Spirometria

• objętość (V - volume) - ilość powietrza niepodzielna fizjologicznie

• pojemność (C - capacity) - objętość złożona z co najmniej dwóch objętości

TLC (Total Lung Capacity) - całkowita pojemność płuc, ~6 l

VC (Vital Capacity) - pojemność życiowa, ~4,5 l

RV - pojemność zalegająca, ~1,5 l

FRC - czynnościowa pojemność zalegająca

ERV - objętość zapasowa wydechowa

IC - pojemność wdechowa

IRV - objętość zapasowa wdechowa

VT - objętość oddechowa, ~0,5 l

FVC - natężona pojemność życiowa

FEV₁ - natężona objętość wydechowa sekundowa (objętość powietrza usuwana podczas maksymalnie natężonego wydechu w czasie 1 sekundy), norma: 80% VC

PEF - szczytowy przepływ wydechowy - szczytowa objętość przepływu w jednostce czasu

Wskaźniki drożności drobnych oskrzeli:

1. MEF₂₅

2. MEF₅₀

3. MEF₇₅

Wskaźnik Tiffeneau:

Choroby płuc:

1. restrykcyjne - FEV₁/FVC >70%, VC <80%

1. resekcja płata/płuca

2. zapalenie

3. nowotwór

4. rozstrzenia

5. niedodma

6. odma

7. zwłóknienie

2. obturacyjne - FEV₁/FVC <70%

1. astma oskrzelowa

2. POChP

3. mieszane

Próby diagnostyczne:

1. Prowokacja histaminą - przy prawidłowych wartościach w pierwszym badaniu, ocenia się nadreaktywność oskrzeli: podaje się histaminę (w tzw. jednostkach oddechowych - maksymalnie podaje się 40 jednostek), po każdej dawce histaminy wykonuje się spirometrię. Jeśli w ciągu 15 jednostek FEV₁ obniży się o ≥20% wartości początkowej, to można rozpoznać astmę. Spadek <20% → prawidłowa reaktywność oskrzeli.

2. Próba rozkurczu - podaje się wziewny środek rozkurczający oskrzela (np. Berotec, Salbutamol) i ocenia ↑ FEV₁. Jeśli wzrost ≥15% → astma, jeśli <15% → POChP.

Zastosowania:

1. ocena wydolności oddechowej

2. monitorowanie przebiegu choroby

3. diagnostyka

4. badania przesiewowe

5. diagnostyka różnicowa

6. orzecznictwo w sprawi rent - 3 badania, różnica nie może być większa niż 5% lub 100 ml

7. badania sportowców

8. kwalifikowanie do zabiegów operacyjnych

1. resekcja płuca

2. kardiochirurgia

3. korekta skrzywień kręgosłupa

1/2

spokojny oddech

maksymalny wdech

maksymalny wydech

TLC

RV

VC

IC

FRC

IRV

VT

ERV

RV

---