PIERWSZA POMOC PRZEDMEDYCZNA

PROGRAM ZAJĘĆ PIERWSZEJ POMOCY PRZEDMEDYCZNEJ (15 godz)

wprowadzenie - wymagania do egzaminu. znaczenie pierwszej pomocy, historia ratownictwa, organizacja systemu ratownictwa, prawidłowe wzywanie Pogotowia Ratunkowego.

sytuacje zagrażające życiu - utrata świadomości

BLS - teoria

PROGRAM ZAJĘĆ PIERWSZEJ POMOCY PRZEDMEDYCZNEJ (15 godz)

BLS - sprawdzian z teorii. P-BLS

Sytuacje zagrażające życiu - zawał serca, obrzęk płuc, wstrząs

Sytuacje zagrażające życiu - astma oskrzelowa, POChP, zadławienie - teoria i praktyka

PROGRAM ZAJĘĆ PIERWSZEJ POMOCY PRZEDMEDYCZNEJ (15 godz)

Powtórka

Ćwiczenia praktyczne

Ćwiczenia praktyczne

PROGRAM ZAJĘĆ PIERWSZEJ POMOCY PRZEDMEDYCZNEJ (15 godz)

Urazy - głowy, kończyn, kręgosłupa, klatki piersiowej, brzucha, miednicy

Krwotoki, rany, odmrożenia, oparzenia, ciała obce gałki ocznej

Opatrywanie ran, unieruchamianie złamań - praktyka

PROGRAM ZAJĘĆ PIERWSZEJ POMOCY PRZEDMEDYCZNEJ (15 godz)

Zaliczenie

Zaliczenie

Zaliczenie

WYMAGANIA, ZASADY

OCENA = EGZAMIN + AKTYWNOŚĆ - PALENIE

ZNACZENIE PIERWSZEJ POMOCY

Choroby serca są główną przyczyną zgonu w Polsce

70% NZK w warunkach pozaszpitalnych

Urazy są główną przyczyną zgonu u dzieci

Do nieodwracalnych zmian w OUN dochodzi po 4-6 minutach od NZK. Czas dojazdu karetki nie powinien przekroczyć 8 / 15 minut

HISTORIA

ŚMIERĆ /ODDECH, SERCE, OUN-PIEŃ MÓZGU/

LATA 60-te /usta-usta, pośredni masaż serca/

OPATRYWANIE RAN

ORGANIZACJA SYSTEMU RATOWNICTWA

WEZWANIE POGOTOWIA RATUNKOWEGO

Dokładne podanie informacji:

rodzaj zdarzenia, liczba poszkodowanych;

określenie stanu pacjentów (m.in. stanu świadomości, możliwości nagłego zatrzymania krążenia; stwierdzenie ew. zatrucia);

opisanie miejsca zdarzenia (ulica, numer domu, piętro, nazwisko lokatora, ew. szczegóły lokalne);

dane personalne zgłaszającego.

PLAN WYKŁADU

CO TO ZNACZY „OSOBA NIEPRZYTOMNA”

PRZYCZYNY I POSTĘPOWANIE W SYTUACJACH UTRATY ŚWIADOMOŚCI

POZYCJA BOCZNA USTALONA

DEFINICJA

UTRATA ŚWIADOMOŚCI /NIEPRZYTOMNY/- OSOBA NIE REAGUJE NA BODŹCE ZEWNĘTRZNE

ALERT (przytomny)

VOICE (reakcja na głos)

PAIN (reakcja na ból)

UNCONSCIOUS (nieprzytomny)

PRZYTOMNY, BEZ REAKCJI - STUPOR

PRZYCZYNY

USZKODZENIE OUN

Pierwotne

Wtórne

CZASZKOWE

OMDLENIE

METABOLICZNE

ALKOHOL I INNE /ZATRUCIA/

BADANIE

CZASZKA (rany, krwiak okularowy)

ŹRENICE (wąskie, nierówne, szerokie)

UCHO (wyciek krwi)

NOS (wyciek płynu)

USTA (zapach)

KOŃCZYNY (napięcie, ślady wkłuć)

