WYKŁAD PSYCHIATRIA

Pielęgnowanie chorych z mania.

• Unikać sytuacji w których chorych reaguje wzmożona drażliwością

W sytuacji narastającego konfliktu odwrócić uwagę pacjenta, zainteresować innym tematem

Nas przykrości ze strony pacjenta nie odpowiadać agresja, złośliwością, okazywać cierpliwość

chronić pacjenta przed lekkomyślnością i podejmowaniem pochopnych decyzji

nadmierna potrzebę ruchu umiejętnie wykorzystać w terapii praca, gimnastyce

zajęcia powinny być atrakcyjne, niedługie, skupiać rozproszona uwagę

zachęcać do udziału w życiu społeczności szpitalnej

• Brak współpracy z zespołem terapeutycznym

motywowanie chorego do utrzymania współpracy

przekazywanie informacji na temat choroby, leczeniu i roli zadaniach pacjenta a także objawach niepożądanych, problemach mogących pojawić sie w procesie leczenia oraz sposobach radzenia sobie

wskazywanie korzyści wynikających z leczenia

stosowanie techniki pozytywnych wzmocnień

włączenie w terapie rodzinę i znajomych

umożliwienie kontaktu z każda osoba zespołu terapeutycznego

umiejętne rozpoznawania sytuacji obniżenia motywacji

• Podejmowanie nieprzemyślanych decyzji

wyjaśnienie pacjentowi przyczyn wprowadzenia ograniczeń

ocena krytycyzmu pacjenta

obserwacja pacjenta szczególnie w kontaktach z płcią przeciwna

taktowne interwencje w przypadku nieprzemyślanych zachowań zwłaszcza seksualnych

doradzanie chorym w doborze ubioru

kontrola cyklu menstruacyjnego

dbanie o zachowanie relacji terapeutycznych

• Trudności w podejmowaniu aktywności złożonych

poznanie zainteresowań chorego

uwzględnienie pomysłów pacjenta na spędzenie wolnego czasu

planowanie zajęć dnia

zachęcanie do uczestnictwa w terapii

włączenie pacjenta w prace oddziału w obecności opiekuna

docenianie zachowań pozytywnych chorego

gdy aktywność pacjenta nasila sie stosowanie zajęć indywidualnych

• niepokój przed spełnieniem ról społecznych i powrotem do środowiska domowego

zapoznanie sie z warunkami środowiskowymi pacjenta

poinformowanie chorego o ośrodkach wsparcia , poradniach, psychiatrii środowiskowej

zachęcenie do uczestnictwa w psychoedukacji dotyczącej wiedzy o chorobie, monitorowania poziomu litu, zachowanie regularnego trybu życia, zachowania abstynencji

wspieranie chorego i urealnianie planów dotyczących życia osobistego i zawodowego

Znane osoby cierpiące na zaburzenia afektywne Tomasz Beksiński, Borys Jelcyn, Axl Rose, Maciej Zembaty

Pielęgnowanie chorych uzależnionych od substancji psychoaktywnych.

W Polsce osób uzależnionych od alkoholu ok.800 tys.

średnie roczne spożycie na głowę Polaka wynosi 11.3 l czystego spirytusu 1992r

2-3mln osób w Polsce cierpi z powodu zaburzeń zdrowotnych wywołanych nadużywaniem alkoholu

• substancje psychoaktywne - środki wywierające wpływ na ośrodkowych układ nerwowy (narkotyki , używki, toksyny trucizny)

• uzależnienie - zespól zależności składających sie ze zmian psychicznych, fizycznych, behawioralnych, Wyróżnia sie uzależnienie psychiczne i fizyczne (obecność tolerancji objawów odstawienia)

• Nadużywanie substancji - dotyczy nieprawidłowego zażywania substancji co przyczyna sie do dysfunkcji zawodowej, rodzinnej oraz szkolnej, ryzykownych zachowań oraz prowadzi do szkód fizycznych i psychicznych

• ostre zatrucie - przemijających zespól objawów wywołany dana substancja, cechuje sie zmianami świadomości nastroju, zachowania i procesów fizjologicznych.

