Schorzenia endokrynologiczne wpływające na skórę i sylwetkę ciała
Nauczyć się: Hormony przysadki płat przedni tylni i środkowy (<olaboga> :P)
Guzy przysadki (bóle głowy, wymioty, nudności, obrzęk tarczy nerwu wzrokowego)
Hormonalne czynne
Hormonalnie nieczynne
Gruczolaki
Makro (>1)
Mikro( <1)
W 90% przypadków rozpoznanie guzów można ustalić w oparciu o typowy obraz kliniczny i wynik badań hormonalny. Najczęsciej:
Prolactinoma
Akromegalia
Choroba Cushina
Guzy hormonalnie nieczynne
Prolaktyna
Duże stężenie PRL hamuje wydzielanie GnRH- nie dopuszcza do jajeczkowania.
Objawy: brak lub nieregularna miesiączka, lub regularna ale bez owulacji, spadek płodności u mężczyzn, rozwór osteopenii -> osteroporoza , mlekotok, otyłość, depresja, stany lękowe, retencja płynów, zespół napięcia p. miesiączkowego, hirsutyzm u kobiet( nadmierne owłosienie typu męskiego), u mężczyzn zmniejszenie libido, impotencja oraz rzadko ginekomastia, osteopenia
Duże gruczolaki – objawy wzrostu ciśnienia śródczaszkowego
Przy mniejszym wzroście – niedoczynność tarczycy, stres, niewydolność nerek, leki
Leczenia – bromokryptyna, chirurgiczne, w ostateczności napromieniowanie
Akromegalia
Objawy: Powiększone dłonie i stopy, powiększony obwód głowy, prognatyzm (powiększenie żuchwy), pow. Języka, niewyraźna mowa, poluźnienie zębów, cukrzyca, bóle głowy, zaburzenia widzenia, przerost chrząstki nosa, wzrost tkanek gł. obwodowych części szkieletu, pogrubienie rysów twarzy, wydatne fałdy nosowo-wargowe, zmiany skórne, włókniaki i torbiele, osteoartriopatia, powiększenie narządów miąższowych, nadciśnienie, zwiększona potliwość, zaburzenia widzenia, nadmierne owłosienie, rogowacenie ciemne( np. w pachwinach skóra staje się ciemna i są włókniaki), skóra jest gruba i tłusta, zapalenie kostno – stawowe
Igf-1 - insulinopodobny czynnik wzrostu typu pierwszego, produkcja w wątrobie (jeżeli wątroba będzie chora to hormony wzrostu nie może pobudzić igf1 więc dziecko nie będzie wysokie)
Niedoczynność przysadki
niedobór jednego lub kilku hormonów przysadki
przyczyny: poporodowa martwica przysadki (zespół Sheehana) – przy bardzo dużej utracie krwi powiększona przysadka jest niedokrwiona i powstaje martwica , nieczynne hormonalnie guzy przysadki, guzy okolicy podwzgórzowo-przysadkowej, urazy, autoagresja
objawy zespołu Shehana (brak hormonów przysadki): zwiększona masa ciała, zmęczenie, osłabienie pamięci, brak laktacji po porodzie, depresja, apatia, wtórny zanik miesiączek, wypadanie włosów łonowych i pachowych, jasna skóra (brak melanotropiny)
objawy reszty zależą od tego jakie hormony nie są wytwarzane
Karłowatość przysadkowa
przyczyny: idiopatyczna, guz, naświetlanie czaszki, uwarunkowane genetycznie
spadek lub brak hormonu wzrostu i bardzo często niedobór gonadotropin
objawy: niski wzrost, niedorozwój płciowy, rozwój umysłowy prawidłowy, gromadzenie tk. Tłuszczowej w nadbrzuszu, okrągłe policzki, cofnięty podbródek, krótki nos, zasadnicze proporcje ciała zachowane, cofnięta, mała żuchwa, skóra cienka i z przedwczesnym starzeniem
TARCZYCA
T4- tyroksyna, T3 – trójjodotyronina, rT3 (reverse) (87% krążącej T3 powstaje z T4)
Działanie hormonów tarczycy
-przemiany energetyczne i produkcja ciepła
-rozwój i dojrzewanie u. kostnego
-prawidłowy rozwój i czynność mózgu oraz obwodowego u, n,