RANY

CZASZKOWE

PADACZKA

URAZ

UDAR

CZASZKOWE - PADACZKA

DRGAWKI

Toniczne, kloniczne

Padaczka, temperatura (dzieci!), narkotyki (amfa, koka), odstawienie (opioidy, leki uspokajające), urazy, niedotlenienie

CZASZKOWE - PADACZKA

PRZEBIEG

Aura

Utrata świadomości / upadek/

Drgawki toniczne /przygryzienie języka/

Drgawki kloniczne /oddanie stolca, moczu/

Splątanie

Niepamięć wsteczna /amnezja/

CZASZKOWE - PADACZKA

POSTĘPOWANIE

Chronić przed upadkiem i urazami /głowa!/

NIE WKŁADAĆ NIC DO UST

Jeżeli nieprzytomny po drgawkach w pozycji bocznej ustalonej

Kontrolować tętno

Wezwać Pogotowie jeżeli

Długo nieprzytomny

Urazy

Pierwszy atak w życiu

CZASZKOWE - UDAR

Zamknięcie dopływu krwi do mózgu

Niedokrwienny /zawał mózgu/

Krwotoczny /krwiak śródmózgowy/

SKUTEK - uszkodzenie mózgu!

DUŻE RYZYKO - chorzy na miażdżycę, cukrzycę, nadciśnienie

CZASZKOWE - UDAR

OBJAWY:

UDAR NIEDOKRWIENNY

Utrata funkcji w obszarze „kontrolowanym” przez uszkodzoną część mózgu

Czasem utrata przytomności

Zwykle bez bólu

CZASZKOWE - UDAR

OBJAWY:

UDAR KRWOTOCZNY

Nagły, silny ból głowy

Często nagła utrata przytomności

Utrata funkcji w obszarze „kontrolowanym” przez uszkodzoną część mózgu

CZASZKOWE - UDAR

OBJAWY Utraty funkcji w obszarze „kontrolowanym” przez uszkodzoną część mózgu :

Opadnięcie kącika ust

Kłopoty z mówieniem /nie rozumie, nie umie powiedzieć, źle wymawia/

Osłabienie kończyn zwykle po jednej stronie/”paraliż”/

Zaburzenia widzenia /np.ślepota jednostronna/

CZASZKOWE - UDAR

POSTĘPOWANIE

Wezwać Pogotowie Ratunkowe

Ocena ABC

Nieprzytomny - pozycja boczna ustalona

Okresowo ocena oddechu i tętna /ew. RR/

Spokój, tłumaczenie choremu co się dzieje

NIE WOLNO KARMIĆ ANI POIĆ

OMDLENIE

Krótkotrwała utrata przytomności związana z przerwaniem dopływu krwi do mózgu

Silne emocje /strach, widok krwi/, tłok, duszność, ból

Osłabienie, mroczki, szumy, blada i spocona skóra

Utrata przytomności /upadek/

OMDLENIE

POSTĘPOWANIE

Zapobiegać !!

Ochrona przed upadkiem

Ocena ABC

Ułożenie na plecach

Rozluźnienie ubrania

Pozycja czterokończynowa

Wezwać Pogotowie jeżeli

Długo nieprzytomny

Urazy

METABOLICZNE

Schorzenia

Wątroby

Nerek

Trzustki /cukrzyca/

Tarczycy

METABOLICZNE - CUKRZYCA

Brak insuliny

Dużo glukozy we krwi

Mało glukozy w komórkach

Śpiączka cukrzycowa

Hiperglikemiczna

Hipoglikemiczna

METABOLICZNE - CUKRZYCA

Hipoglikemia /chorzy na cukrzycę przyjmujący leki, zwykle insulinę/

„Wilczy” głód, mroczki, niepokój, drżenie mięśni

Szybkie tętno, zimny pot, pobudzenie

Utrata świadomości

METABOLICZNE - CUKRZYCA

POSTĘPOWANIE

Jeżeli jest możliwość zmierzyć poziom glukozy

Przy zachowanej świadomości bardzo słodki płyn /np. herbata, woda z dużą ilością cukru/