Uwarunkowania zależności od środków psychoaktywnych

• biologiczne - osobnicze właściwości, wyrażające sie szybkością wytwarzania tolerancji (natura genetyczna ,różnice rasowe)

• psychologiczne - zaburzone układy rodzinne i społeczne, pragnienie akceptacji ,chęć odreagowania, przeciwdziałanie złemu samopoczuciu, młodzieńcze kryzysy tożsamości ,manifestacja niezależności ,bunt przeciw normom ,agresja wobec osób znaczących

• społeczne - młodzieżowe mody, nacisk grupy, działania represyjne rodziców ,szkoły

• ekonomiczne - legalność pozyskiwania śródków ,cena

• kulturowe - determinują wybór środka odurzającego

Objawy uzależnienia:

• silna potrzeba spożywania alkoholu

• upośledzona zdolność kontrolowania picia

• picie w celu złagodzenia albo zapobiegania wystąpieniu objawów zespołu odstawienia alkoholu

• objawy abstynencyjnego

• zmiana tolerancji (najpierw wzrost, później spadek)

• zawężenie repertuaru zachowań związanych z piciem alkoholu do 1-2 wzorców

• zaniedbywanie alternatywnych do picia źródeł (zachowań ,zainteresowań)przyjemności

• picie mimo wyraźnych oznak szkodliwości

• inne objawy: palimpsesty(niepamięć), próby panowania nad piciem, ciągi, nawroty, zaprzeczenie uzależnieniu, nasilony lek, powikłania zażywania alkoholu, psychozy, próby samobójcze

Objawy zespołu odstawienia alkoholu

Początek 3-6h po ostatnim wypiciu lub zmieszeniu dawki alkoholu, w wyniku zmniejszenia stężenia etanolu we krwi ,,biochemicznym głodem, komórek dla których alkohol stal sie metabolitem

• zespól abstynencyjny - niepowikłany

potliwość, lek, nastrój obniżony , głód alkoholowy, drżenie mięśniowe, nadciśnienie tętnicze, tachykardia, wymioty, biegunki, bezsenność, rozszerzenie źrenic, wysuszenie śluzówek, nadwrażliwość na dźwięk (hiperakuzja)

• zespól abstynencyjny powikłany

zaburzenia spostrzegania - po ok.8-12h od zaprzestania picia, omamy wzrokowe, pojawiają sie omamy wzrokowe lub słuchowe

napady drgawkowe - po 8-12 h od zaprzestania picia występują drgawki toniczno kloniczne

majaczenie drżenie - miedzy 24h a 7 dniami :zaburzenia czynności poznawczych, zaburzenia świadomości omamy złudzenia urojenia lek

Fazy uzależnienia od alkoholu

• I picie towarzyskie - wzrost tolerancji na alkohol, picie dużych ilości alkoholu bez objawów upojenia

• II faza ostrzegawcza - szukanie okazji do picia, inicjowanie picia, po wypiciu lepsze samopoczucie, upijanie sie, picie w samotności, picie na kaca, luki pamięciowe

• III faza krytyczna - utrata kontroli picia , wyrzuty sumienia ,,kac moralny,, , zaniedbywanie rodziny, zespoły abstynencyjne, nieobecność w pracy, konflikty z prawem, tworzenie alibi, zaniedbywanie odżywiania sie i ubioru

• IV faza chroniczna - okresy długotrwale picia, spadek tolerancji, picie alkoholi niekonsumpcyjnych, rozpad więzi rodzinnych, degradacja społeczna, poważne powikłania somatyczne i psychiczne , skrajne wyczerpanie organizmu

Psychologiczne mechanizmy uzależnienia

• system nałogowego regulowania uczuć - osoba pijąca wykorzystuje alkohol jako środek dzięki któremu doznaje ulgi, przyjemności, poprzez co alkohol staje sie niezbędnym źródłem doznań

• System iluzji i zaprzeczeń - osoba pijąca dostosowuje rzeczywistość do własnych oczekiwań, wyobrażeń i pragnień np, poprzez systemy obronne tj, zaprzeczanie, minimalizowanie

• System dumy i kontroli -Narzędzia stosowane w ocenie zespołu zależności alkoholowej MAST, CAGE, CAST, SADD, SCQ, AUDIT, IDS.

