Metodologia badań psychologicznych

Próba reprezentatywna - część populacji, wybrana do badania metodami statystycznymi, w założeniu badacza, zachowująca strukturę wyróżnionych cech populacji przy założonym poziomie istotności.

Badanie statystyczne wykorzystuje statystyczne właściwości rozkładu parametrów, cech danej populacji. Na podstawie parametrów zbadanego, niewielkiego fragmentu populacji można orzekać o całej populacji ze znanym prawdopodobieństwem, wynikającym z założeń badania.

Próba losowa - to część populacji wybrana metodą losowania. Zakłada się, że jest reprezentatywna ze względu na ślepy wybór. Mnogość parametrów populacji wymaga świadomego kształtowania parametrów próby np.:

• płeć

• wiek

• rola

• miejsce zamieszkania

• zawód

• wykształcenie

• uczestnictwo

Dobór losowy zapewnia reprezentatywność dla danej populacji wybranej do próby grupy osób gwarantujący, że każda jednostka wchodząca w skład populacji ma taką samą szansę na pojawienie się w próbie.

Losowe przydzielenie do sytuacji - zapewnia, że wszyscy badani mają taką samą szansę na przydzielenie do danej sytuacji w eksperymencie

Dobór celowy - badacz kieruje się określonymi wymogami, które powinni spełniać badani.

Hipoteza badawcza - Jest stwierdzeniem, co, do którego istnieje prawdopodobieństwo , że stanowić ono będzie prawdziwe rozwiązanie podstawowych problemów.

Metoda obserwacyjna

To technika, w której badacz obserwuje ludzi i systematycznie rejestruje pomiary ich zachowania.

Odpowiada na pytanie ; Jaka jest natura zjawiska?

Wyróżniamy obserwacje:

Systematyczną

- obserwatorem jest wyszkolony badacz, przystępuje do odpowiedzi na pytania odnoszące się do określonego zjawiska, obserwując i kodując je zgodnie z wcześniej przygotowanym zbiorem kryteriów.

Uczestnicząca

- forma obserwacji systematycznej, w której obserwator wchodzi w interakcję z obserwowanymi ludźmi, ale stara się w żaden sposób nie wpływać na sytuację.

Analiza archiwalna

- badacz obserwuje zachowania poprzez badanie nagromadzonych w danej kulturze dokumentów albo archiwów np. pamiętniki, powieści, czasopisma, dzienniki.

Testy psychologiczne - polegają na wykorzystaniu w określonym porządku sprecyzowanych zdań. Na podstawie ich analizy dokonuję się diagnozy interesującej nas właściwości.

Kwestionariusze - pozwala na sformułowanie zainteresowań osób badanych

Wywiad - pozwala na ustalenie motywów którymi kierował się badany przy podejmowaniu danej decyzji

Sondaż - pozwala na zebranie informacji o dużej liczbie osób, pozwala na prześledzenie dużej ilości zjawisk u ludzi żyjących w zróżnicowanych warunkach społecznych.

Metoda eksperymentalna

- bada relacje przyczynowo - skutkowe. Badacz losowo przydziela uczestników eksperymentu do różnych sytuacji i upewnia się, że sytuacje te są identyczne pod względami z wyjątkiem jednego, zdefiniowanego przez zmienną niezależną, ( badacz oczekuje, że tenże jedyny warunek będzie miała wpływ na reakcje ludzi ).

Eksperyment w warunkach naturalnych - eksperyment przeprowadzony w warunkach realnych a nie w laboratoryjnych.

Odpowiada na pytanie - o przyczynowość - czy zmienna X jest przyczyną Y.

Metoda korelacyjna

- metoda, w której mierzy się systematycznie dwie zmienne lub ich większą liczbę i oszacowuję się relację pomiędzy nimi.

Wyróżniamy korelacje dodatnią i ujemną.

Korelacja dodatnia - relacja pomiędzy dwiema zmiennymi, której wzrostowi jednej wartości towarzyszy wzrost drugiej wartości zmiennej.

Korelacja ujemna - relacja między dwiema zmiennymi, w której wzrostowi wartości jednej zmiennej towarzyszy zmniejszenie się wartości drugiej zmiennej.

Korelacja odpowiada na pytanie - czy na podstawie X możemy przewidzieć zachowanie Y

Zmienne

Zmienna niezależna - zmienna, którą badacz zmienia lub różnicuje, aby stwierdzić, czy ma ona wpływ na jakąś inną zmienną.

Zmienna zależna - zmienna, którą badacz mierzy po to, by stwierdzić, czy na nią wpływa zmienna niezależna. Na podstawie zmiennej zależnej badacz formułuje hipotezy badawcze.

1

---