Chory nieprzytomny:

Ułożyć w pozycji bocznej ustalonej

Zawiadomić Pogotowie Ratunkowe

Okryć np. kocem

Kontrolować oddechy, tętno, ew. RR

ALKOHOL I INNE

ZATRUCIA

Przewód pokarmowy /alkohol, leki, środki chemiczne, grzyby, zepsute środki spożywcze, narkotyki/

Drogi oddechowe /narkotyki, tlenek węgla, środki ochrony roślin, rozcieńczalniki/

Skóra i błony śluzowe /narkotyki, jady zwierząt, środki ochrony roślin, rozcieńczalniki/

Wkłucia dożylne, domięśniowe /narkotyki, leki/

ALKOHOL I INNE - ALKOHOL

OBJAWY

Euforia

Senność

Śpiączka

POSTĘPOWANIE

Przytomny

Opieka, ciepłe płyny

Nieprzytomny

Ocena ABC

Wezwać Pogotowie Ratunkowe

Jeżeli głęboko nieprzytomny

ALKOHOL I INNE - INNE

OGÓLNE POSTĘPOWANIE W ZATRUCIACH

Postępowanie wg. BLS

Nieprzytomny i oddychający - pozycja boczna ustalona i okresowo kontrola oddechu, tętna i ew.RR

Przytomny /zatrucie drogą pokarmową/ to prowokacja wymiotów /wyjątek - substancje silnie żrące/

Zabezpieczyć: opakowania po lekach, resztki potraw /grzyby!/, wymiociny/!/ i przekazanie ich z chorym do szpitala

POZYCJA BOCZNA USTALONA

POZYCJA BOCZNA USTALONA

POZYCJA BOCZNA USTALONA

POZYCJA BOCZNA USTALONA

BASIC LIFE SUPPORT

PODSTAWOWE CZYNNOŚCI RESUSCYTACYJNE

Wg wytycznych ERC

Cele

Przeprowadzić BLS zgodnie z najnowszymi wytycznymi ERC

Rozpoznać osobę u której nastąpiło zatrzymanie krążenia.

Przeprowadzić BLS zgodnie z zaleceniami ERC.

Zwrócić uwagę na najczęstsze przyczyny zatrzymania krążenia

Dlaczego resuscytacja?

Wszystkie narządy potrzebują do życia tlenu.

Drożne drogi oddechowe (Airways)

Oddychanie (Breatching)

Krążenie (Circulation)

Łańcuch przeżycia

Co to jest resuscytacja?

resuscytacja = ratunkowe postępowanie w zagrażającej niewydolności oddechowej i krążenia

(A)Zabezpieczenie drożności dróg oddechowych.

(B)Wentylację płuc ofiary powietrzem wydechowym ratownika.

(C)Uciskanie klatki piersiowej mające na celu wymuszenie ruchu krwi w naczyniach.

reanimacja = postępowanie mające na celu przywrócenie pracy serca, oddechu i świadomości

Czas upływa

Kiedy ustaje praca serca w czasie < 5 minut dochodzi do poważnego uszkodzenia mózgu

Rozpocznij BLS natychmiast

Resuscytacja „kupuje czas”

Utrzymanie mózgu przy życiu do czasu przybycia AED.

Bezpieczeństwo

Oceń przytomność

Wołaj o pomoc

Odegnij głowę do tyłu
Unieś brodę

Usunięcie ciał obcych z jamy ustnej

tylko wtedy, gdy na

pierwszy rzut oka

widać ciała obce

w jamie ustnej

(np.wymiociny, sztuczne zęby, wodorosty, piasek)

Oceń oddech

Wezwij pomoc

Zaciśnij nos

Dwa oddechy ratownicze

Pozwól powietrzu wydostać się
na zewnątrz

Oceń oznaki krążenia

Uderzenie przedsercowe
(tzw. defibrylacja mechaniczna)

Tylko wtedy gdy,:

wiemy, że ratowany choruje na serce i jesteśmy świadkami zatrzymania krążenia

Zlokalizuj łuk żebrowy

Zlokalizuj miejsce
przyłożenia rąk - palce nie dotykają kl. piersiowej

Rozpocznij uciskanie
klatki piersiowej

Resuscytacja

Algorytm BLS

Ryzyko zakażenia

Brak udokumentowanych przypadków przy oddychaniu ratowniczym.