• Markery biochemiczne uzależnienia od alkoholu - ASPAT ALAT GGTP MCV CDT Cholesterol , trojglicerydy.

Stany psychopatologiczne w przebiegu uzależnienia od alkoholu:

• zespól majaczeniowy

• przewlekła halucynoza alkoholowa

• paranoja alkoholowa

• zespoły amnestyczne

• otępienie alkoholowe

• centralna mielinoliza mostu

• zaburzenia lekowe , depresyjne

• bezsenność

Stany somatyczne w przebiegu uzależnienia od alkoholu

• centralna mielinoliza mostu

• padaczka

• niedokrwistość

• zapalenia stawów

• zaburzenia krzepliwości

• feminizacja cech męskich

• zaburzenia płodności

• dna

• zaburzenia odporności

• osteoporoza

• choroby skory

• alkoholowy zespól płodowy FAS

Leczenie osób uzależnionych

Detoksykacja ,,uporządkowanie,, spraw związanych ze stanem somatycznym i psychicznym

• usuniecie zaburzeń w gospodarce wodno-elektrolitowej

• upewnienie niedoborów żywieniowych i witaminowych

• usuniecie objawów zespołu abstynencyjnego

Terapia uzależnień jest procesem złożonym składającym sie z:

• działań leczniczych, edukacyjnych, wspierających, duchowych

• psychoterapii

• terapii indywidualnej, grupowej, rodzin, grup samopomocowych

• zespołu terapeutycznego: psychoterapeuty ,lekarza ,personelu pielęgniarskiego ,duchowego ,rodziny i samego pacjenta

Psychoterapia:

• Terapia przygotowująca do programu dwunastu kroków opiera sie na koncepcji uzależnienia jako choroby duchowej i medycznej

• Terapia zwiększająca motywacje celem jest uzyskanie szybkiej umotywowanej ziemny wewnętrznej poprzez metody psychologii motywacji

• Terapia Uczącą Umiejętności Praktycznych oparta jest na teorii uczenia sie

Założenia psychoterapii

- przekazywanie wiedzy na temat uzależnienia, szkodliwości picia,

- rozbijanie tzw, kręgu zaprzeczeń

- wypracowanie odpowiedzialność za przebieg zdrewniania

- motywowanie do abstynencji

- przekazanie umiejętności zaradczych przydających sie w utrzymaniu trzeźwości i procesie trzeźwienia

- doprowadzenie do myślenia na trzeźwo

- ,,porządkowanie,, życia uczuciowego nauka rozpoznawania i wyraźna własnych uczuć

- weryfikacja zachowań : znalezienie zależności miedzy piciem a własnymi zachowaniami, uświadomienie , ze niektóre zachowania pociągają picie , oraz ze konieczna jest ich modyfikacja

- ,,porządkowanie,, relacji społecznych : nabycie umiejętności lepszego komunikowania, przebudowa relacji z otoczeniem, budowa związków z niepijącymi, nabycie umiejętności korzystania z pomocy innych i rozpoznawania sytuacji zagrażających powrotem do picia

Farmakoterapia : Akamprozat<campral> stosowany w celu zmniejszenia wypijanego alkoholu i wydłużenia czasu abstynencji, Naltrekson, leki p/depresyjne

