PRAWO
1.Stosunek prawny
Podmiotami stosunku prawnego mogą być jednostki, grupy osob oraz organizacje.Wszystko zalezy od tego komu dana gałąź prawa przyznaje tzn. zdolność prawna
Zdolność prawna -jest to zdolność do bycia podmiotem stosunku prawnego
2 Tresc stosunku prawnego-sklada się prawo podmiotowe-wszystkie uprawnienia
Prawo podmiotowe-jest to przysługujące określonemu podmiotowi prawo sfer uprawnien okreslona przepisami prawa.
Z prawem podmiotowym związany jest obowiązek prawnego postepowania spoczywający na drugiej stronie stosunku prawnego
Możność zadania od drugiej strony określonego zachowania nazywa się w prawie roszczeniem
PODZIAL UPRAWNIEN
I In presonam
II In rem
III In rem pumblicam
Ad. I )uprawnienia przyslugujace wobec konkretnej osoby skuteczne tylko miedzy stronami stosunku prawnego (spotykamy w prawach umow)
Ad. II )uprawnienie przysługujące względem rzeczy i sa to uprawnienia skuteczne wobec kazdej osoby naruszającej prawo właściciela
ERGA OMNES -skuteczne wobec wszystkich
Ad. III ) uprawnienia które przysługują adresatowi wobec panstwa (tzw. Prawa socjalne)
3) Przedmiot stosunkow prawnych -jest to wszsytko to czego dotycza prawa i obowiązku stron
I Grupa rzeczy -podmiotow o charakterze samoistnym
II Inne przedmioty materialne
kopaliny
zwierzęta w stanie wodnym
III. dobra o charakterze niematerialnym
dobro o charakterze intelektualnym (utwory)
godność, dobre imie, inne dobra osobiste człowieka
pieniadze w sensie miernikow wartości
IV Zachowanie się
Zdarzenie prawne- to jest kazde zdarzenie które będzie powodowalo skutki prawne czyli powstanie zmiany lub rozwianie stosunku prawnego
PRAWO CYWILE
Podziela zdarzen prawnych
Zdarzenia prawne sensu stricte
dzialania
* czyny
-dozwolone
- niedozwolone
*akty prawa
-czynosci prawne
-orzeczenie konstytutywne
-administracja
Zdarzenie prawne sensu stricte-sa to zdarzenia niezależne od woli człowieka a wywołujące skutki prawne (narodziny, śmierć, upływ czasu, kleski rzywiolowe)
Dzialania-sa to zdarzenia które sa zalezne od woli człowieka obejmuje zaniechane wszelkiego rodzaju o ile wywołują skutek prawny
Czyny-to sa takie dzialania które nie zmierzaja do wywolania skutku prawnego ale z mocy prawa skutek ten wywołują
*dozwolone-czyn którego prawo nie zabrania ale laczy z nim określone skutki prawne np. art. 180 kodeksu prawa cywilnego(porzucenie rzeczy)
*niedozwolone-każdy czyn zabroniony przez prawo
Akty prawa-te dzilania które sa jak najbardziej zalezne od woli człowieka ,podjęte celowo dla wywolania określonych skutkow prawnych
*czynności prawne-jest to kazda cznnosc osoby fizycznej lub prawnej wywołująca skutki prawne
Stosowania prawanazywamy wladcza działalność organow państwowych polegajaca na wydawaniu decyzji o charakterze indywidualnym na podstawie norma prawnych
ETAPY STWORZENIA PRAWA
ustalenie stanu faktycznego
tzw. Kwalifikacja prawna czynu-ustalenie normy prawnej właściwej dla danego stanu faktycznego
tzw. Wnioskowanie -wybor konsekwencji prawnych
wydanie decyzji
uzasadnienie faktyczne
uzasadnienie prawen
Z punktu wiedzenia wpływ zastosowania prawa na stosunki prawne dzielimy na
* deklaratoryjne
*konstytutywne
Orzeczenie deklaratoryjne- sa to orzeczenia których skutek polega na ustaleniu istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego i doprecyzowanie jego tresci
Orzeczenie konstytutywne- to sa orzeczenia wywołujące skutki prawne