Jeśli to możliwe używaj chusty lub maski twarzowej.

Wyposażenie

Chusta twarzowa

Maska twarzowa

Wykorzystanie
maski twarzowej

Ocena tętna

Tylko jeżeli jesteś przeszkolony

Sprawdzenie krążenia

Jeżeli ratowany oddycha to ma krążenie

Sprawdzenie tętna wyłącznie na tętnicach głównych

Sprawdzenie tętna trwa około 10 sekund

Sprawdzenie tętna na tętnicy
udowej w dole pachwinowym

Kiedy iść po pomoc?

Idź po pomoc natychmiast po stwierdzeniu zatrzymania oddechu:

Gdy więcej niż dwóch ratowników

Gdy jeden ratownik:

ratowany toPrzyczyny zatrzymania oddechu/krążenia u dzieci

Wtórnie do niedotlenienia, kwasicy, spadku perfuzji (przepływu krwi)

Mechanizm zatrzymania pracy serca: Bradykardia, Rozkojarzenie elektromechaniczne => Asystolia

Wezwanie Pogotowia

U dzieci <8 rż

U wszystkich:

utopionych, urazowych, zatrutych

Jeżeli jest jedna osoba udzielająca pomocy wzywa Pogotowie po 1 MINUCIE BLS!!!

„call fast”

Wezwanie Pogotowia

U dzieci >8 rż

U wszystkich:

zwłaszcza ze znaną chorobą serca, jeżeli jesteś świadkiem ZATRZYMANIA KRĄŻENIA

Jeżeli jest jedna osoba udzielająca pomocy wzywa Pogotowie NATYCHMIAST po stwierdzeniu zatrzymania krążenia, aby jak najszybciej wykonać defibrylację

„call first”

Safety

Przede wszystkim zapewnić bezpieczeństwo ratownikowi

Następnie zapewnić bezpieczeństwo poszkodowanemu (wypadek = trójkąt!)

Użycie masek i chust przy metodzie usta-usta

Zastanów się, co spowodowało stan poszkodowanego!! (np.ulatniający się gaz?)

Stimulate

Czy odpowiada?

Nie potrząsaj dzieckiem !!

Dotyk

Złap za czoło (stabilizacja kręgosłupa szyjnego)

Potrząśnij ramieniem, pociągnij za włosy

Dźwięki

Zawołaj po imieniu

„Co się stało ?!”

„Dobrze się czujesz ?!”

Shout for assistance

Pojedynczy ratownik: głośno wzywa pomocy ale pozostaje przy dziecku i zaczyna BLS

Wiele osób: jedna osoba prowadzi BLS, jedna osoba wzywa Pogotowie

Airway

Airway

Airway

Zajrzyj w usta

Upewnij się, że nie ma ciał obcych

Jeżeli są usuń jednym delikatnym wymiatającym ruchem palca

Unikaj wymiatania „na ślepo”

Breathing

Sprawdź oddech: Patrz, Słuchaj, Czuj

do 10 sekund

Jeżeli dziecko

Oddycha samo, oddycha dobrze

Ułóż w pozycji bocznej ustalonej

Pilnuj dróg oddechowych

Wezwij pomoc

Nie ma oddechu lub jest on niefektywny

Wykonaj dwa wdechy ratownicze

Wdechy ratownicze

Jeżeli wdechy nie są efektywne podejmij co najmniej 5 prób

Zwolnij oddech: każdy 1 do 1.5 sekundy

Nie rozdyma żołądka

Optymalizuje natlenienie dziecka

Pomiędzy oddechami zrób głęboki wdech

Zwiększa zawartość O2 zmniejsza ilość CO2

Wdechy ratownicze

Technika usta - usta,nos

Wdechy ratownicze

Technika usta - usta

Circulation

Oceń oznaki krążenia

do 10 sekund

Oznaki krążenia

kaszel

ruchy

oddychanie (nie westchnięcia!)

