BIOSYNTEZA BIAŁEK - ogół procesów prowadzących do powstania białka. Przebiega w dwóch etapach:

• Etap transkrypcji

• Zachodzi na terenie jądra komórkowego i polega na przepisaniu informacji genetycznej z DNA na RNA

• Transkrypcja zachodzi zgodnie z zasadą komplementarności

• Substratem do syntezy RNA są trifosfonukleotydy, odłączenie dwóch grup fosforowych dostarcza energii potrzebnej do wytworzenia wiązań między nukleotydami

• Syntezę RNA katalizuje enzym: polimeraza RNA

• Powstały RNA nosi nazwę mRNA (RNA - matrycowy, informacyjny, posłaniec), mRNA wywędrowuje z jądra do cytoplazmy, gdzie weźmie udział w drugim etapie biosyntezy białka

• Etap translacji

• Zachodzi w rybosomach

• Biorą w nim udział cząsteczki tRNA (RNA - transportujący) zbudowane z łańcucha 74-95 nukleotydów

• Aminokwas łącząc się z cząsteczką tRNA ulega uaktywnieniu:

ATP

tRNA + aminokwas aminoacytol tRNA

• Cząsteczki mRNA umiejscawiają się między dwiema podjednostkami rybosomy

• Cząsteczki tRNA dostają się do rybosomy i jeżeli mają antykodon komplementarny do kodonu w mRNA to zostawiają tam transportowany aminokwas

• Między aminokwasami powstają wiązania peptydowe, rybosom przesuwa się wzdłuż nici mRNA a łańcuch peptydowy wydłuża się

• Translacja zaczyna się kodonem oznaczającym aminokwas siarkowy - metioninę (AUG) a kończy kodonem nonsensownym (UAA, UAG, UGG)

FOTOSYNTEZA - to złożony, wieloetapowy proces, w którym komórka roślinna, pobierając z otoczenia tylko wodę i CO₂ , wytwarza kosztem energii słonecznej substancje organiczne: cukry, białka, tłuszcze.

światło

6CO₂ + 6H₂O C₆H₁₂O₆ + 6O₂

FAGOCYTOZA - polega na tym, że błona komórkowa pukla się do wnętrza komórki wraz z cząstką pokarmu. Gdy wpuklenie jest dostatecznie głębokie, błona komórkowa zamyka się nad nim i powstaje banieczka z zawartością w środku. Jest to właśnie wodniczka pokarmowa, do której przyłącza się lizosom z enzymami trawiennymi i zawartość wodniczki zostaje strawiona.

---