ginąć za bliźniego
- mamy krystliczne wyobrażenia, wybielamy sytuacje, które miały miejsce
Polska po 45 roku - brak autonomii, brak niepodległości, powstanie Solidarności, drugi obieg, czyli materiały, które nie przeszłyby przez cenzurę.
W Polsce rozróżnienie na literaturę wyskoko artystyczną, a naukową ma sens, za granicą nie.
Postmodernizm w czystej formie pojawia się u nas bardzo późno.
Postmodernizm
Po nowoczesność - czasowe następstwo, czerpanie z modernizmu, tradycji, wchodzenie z nią w dialog.
Najważniejsze cechy postmodernistyczne:
(lata 70, część 60, kawałek 50 - zależy gdzie)
książka autotematyczna, bardzo silnie eksponuje problem literackości, literatura prowadząca dialog z tradycją, uniwersalność, indywidualizm, metafikcja historiograficzna, eklektyzm gatunkowy, wielogłosowość, miasto, czas, świat, przedstawione jako labirynt, intertekstualność, palimpsest, ludyczność
,,Rzeźnia numer 5'':
- liczby zbombardowanych, opis trzeba przewartościować
- narrator - Billy jest porte parole autora
- literatura jest fikcyna, na początku też wypowiada się fikcyjny człowiek - dysponent reguł
- 2 narratorów:
pierwszy, na początku książki, odautorski, wprowadza w świat ,,Rzeźni nr 5'', uważa, że książka musi być nieudana, mówi o niej wszystkim, pisarz spowiada się z niezdolności pomysłu napisania i nie napisania książki, autotematyzm
- doznania jednostkowe, a nie zbiorowości, uniwersalność doświadczenia, ale i indywidualizm
- doświadczenie Billego - jedyną prawdą, jaką zna, nie może zaufać historii, opisom innych, jego prawda jest prawdziwa dla niego
- elementy since-fiction, literatury faktu, satyry, romansu, symbolizm (kolory na wagonach są takie same jak na statkach kosmicznych - to ma być dowodem na to, że mózg projektuje sobie różne rzeczy)
- zoo w Tralafamadorii - Billy i gwiazda porno - ukazuje jak samotny czuje się na ziemi, uprzedmiotowienie człowieka - silny wpływ obozu
- modlitwa Billego podobno była modlitwą wymyśloną przez Aleksandra Wielkiego, ale z tekstu nie wynika, że modlitwa jest tekstem zewnętrznym
,,Boże, daj mi pogodę ducha, abym godził się z tym, czego zmienić nie mogę i mądrość, abym zawsze potrafił odróżnić jedno od drugiego''.
- palimpsest - tekst jest utkany z innych tekstów
- gra z odbiorcą, ludyczność, występuje rozrywka
- dla bohatera wszystko jest klarowne, do zaakceptowania, postmodernizm godzi się ze stanem rzeczy, próbuje go zaakceptować
- dystans do opisywnia własnej twórczości
- cecha książki: zdanie ,,Zdarza się i tak''