Jeżeli oznaki krążenia

Są

Oceń oddychanie

Ew. ponów wdechy ratownicze

Oceń jeszcze raz oznaki krążenia

Circulation

Masaż pośredni u niemowląt

Circulation

Masaż pośredni u dzieci < 8 lat

Circulation

Masaż pośredni u dzieci > 8 lat

stosunek 15:2

Ocena po 1 minucie

Oceń oznaki krążenia

Jeżeli jesteś sama, pomimo braku oznak krążenia idź po pomoc!!

Jeżeli możesz zabierz dziecko ze sobą

Po wezwaniu Pogotowia kontynuuj BLS

Jak długo prowadzić akcję

Powrót oddechu

Przybycie ekipy Pogotowia

Wyczerpanie fizyczne

Pozycja boczna ustalona

dorosły z chUkład krążenia

Serce „lewe”

Odbiera krew z płuc

Oddaje do całego ciała

Serce „prawe”

Odbiera krew z ciała

Oddaje do płuc

Układ krążenia

Choroby związane z sercem

Choroba wieńcowa

Niewydolność serca

Choroby związane z naczyniami

Nadciśnienie

Niedociśnienie

Choroby o mechanizmie mieszanym

Wstrząs

Układ krążenia

Omdlenie

Zawał serca

Obrzęk płuc

Wstrząs

Zawał serca

Martwica mięśnia serca spowodowana zamknięciem dopływu krwi

Zawał serca

CZYNNIKI PREDYSPONUJĄCE

Wcześniej rozpoznana choroba wieńcowa

PALENIE PAPIEROSÓW

Cukrzyca, nadciśnienie, hiperlipidemia

Płeć męska

Obciążenia rodzinne

Zawał serca

SKUTKI

Zaburzenie funkcji serca jako pompy

Wstrząs

Obrzęk płuc

Zaburzenia układu przewodzącego

Zaburzenia rytmu i przewodzenia

Nagła śmierć sercowa

Zawał serca

OBJAWY

Ból zawałowy

90% przypadków (UWAGA! Cukrzyca!)

Ucisk, ciężar na mostku

Promieniuje do żuchwy, kończyn (głównie lewej)

Silny, trwa >20 minut, nie ustępuje po nitroglicerynie

Objawy towarzyszące

Nudności, wymioty

Lęk przed śmiercią

Osłabienie, duszność, poty

Zawał serca

POSTĘPOWANIE

Pozycja siedząca lub półsiedząca

Ograniczyć wysiłek

Zachować spokój, uspokoić chorego

Zapewnić dostęp świeżego powietrza

Zmierzyć ciśnienie, akcję serca

Jeżeli posiada nitroglicerynę, podać 1 tabletkę lub 1 dawkę aerozolu. Można powtórzyć po 5 minutach

Zawał serca

POSTĘPOWANIE CD.

Wezwać Pogotowie jeżeli

Ból wystąpił nagle, jest wyjątkowo silny

Osoba wcześniej chorowała, a ból nie ustępuje lub kilkukrotnie nawracał

Są objawy wstrząsu

Nie wolno

Podawać Nitrogliceryny przy RR< 100/x

Obrzęk płuc

Gromadzenie się płynu w pęcherzykach płucnych i przestrzeni śródmiąższowej

PRZYCZYNY

Sercowe (spadek wydolności pompy)

Nerkowe (zwiększenie ilości wody)

Płucne (uszkodzenie tkanki płucnej)

Obrzęk płuc

SKUTKI

Utrudniona wymiana gazowa - niedotlenienie

OBJAWY

Duszność (wymusza zmianę pozycji ciała!)

