WPŁYW CZYNNIKÓW ZEWNĘTRZNYCH NA SKÓRĘ
Na cerę wpływają różnorodne czynniki zewnętrzne, pozostawiając na niej swój bądź dodatni, bądź ujemny ślad. Odpowiednia pielęgnacja skóry działa profilaktycznie i leczniczo. Niewłaściwa - może pogłębić istniejące już dolegliwości, np. stałe używanie środków alkalizujących przy skórze suchej może spowodować - oprócz pieczenia i swędzenia - łuszczenie się naskórka i jego pękanie, co w dalszym przebiegu może doprowadzić do infekcji. Wysuszenie skóry powoduje szybsze występowanie zmarszczek, ponieważ skóra tracąc swą wilgotność i płaszcz lipidowy, staje się mniej elastyczna. Stosowanie przy skórze tłustej nieodpowiednich kremów może pogorszyć jej stan, ponieważ krem w połączeniu z łojem wydzielanym przez gruczoły łojowe stanowi dobrą pożywkę dla bakterii.
Nie bez wpływu na skórę są również warunki, w jakich pracuje człowiek. Zapylenie w warsztatach powoduje wysuszenie skóry. Dla skóry z kolei łojotokowej pył, wnikając razem z kurzem i brudem, stwarza podłoże dla rozwoju bakterii. Praca w lokalach mało wietrzonych, w dymie papierosowym źle wpływa na koloryt skóry i jej sprężystość (skóra staje się szara, łatwo wiotczeje). Praca stale na powietrzu powoduje nadmiernie rogowacenie naskórka, rozszerzenie naczyń włosowatych, sprzyja odmrożeniom. Stałe moczenie i mycie rąk powoduje macerację naskórka i kruchość paznokci, co z kolei sprzyja grzybicom, drożdżycom i infekcjom, a stałe stykanie się z chemikaliami - stanom uczuleniowym.
Oparzenie (łac. combustio) - uszkodzenie skóry i w zależności od stopni oparzenia także głębiej położonych tkanek lub narządów wskutek działania ciepła, żrących substancji chemicznych (stałych, płynnych, gazowych), prądu elektrycznego, promieni słonecznych - UV, promieniowania (RTG, UV i innych ekstremalnych czynników promiennych). Przy rozległych oparzeniach ogólnoustrojowy wstrząs może doprowadzić do zgonu.
Głębokość oparzenia - wyrażana w stopniach ocena stopnia uszkodzenia tkanek spowodowanych oparzeniem. Stwierdzenie głębokości oparzenia bezpośrednio po urazie może być trudne - niekiedy pełna ocena głębokości oparzenia jest możliwa dopiero po 4-5 dniach.
Podział oparzeń w zależności od głębokości [edytuj]
Wyróżnia się I, II (zazwyczaj dzielony na stopień IIA i IIB), III stopień głębokości oparzenia. Czasem w obrębie oparzeń III stopnia wyróżnia się IV stopień obejmujący najgłębsze oparzenia.
Oparzenie I stopnia [edytuj]
Obejmuje tylko naskórek, objawami są zaczerwienienie skóry i ból, objawy ustępują po kilku dniach bez pozostawienia blizn.
Oparzenie II stopnia powierzchowne (IIA) [edytuj]
Obejmuje naskórek i część skóry właściwej, pojawiają się pęcherze z surowiczym płynem, goi się w ciągu 10-21 dni, nie pozostawia blizn.
Oparzenie II stopnia głębokie (IIB) [edytuj]
Obejmuje naskórek i pełną grubość skóry właściwej z przydatkami. Skóra jest biała z czerwonymi punktami w okolicy cebulek włosowych. Bolesność mniejsza niż w przypadku oparzenia w stopniu IIA ze względu na uszkodzenie zakończeń nerwowych. Goi się przez kilka tygodni, pozostawia blizny.