Luki w prawie-brak norm regulujących dany stosunek społeczny który zgodniez obowiązującymi zasadami prawnymi i ustawodawczymi powinien być uregulowany
Metoda służąca do regulowania tego typu problemow jest
Analogie
Legis- analogia ustawy -jest to analogia stosowana gdy dla jakiegos stanu faktycznego podobnego do rozstrzyganego istnieja już normy prawne stan taki regulujące
Iris-analogia prawa-znajduje zastosowanie w specyficznych sytuacjach jeśli nie można zastosowac analogi ustawy
W takiej sytuacji organ rozstrzygający może wyinterpretować calkiem nowe normy opierając się na zasadnaqch danej gałęzi prawa i ogolnych zasadach ustawodawstwa ma charakter zawsze jednostronny
8.11.2008
Kolizja przepisów prawnych w czasie
Regula
I hierarchiczna -przepis wyższego rzedu uchyla przepis niższego rzedu
( lex superior derogat inferiori)
II chronologiczna-mowi ze przepis wydany pozniej uchala przepis wydany wczesniej (lex posterior derogat legi prori)
III merytoryczna- przepis szczególny uchyla przepis ogolny (lex specialis derogat legi generali)
PRAWO RZECZOWE-dział prawa cywilnego
->w ujeciu przedmiotowym-zespol przepisow prawa cywilnego które normuje powstanie, zmianę tresc i ustanie prawa własności i inych form korzystania z rzeczy
-> w ujeciu podmiotowym- prawem rzeczowym jest tylko takie prawo które lacznie spelnia dwie przeslanki
*dotyczy rzeczy
*ma charakter bezwzględny
Podmioty stosunku prawa
RZCZ- art.45 kodeksu cywilnego -podmiotami w rozumieniu prawa cywilnego sa tylko przedmioty o charakterze materialnym i samoistnym
Ma charakter samoistny jeżeli jest na tyle wyodrebniona z przyrody ze może Stanowic odrębny przedmiot obrotu gospodarczego
Kategorie pochodne od rzeczy
I. CZESCI SKLADOWIE-(art.47p2)-czescia skladowa rzeczy jest wszystko co nie może być od niej odlonczone bez uszkodzenia lub istotnej zmiany całości albo bez uszkodzenia lub istotnej zmiany przedmiotu odlonczenia (np. samochod, kolo)
Art.47.p.1,art.48,art.191
SUPERFICIES SOLO CEDIT- wszystko co jest trwale z gruntem związane dzieli los prawny gruntu
II. PRZYNALEZNOSC-(ART.51,P.1)sa rzeczy ruchome potrzebne do korzystania z innej rzeczy (rzeczy głównej) zgodnie z jej przeznaczeniem jeżeli pozostaje z nia w faktycznym związku odpowiadającym temu celowi (komputer, monitor)
Art.52
III. POŻYTKI- (art.53-55)wszelkie korzyści i dochody z rzeczy uzyskane z jej eksploatacji zgodnie ze społeczno-ekonomicznym przeznaczeniem rzeczy
PODZIAL RZECZY
1)
a)nieruchomości
-czesci powierzchni ziemskiej (grunty) stanowiace odrębny przedmiot wlasnosci jeak również budynki trwale z nim związane lub czesci takich budynkow jeżeli na mocy przepisow szczególnych stanowia odrębny od gruntu przedmiot własności
*grunty
*budynki
*lokale
b) ruchomości-sa to wszystki te rzeczy które nie sa nieruchomościami
2)
a)rzeczy oznaczone co do gatunku -odpowiadaja jedynie cacha rodzajowym i określone sa poprzez wskazanie gatunku oraz jego ilości lub miary np.10 ton zborza,5 kg jabłek
b) rzeczy oznaczone co do tożsamości-to sa rzeczy posiadające cechy indywidualne im tylko właściwe
PRAWO WŁASNOSCI-
To podstawowa forma wladania rzecza właściciela posiada najszerszy zakres uprawnien względem rzeczy
Tresc prawa własności -(art..140)-w granicach określonych przez ustawe i zasady wspłórzycia spolecznego .Wlasciciel może z wyloczeniem 9innych osob korzystac z rzeczy zgodnie ze społeczno- gospodarczym, przeznaczeniem tego prawa, w szczególności pobierac pożytki i inne dochody rzeczy w tych samych granicach może rzecza rozporządzać