Przyspieszone tętno i oddech

Szara, blada skóra, sine wargi, sine uszy

Kaszel, pienista wydzielina z ust

Obrzęk płuc

POSTĘPOWANIE

Pozycja siedząca z opuszczonymi nogami

Wezwać Pogotowie

Ograniczyć wysiłek

Zachować spokój, uspokoić chorego

Zapewnić dostęp świeżego powietrza

Zmierzyć ciśnienie, akcję serca

Wstrząs

Niestosunek pomiędzy pożądanym a rzeczywistym zaopatrzeniem w krew

PRZYCZYNY

Sercowe (wstrząs kardiogenny)

Naczyniowe (w.anafilaktyczny, w.septyczny)

Związane z objętością krwi krążącej (w.hypowolemiczny)

Wstrząs

SKUTKI

Centralizacja krążenia (mózg, serce,płuca)

Śmierć

OBJAWY

Szybkie, słabo wyczuwalne tętno

Blada, spocona, zimna skóra (wyjątek - wstrząs anafilaktyczny)

Niepokój, dezorientacja

Spadek ciśnienia krwi

Wstrząs

Pozycja przeciwwstrząsowa

Wstrząs

POSTĘPOWANIE

W.hypowolemiczny

Zatamować krwotok zewnętrzny

Pozycja przeciwwstrząsowa

Przykryć kocem, folią

W.kardiogenny

Jak w zawale i obrzęku płuc (bez nitrogliceryny!)

UWAGA!! - NIE W POZYCJI PRZECIWWSTRZĄSOWEJ

W.anafilaktyczny

Pozycja przeciwwstrząsowa

orobą serca w wywiadz

Układ oddechowy

Gardło/Krtań/Tchawica/

Oskrzela/ Oskrzeliki/Pęcherzyki płucne

Wymiana gazowa: O2=>krew=>CO2

Układ oddechowy

Zatkanie dróg oddechowych (obturacja)

Zadławienie

Astma oskrzelowa

Przewlekła obturacyjna choroba płuc

Utopienie

Zmniejszenie powierzchni wymiany gazowej (restrykcja)

Obrzęk płuc

Przewlekła obturacyjna choroba płuc (POCHP)

Uraz płuca

Zadławienie

Zamknięcie górnych dróg oddechowych przez ciało obce

OBJAWY

Nie mówi, nie kaszle, nie oddycha

Odruch ucieczki (chwytanie za szyję u osób dorosłych)

Zadławienie

Zadławienie

PRZYTOMNY

Nakłaniać do kaszlu

5x uderzenie w okolicę międzyłopatkową

5x rękoczyn Heimlicha

Do skutku, lub do utraty przytomności

Zadławienie

NIEPRZYTOMNY

Wezwać pomoc po 1 minucie działań ratowniczych

A(irways - drogi oddechowe):

Kontrola zawartości jamy ustnej „na ślepo”

Udrożnienie dróg oddechowych - ułożenie

B(reathing - oddychanie):

Dwa wdechy, kontrola ew. ponownie A i kolejne dwa wdechy

Masaż serca

Zadławienie

Sytuacje szczególne

Osoba otyła

Osoba leżąca (przytomna)

DZIECKO !!!

Zadławienie

Osoba otyła

Nie stosować rękoczynu Heimlicha tylko uciśnięcia w środkowej części mostka

Osoba leżąca

Uderzenia w plecy w ułożeniu na boku

Rękoczyn Heimlicha w ułożeniu na wznak

Zadławienie

DZIECKO

<1 roku, przytomne

Ułożyć na przedramieniu twarzą w dół

5x uderzenie międzyłopatkowe

Odwrócić na drugie przedramię

5x ucisk w połowie mostka 2 palcami

Zadławienie

DZIECKO

<1 roku, nieprzytomne

Wezwać pomoc po minucie działań ratowniczych

Działania wg PBLS

Zadławienie

DZIECKO

>1 roku

Postępowanie jak u dorosłego

(z mniejszą siłą, jedną ręką)

Astma oskrzelowa

Choroba zapalna charakteryzująca się napadowym, odwracalnym zwężeniem dróg oddechowych

CZYNNIKI WYWOŁUJĄCE

Alergeny (pokarmy, pyłki, kurz, leki)