Oparzenie III stopnia [edytuj]
Oparzenie III stopnia
Martwica obejmuje skórę właściwą wraz z naczyniami i nerwami skórnymi wraz z podskórną tkanką tłuszczową. Skóra przyjmuje barwę od perłowo białej, przez białoszarą do brunatnej, jest twarda i sucha. Goi się długo i zazwyczaj wymaga przeszczepu. Pozostawia widoczne blizny.
Oparzenie IV stopnia [edytuj]
Martwica sięga tkanek głębiej położonych. Obejmuje mięśnie, ścięgna, kości. W najcięższych przypadkach tego typu oparzeń cechą charakterystyczną jest zwęglenie oparzonej części ciała. Czasami nie wyróżnia się odrębnego IV stopnia i wszystkie oparzenia tego typu zalicza się do oparzeń III stopnia. Czasami także rozróżnia się oparzenia IV stopnia, gdzie martwica obejmuje mięśnie, V stopnia, gdzie martwica sięga do kości i VI stopnia, gdzie martwica obejmuje całą kość.
Właściwie udzielona pomoc w przypadku oparzenia [edytuj]
Przemywamy skóre czystą, chłodną (nie lodowatą) wodą przez 20 minut lub do ustania bólu i nastepnie zakładamy wilgotny opatrunek z jałowej gazy i delikatnie nakładamy bandaż. Przy poparzeniu jamy ustnej poszkodowany powinien ssać kawałki lodu, lub płukać gardło zimną wodą;
wzywamy pogotowie gdy poparzenie:
I stopnia obejmuje 30% powierzchni ciała,
II stopnia obejmuje 20% powierzchni ciała,
III stopnia obejmuje 5-10% powierzchni ciała.
Najczęściej popełnianym błędem jest stosowanie na poparzoną skórę wszelkiego rodzaju maści lub płynów oraz przekłuwanie pęcherzy.
Nie zdejmujemy ubrania z miejsca oparzenia w przypadku przywarcia do skóry
Odmrożenie[edytuj]
Odmrożenie (łac. congelatio) - uszkodzenie skóry, powstające w wyniku działania na nią niskiej temperatury. Ciężkość i rozległość uszkodzenia skóry zależą od temperatury otoczenia oraz czasu, w jakim skóra była poddana działaniu niskiej temperatury. Wiatr i duża wilgotność powietrza nasilają skutki działania mrozu. Zmiany w naczyniach krwionośnych, spowodowane spożyciem dużej ilości alkoholu, powodują u poszkodowanych ciężkie odmrożenia, często przyczyniając się do nadmiernego wychłodzenia ciała i - w wyniku tego - śmierci. Miejsca szczególnie narażone na odmrożenie to: nos, uszy, policzki oraz palce rąk i stóp.Spis treści [ukryj]
1 Głębokość odmrożenia
2 Skutki i leczenie
3 Zobacz też
4 Bibliografia
Głębokość odmrożenia [edytuj]
Ciężkość odmrożenia, podobnie oparzenia, określa się w stopniach.
I stopień charakteryzuje się przejściowymi zaburzeniami w krążeniu krwi w skórze, bólem, często silnym, bladością lub sinoczerwonym zabarwieniem skóry, obrzękiem, pieczeniem i świądem skóry.
II stopień odmrożenia to pojawiające się na skórze pęcherze z płynem surowiczym,
III stopień - martwica powierzchowna skóry,
IV stopień - martwica głęboka, której ulegają np. palce, uszy lub nos. W takim przypadku może dojść do samoistnej amputacji odmrożonej części ciała.