Prawo do korzystania z rzeczy-uprawnienie, posiadanie rzeczy ,uzywanie,pobieranie pożytku do tzw. Dyspozycji faktycznych
Prawo do rozporządzania rzecza-wyzbycie się własności rzeczy obciążenie rzeczy innym prawem rzeczowym lub zaobowiazaniowym
Granice prawa wlasnoci
->przepisy prawa
->ograniczenie zasadami wspolrzycia społecznego
->spoleczno0gospodarcze przeznaczenie danej własności
Utrata prawa własności
nacjonalizacja- polega na tym ze na mocy aktu socjalizacyjnego na własność panstwa przechodza określone kategorie długu
wywłaszczenie- jest to akt o charakterze indywidualnym na mocy którego właściciel zostaje pozbawiony własności określonej nieruchomości za jego zgoda i odszkodowaniem
Pierwotne i pochodne rodzaje nabycia własności
pierwotne- nastepoje wówczas gdy nabywca jest i nabywa prawo w pelnym zakresie wolnym odobciazen poprzedniego właściciela
Sposoby pierwotnego nabycia własności
*nacjonalizacja
*wywłaszczenie
*zasiedzenie
*znalezienie
*zawłaszczenie rzeczy niczyjej
*polaczenie
*pomieszanie
*przeistoczenie rzeczy
Zasiedzenie-polega na własności nabycia rzeczy przez posiadacza samoistnego w wyniku upływu określonego w ustawie czasu którego długość jest uzalezniona os przedmiotu zasiedzenia oraz dobrej lub zlej wiary posiadacza(art.172)
2)pochodne-uzyskuje prawo uzyskuje prawao tylko w takich granicach w jakich przysługiwało ono dotychczasowemu właścicielowi (art. 182)
* dziedziczenie
*przeniesienie własności- nabycie własności w drodze umowy (art.155)-sprzedaz, darowizna, zamiana
Umowy dotycza przeniesienia własności wywieraja skutek zonowiazujaco-rozporzadzajacy.Umowy te naja charakter konsensualny-polega na tym ze samo podpisanie umowy wystarczy aby być właścicielem chyba ze umowa dotyczy rzeczy oznaczonych co do gatunku dotyczy rzeczy przyszłych ,zbycia dokonuje osobanieuprawniona a nabywca jest w dobrej wierze
*łaczenie się majatku przy laczeniu osob prawnych
NEMO PLUS IURIS TRANSFERE POTES QUAM IPSE HADET-nikt nie może przeniesc wiecej praw niż sam posiada
Z tej zasady wynika ze nie można skutecznie nabyc własności rzeczy od osoby która nie jest właścicielem rzeczy bądź na mocy przepisow szczególnych nie posiada prawa do rozporządzania rzecza mimo iż nie jest jej właścicielem
Wyjątkiem od tej reguly jest( art.169.)
Ochrona własności-ochrona petytoryjna na nia składają się dwa podstawowe roszczenia :
windykacyjne- przyslugujace właścicielowi w momencie naruszenia przysługującego mu prawa własności uprawnienie właściciela do rzadania od osoby która faktycznie wlada jego rzecza zwrotu tej rzeczy
negatoryjne- to jest roszczenie przysługujące właścicielowi przeciwko każdej osobie która narusza wlasnosc w inny sposób niż przez pozbawienie wlasciciela faktycznego wladctwa nad rzecza. Polega na zadaniu przyzwolenia stanu zgodnego z prawem i zaniechania dalszych naruszen
Inne roszczenia
->roszczenie uzupełniające- przysługujące właścicielowi w chwili zwrotu rzeczy od posiadacza
*możemy rzadac zaplaty za korzystanie z rzeczy'
*możemy rzadac zwrotu pobranych pożytków
*zadanie naprawienia szkody wynikłej z pogorszenia zużycia lub utraty rzeczy
->roszczenie o zwrot nakładów-roszczenie przysługujące posiadaczowi w chwili zwrotu rzeczy wlascicielowi