Zakażenie dróg oddechowych

Stres

Wysiłek

Zimne powietrze

Astma oskrzelowa

OBJAWY

Duszność

Szybki oddech

Podparcie w celu ułatwienia oddychania

Tachycardia

Sinica

Astma oskrzelowa

POSTĘPOWANIE

Posadzić

Zapewnić dostęp świeżego powietrza

Jeżeli zażywał wcześniej leki wziewne i są dostępne - pomóż przyjąć

Wezwać Pogotowie

Monitorować AS, liczbę oddechów/', RR

Utopienie

Uduszenie spowodowane zalaniem dróg oddechowych

Mechanizm

Wstrzymanie oddechu

Połykanie wody

Wymioty

Kurcz krtani

Utrata świadomości

Zalanie wodą płuc

Utopienie

POSTĘPOWANIE

Pamiętać o możliwym uszkodzeniu kręgosłupa!

BLS

Wezwanie Pogotowia po 1 minucie BLS

Okrycie kocem, folią

NIE TRZEBA

Wylewać wody z płuc

Topielec ma szanse nawet gdy ciało jest zimne!! - nie odstępować od resuscytacji!!

W KAŻDYM PRZYPADKU ZACZYNAMY OD OCENY BEZPIECZEŃSTWA I STANU POSZKODOWANEGO /ŚWIADOMOŚCI, ODDECHU, TĘTNA/!!!

W KAŻDYM PRZYPADKU POWAŻNEGO URAZU OBSERWOWAĆ POSZKODOWANEGO

/CO KILKA MINUT OCENA ŚWIADOMOŚCI, TĘTNA,

MYŚLEĆ O EWENTUALNYM

WSTRZĄSIE KRWOTOCZNYM !!/

Rana

/uszkodzenie skóry, tkanek położonych głębiej, wypływ krwi/

Rana powierzchowna /np.otarcie naskórka/

• dezynfekcja, pozostawić bez opatrunku

Niewielka, ale głęboka (np.zacięcie nożem)

• dezynfekcja, opatrunek na kilkanaście godzin.

Rany duże /poważne urazy/

• Jałowy opatrunek na ranę przyłożyć, ew.ucisnąć

• Jeżeli kończyna => unieść do góry

• Jeżeli ciała obce /nóż, pręt/ => nie usuwać!!

Uraz głowy

Rany powłoki czaszki => silne krwawienie

opatrunek uciskowy

jeżeli bez utraty przytomności nie trzeba wzywać Pogotowia Ratunkowego tylko przewieźć poszkodowanego na Oddział Ratunkowy

Uraz głowy

Złamania w obrębie głowy /twarzoczaszki, mózgoczaszki, podstawy mózgu/

utrata świadomości => postępowanie z osobą nieprzytomną

przy złamaniach otwartych => jałowy opatrunek bez ucisku przy złamaniu kości mózgoczaszki

przy obecności ciał obcych /np. pręt/ pozostawić w ranie

Uraz głowy

Urazy mózgowe /wstrząśnienie mózgu, stłuczenie mózgu, krwawienie wewnątrzczaszkowe/

utrata świadomości => postępowanie z osobą nieprzytomną

w przypadku wzrostu ciśnienia wewnątrzczaszkowego => zwolnienie oddechu, zwolnienie akcji serca, zwiększenie ciśnienia tętniczego

Uraz głowy

groźne objawy - nierówność źrenic, krwiak okularowy, wyciek krwi z ucha lub nosa

po odzyskaniu przytomności ból głowy, nudności, wymioty, amnezja, ew. inne zaburzenia świadomości

Uraz głowy

Postępowanie w urazach głowy z utratą przytomności

Postępowanie jak z osobą nieprzytomną, dodatkowo

Ochrona kręgosłupa szyjnego

Dokładnie dowiedzieć się co się stało, w jaki sposób doszło do urazu

ZAWSZE WEZWANIE POGOTOWIA RATUNKOWEGO

Ochrona kręgosłupa szyjnego

Objęcie głowy kolanami, ew. ustabilizowanie jej zwiniętymi ubraniami, kocem itp.

