KOLOKWIUM 3 - HODOWLA BYDŁA
Proszę wymienić metody oceny wartości hodowlanej stosowane w Polsce w ciągu ostatnich 20 lat.
Wartość hodowlana krów: na podstawie wydajności własnej krów. Na podstawie większej liczby źródeł informacji (dane o uzytkowności krewnych krowy mogą być również wykorzystane do oceny jej wartości hodowlanej, są to najczęściej dane jej: ojcowskich półsióstr, córek, matki, ojcowskich półsióstr matki, babki).
Wartość hodowlana buhajów: metoda równoczesnego porównania (CC - stosowana w latach 1962-1988); Najlepsze liniowe nie obciążone błędem przewidywanie (BLUP model ojcowski - stosowana w altach 1988-1992; BLUP model zwierzęcia - 1992-1998; oraz BLUP wielocechowy model zwierzęcia - stosowana w chwili obecnej).
Jak obliczamy liczbę córek efektywnych. O czym mówi ta liczba i jak była wykorzystywana w ocenie i selekcji buhajów.
Czym różni się metoda BLUP - model zwierzęcia stosowana od 1999 od stosowanej obecnie metody wielocechowego modelu zwierzęcia. Jakie korzyści dało zmodyfikowanie dotychczas stosowanej metody.
Modyfikacja metody BLUP - model zwierzęcia na metodę BLUP - wielocechowy model zwierzęcia polegała na uwzględnieniu w ocenie trzech kolejnych laktacji w miejsce dotychczas branej pod uwagę pierwszej laktacji. Obecnie wartość hodowlana w zakresie wydajności mleka, tłuszczu i białka oraz zawartości tłuszczu i białka szacowana jest oddzielnie dla każdej z trzech laktacji. Łączna wartość hodowlana zwierzęcia w zakresie danej cechy podawana jako średnia arytmetyczna wartości hodowlanej dla trzech laktacji według wzoru; gdzie: BV - wartość hodowlana zwierzęcia; Si - rozwiązanie dla i-tej laktacji.
Po modyfikacji obecnie stosowany wielocechowy model zwierzęcia pozwala na równoczesne szacowanie wartości hodowlanej buhajów i krów. Dotychczas stosowany indeks krowy został więc zastąpiony nową metodą szacowania, dla obu płci. Wprowadzenie wielocechowego modelu zwierzęcia umożliwiło dalsze zwiększenie dokładności oszacowań wartości hodowlanej.
Co to jest dojrzałość płciowa i hodowlana.
Dojrzałość płciowa - fizjologiczna: jest mierzona wiekiem zwierzęcia, którego gonady zaczynają produkować komórki płciowe zdolne do zapłodnienia. U samicy jest to wiek pierwszej rui z owulacją. U jałówek może to mieć miejsce po ukończeniu 6 miesięcy, a prawie zawsze przed ukończeniem 10 miesięcy. U samca dojrzałość płciowa mierzona jest wiekiem pierwszej kopulacji połączonej w wydaleniem plemników w nasieniu. U buhajków ma to miejsce między 7 a 10 miesiącem życia.
Dojrzałość płciowa - hodowlana: jest mierzona wiekiem osiągnięcia przydatności do rozpłodu w aspekcie wymogów hodowlanych i produkcyjnych. U jałówek ma to miejsce po osiągnięciu ¾ masy dorosłej krowy, czyli w wieku około 15 miesięcy. Buhajki dojrzałość hodowlaną uzyskują po ukończeniu wieku 12 - 15 miesięcy.
Proszę wymienić metody wykrywania rui.
1) wnikliwe obserwowanie zachowania się krów; 2) przy pomocy elektronicznych detektorów - wykorzystujących zmieniającą się oporność elektryczną śluzu pochwowego lub ciepłotę ciała; 3) za pomocą wskaźników umieszczonych na zadzie krowy - reagujących sygnałem podczas wspięcia na krowę innego zwierzęcia; 4) w dużych stadach przebywających na pastwisku można wpuszczać buhaja wazektomizowanego (z przeciętymi nasieniowodami i wynicowanym prąciem) - z zainstalowanym na mostku znacznikiem, zostawiającym ślad na obskakiwanych krowach.
1