Niepowikłany: duże ilości płynów, tiamina, kwas foliowy, środki uspokajające

Powikłany: śmiertelność ok.10% bezwzględne wskazanie do hospitalizacji. Monitorowanie stanu psychicznego, napędu psychoruchowego, stanu somatycznego (RR, tętna ,drżeń ,drgawek ,parametrów biologicznych)

Działania pielęgniarska

• wnikliwa obserwacja i ocena stanu biopsychicznego

• prowadzenie rozmów z chorym , aktywne słuchanie

• zapewnienie pomieszczeń jasnych, przestronnych, okazywanie życzliwości, zainteresowania, pomoc w uświadamianiu położenia

• pomoc przy spożywaniu posiłków w obliczu silnego drżenia uniemożliwiającego prace rak

• wytwarzanie nie zagrażającej, podtrzymującej atmosfery

Cel : zabezpieczenie pacjenta przez urazami i zapewnienie bezpieczeństwa

• zapewnienie ciągłej opieki pielęgniarskiej

• wielokrotne przedstawienie swojej roli pacjentowi

• zapewnie o bezpieczeństwie

• ustalenie niezmiennego harmonogramu dnia

• zabezpieczenie przez urazami

• zachowanie stałego rozmieszczenia przedmiotów w sali

• uprzedzenie chorego o dokonywanych zabiegach i czynnościach

Cel : niwelowanie zachowań agresywnych

• obserwacja pacjenta

• zapewnienie właściwej ilości personelu

• unikanie pozostawiania sam na sam z pacjentem w pomieszczeniach zamkniętych

• zachowanie spokoju

• postępowanie tak aby pacjenta nie zaskoczyć lub przerazić

• stawanie przy pacjencie nie bliżej niż dwa metry

• wypowiadanie w sposób zrozumiały

• usuniecie przedmiotów niebezpiecznych

• ostatecznie zastosowanie przymusu bezpośredniego

Działania pielęgniarskie wobec chorego z zza

• nie okazywać wyższości, wyzbyć sie niechęci i uprzędzeń

• nie moralizować, nie piętnować , nie wytykać błędnego postępowania

• działać taktownie, uspokajająco

• niwelować u chorego poczucie beznadziejności, winy, obawy i strach

• zachowywać sie naturalnie w wyrazie twarzy, glosie

• wykazywać cierpliwość, gotowość do słuchania, konsekwencje, stanowczość

• umieć znaleźć czas na indywidualna rozmowę , jeśli chory tego potrzebuje

• pamiętać ze jest sie ,,zawodowym,, a nie osobistym przyjacielem pacjenta

• zachęcać do dbania o własny wygląd i porządek w otoczeniu

• zachęcać do wysiłku i leczenia , motywować do terapii i wytrwania w abstynencji

• pomagać w zrozumieniu swego postępowania i rozpoznaniu problemu alkoholowego

• nie okazywać litości, kontrolować abstynencje

• wykazywać czujność, ostrożność, zdolność obserwowania

• pamiętać o możliwości występowania myśli samobójczych w stanach depresyjnych

• spory rozstrzygać po przeanalizowaniu sytuacji przez społeczność terapeutyczna

• akceptować pacjenta jako jednostkę a nie jako alkoholika, pielęgniarka powinna dostrzegać pozytywne zachowania chorego, doceniać, w przypadku zaniedbań upominać, karać

W przypadku braku motywacji do współpracy z zespołem terapeutycznym:

• zapewnienie pacjenta o wsparciu

• stworzenie atmosfery zaufania i profesjonalnej opieki

• poznanie oczekiwać pacjenta co do terapii

• zachęcanie pacjenta do uczestnictwa w terapii

• informowanie o funkcjonowaniu grup wsparcia

• edukowanie pacjenta w zakresie uzależnienia (przede wszystkim o sposobach leczenia)

• Polityka wobec problemu uzależnień

• Narodowy Program Profilaktyki i Rozwiązywania problemów Alkoholowych 2006-2010

---