Przy konieczności przemieszczenia chorego (np. wymiotuje - odwrócenie całego ciała na bok!!) lekko pociąga się za głowę w osi długiej

Ochrona kręgosłupa szyjnego

Ochrona kręgosłupa szyjnego

Uraz klatki piersiowej

/Złamania żeber, Odma opłucnej, Krwiak opłucnej, Tamponada serca/

W przypadku pourazowego bólu związanego z oddychaniem zwykle poprawa po ułożeniu poszkodowanego na stronie uszkodzonej

Uraz brzucha

Krwotok wewnętrzny /objawy wstrząsu, obrona mięśniowa/

Wytrzewienie => nie wkładać jelit do środka!! Zawinąć w gazę, chustę itp.

Pozycja ciała - leżąca z lekko ugiętymi nogami

Złamanie szyjki kości udowej

/starsza osoba i/lub osteoporoza, upadek, ból w okolicy biodra/

NIE SADZAĆ

Wezwać Pogotowie Ratunkowe

Złamanie nadgarstka

/starsza osoba i/lub osteoporoza, upadek, ból w okolicy nadgarstka, zniekształcenie w porównaniu z drugą ręką/

Unieruchomić od śródręcza do przedramienia

Chusta trójkątna lub włożyć „za pazuchę”

Lek przeciwbólowy

Transport do szpitala

Krwawienie z nosa

/pourazowe lub samoistne/

utrata świadomości => postępowanie z osobą nieprzytomną

przytomny => posadzić i pochylić do przodu, ucisnąć skrzydełka nosa na ok. 10-15minut, przyłożyć zimny okład na nos i szyję/kark

Udar cieplny

Wysoka temperatura otoczenia + duża wilgotność = ustaje pocenie się

Objawy

zaczerwieniona, gorąca, sucha skóra

wysoka temperatura ciała

szybki oddech i tętno

ból i zawroty głowy

Udar cieplny

nudności i wymioty

zaburzenia świadomości

zaburzenia czucia /drętwienie kończyn/

drgawki

Udar cieplny

Postępowanie

przeniesienie w chłodne, zacienione miejsce

ułożenie w pozycji półsiedzącej

rozebranie poszkodowanego

schłodzenie /np. polewanie wodą/

w zależności od stanu: opieka nad poszkodowanym, kontakt z lekarzem, wezwanie Pogotowia Ratunkowego

Odmrożenie

Przerwanie narażenia na zimno

Zdjęcie mokrej odzieży

Ogrzewanie (np. ciepłem swojego ciała)

Okrycie kocem, folią życia

Ciepłe płyny, ruchy bierne w stawach

Jeżeli fragmenty bez czucia, bez funkcji, skóra „polakierowana” - jałowe opatrunki

Ułożenie ciężarnej

podczas udzielania pomocy

Przesunąć macicę na stronę LEWĄ lub

Podłożyć poduszkę, koc, zwinięte ubranie itp. pod PRAWE biodro

Wypadek samochodowy

zabezpieczenie miejsca wypadku /zaparkowanie za miejscem wypadku, wystawienie trójkąta/

wezwanie pomocy

zabezpieczenie pojazdu /delikatnie! otworzyć drzwi, wyjąć kluczyki, zaciągnąć ręczny/

NIE PODCHODZIĆ do auta palącego się lub z wyciekiem paliwa!!

Wypadek samochodowy

Ewakuacja poszkodowanych tylko w przypadku zagrożenia poszkodowanych i braku oddechu => chwyt Rauteka

Chwyt Rautek'a

Chwyt Rautek'a

Chwyt Rautek'a

Chwyt Rautek'a

Apteczka
samochodowa / zakładowa

Rękawiczki jednorazowe 2 pary

Maseczka do sztucznego oddychania

Nożyczki

Instrukcja pierwszej pomocy

Długopis

Apteczka
samochodowa / zakładowa

Folia życia

Plaster na szpulce

Chusta trójkątna

Gaza jałowa i/lub kompres jałowy 2 sztuki

Bandaż dziany szeroki 2 sztuki

Bandaż dziany wąski 2 sztuki

Bandaż elastyczny z zapinką

Na zakończenie

---