Skutki i leczenie [edytuj]
Przyczyną odmrożenia części ciała jest najczęściej przechłodzenie całego organizmu. Dlatego w czasie ratowania poszkodowanego konieczne jest przemieszczenie go do ciepłego (nie gorącego) pomieszczenia. Należy zdjąć z poszkodowanego mokre, zimne ubranie, a z jego palców ściągnąć biżuterię. Jeśli odmrożeniu uległy palce, trzeba zanurzyć je w letniej wodzie, początkowo o temperaturze 30°C, a następnie 36°C. Na odmrożone policzki, nos czy uszy nakłada się czyste (nie gorące) opatrunki. Jeśli na skórze są widoczne pęcherze lub sinoczerwone albo blade plamy, należy zastosować suche, czyste opatrunki, najlepiej z wyjałowionej gazy. Ze względu na ogólne wychłodzenie ciała, poszkodowanemu podaje się ciepłe (nie gorące) napoje. Po ociepleniu odmrożonych części ciała, należy jeśli to możliwe ułożyć je nieco wyżej i okryć. Jeśli poszkodowany jest przytomny i dobrze się czuje, a do dyspozycji jest ogrzewany samochód, można odtransportować go do lekarza, jeśli nie - należy wezwać pogotowie ratunkowe.
W każdym przypadku odmrożenia stan poszkodowanego powinien ocenić lekarz. Przy odmrożeniach powyżej II stopnia poszkodowanemu podaje się surowicę przeciwtężcową. Nie wolno przekłuwać pęcherzy, masować i nacierać czymkolwiek odmrożonych okolic skóry oraz gwałtownie rozgrzewać odmrożonych części ciała, gdyż skóra w okolicy odmrożenia jest bardzo delikatna. Nie wolno także podawać poszkodowanemu alkoholu.
Jeśli na skutek przebywania na mrozie skóra zaczyna być zaczerwieniona i w miejscach zaczerwienionych staje się bolesna, można spodziewać się odmrożenia. Należy wtedy udać się do ciepłego pomieszczenia i delikatnie ogrzać miejsca przechłodzone. Natomiast bladość skóry i ustąpienie bólu świadczą już o jej odmrożeniu.
Wpływ nikotyny na skórę
Po zapaleniu papierosa nikotyna w bardzo krótkim czasie dostaje się do krwiobiegu, uszkadza naczynia krwionośne oraz płuca i oskrzela. Natomiast skóra jest gorzej dotleniona, ma nieświeży koloryt, jest grubsza, bardziej zrogowaciała i szybciej się starzeje.
Pod wpływem palenia zwiększa się zaleganie w skórze szkodliwych produktów przemiany materii. Często u osób palących występuje szybsza utrata nawilżenia skóry, szybsza degeneracja kolagenu i elastyny (białek skóry) oraz skłonność do rozszerzonych naczyń krwionośnych skóry twarzy.
Dym papierosowy może również obniżać poziom estrogenów (prowadzi do uciekania wody ze skóry i przedwczesnego jej starzenia). Ponadto, rany palaczy goją się dłużej, występują częstsze zapalenia w jamie ustnej, zaostrzenie wielu schorzeń skóry, np. trądziku, łuszczycy, potliwość.
Nikotyna niesie ze sobą wiele negatywnych skutków, m.in. przewlekłe niedotlenienie i niedokrwienie tkanek, spadek aktywności komórkowej skóry właściwej i naskórka, zaburzenia złuszczania, rozszerzanie porów skóry, suchość warstwy rogowej naskórka, obniżenie ukrwienia błon śluzowych, zabijanie witamin A, C, E, B, kwasu foliowego, skłonność do stanów zapalnych skóry, przebarwienia skóry, paznokci, zębów, głębsze zmarszczki itd.
W związku z powyższym, program dla palaczy powinien obejmować przede wszystkim zdrowy tryb życia. Należy jak najdłużej przebywać na świeżym powietrzu, regularnie przyjmować witaminę C i E , beta-karoten, cynk (jest to istotne dla odnowy komórek), spożywać duże ilości płynów (wody i soków owocowych, np. z aronii, czarnej porzeczki, jagód). Zaleca się też korzystanie z sauny, w celu lepszej przemiany materii i nabycia odporności.