-gospodarka wapniowo-fosforanowa
-metabolizm białek tłuszczów i węglowodanów
-bilans wodny
-regulacja siły mięśniowej
-pobudzenie filtracji kłębuszkowej
- wzmaganie działania katecholamin
->Nadmiar hormonów, tarczycy na poziomie komórkowym – tyreoksykoza (2% populacji)
hypoetyreoza -Nadmierna synteza i sekrecja hormonów tarczycy w samym gruczole tarczycowym to (nadczynność)
najczęstsze przyczyny: choroba Graversa-Basedowa, wole guzkowe toksyczne
objawy nadczynności tarczycy
Choroba Graversa – Basedowa
- klasyczna postać: równomiernie powiększona Tarczyna z obecnością szmeru naczyniowego, oftamopatia obrzękowa – naciekowa, obrzęk przedgoleniowy, akr opatia tarczycowa, zazwyczaj objawy nadczynności
-Etiopatogeneza: autoimmunologiczna (czynniki genetyczne i środowiskowe)
w war. Ambulatoryjnych większość pacjentów skarży się na jedną dolegliwość, Dokłądniejszy wywiad ujawnia jednak szeroki zakres skarg
objawy podmiotowe:
-zła tolerancja ciepła, wzmożona potliwość wzmożone pragnienie
-chudnięcie pomimo wzmożonego łaknienia
-nudności
-częste oddawanie stolca
-brak miesiączki /zaburzenia miesiączkowania/ spadek libido
-uczucie dyskomfortu w oczodołach
-ból głowy, wiąd skóry
- zaburzenia psychiczne /np. niepokój, nerwowość, zaburzenia koncentracji, drażliwość
-drżenie kończyn, osłabienie mięśni głównie proksymalnych
-napadowe bicie serca
- skóra ładna, aksamitna, dobrze ocieplona, nawilżona
-rozszczepienie paznokci, wypadanie włosów
-Obrzęk przedgoleniowy, na podudziach ogniska rumieniowe, włosy wypadają w tym miejscu
Akr0patia: obrzęknięte palce ( rozrost dentalnych paliczków i onycholiza
Większe wypadanie włosów z odsetkiem włosów dystroficznych, zwiększona częstość łysienia plaskowatego i bielactwa
Niedoczynność
- wrodzona lub nabyta
Zwiększona masa ciała gromadzenie się glikozaminoglikamin (gromadzenie wody, obrzęk śródmiąszowy)
-objawy odwrotne niż w nadczynności (tylko wypadanie włosów jest tu i tu)
-Zła tolerancja zimna
-Zaparcia, zaburzenia cyklu miesiączkowego
-Spowolnienie rozwojowe i psychiczne
-Przyrost masy ciała mimo zmniejszonego łaknienia
- zmęczenie
Skóra cienka sucha łuszcząca się chłodna o żółtym zabarwieniu, włosy suche., łamliwe, utrata włosów, zaburzenia przemiana karotenu w Wit A
Choroby kory nadnerczy:
minerslokortykosteroidy: aldosteron, dezoksykortykosteron (DOC)
glikokortykosteroidy: kortyzol, kortyzon, kortykosteron
androgeny: dehy…(nie zdążyłam dopisać)
Choroba Cushinga = ośrodkowy zespół Cushinga (postać podwzgórzowo – przysadkowa
NADMIAR KORTYKOSTEROIDÓW!
objawy:
zespół Cushinga:
- jatrogenny (najczęstszy)
- nadnerczowy: gruczolak, rak
-Ekotopowe wydzielanie ACTH: rak trzustki, rdzieniasty tarczy,
-hirsutyzm (gdy jest znacznie nasilony a zwłaszcza gdy towarzyszą mu cechy wirylizaji sugeruje raka nadnercza), zaburzenia miesiączkowania, trądzik
-rozstępy (wrzecionowate pasma ścieniałej i pomarszczonej skóry układające się linijniem powstające w wyniku degradacji włókien tk. Łącznej skóry właściwej (zwłaszcza elastycznych)
Faza zapalna: zmiany sino czerwone
Faza druga: białe; zmiany uleją atrofii
-skóra cienka, pergaminowa ta
-skaza krwotoczna naczyniowa (wybroczyny, wylewy podskórne), rozszerzenie naczyń włosowatych
-słabe gojenie się ran
Hipokortkzolizm:
-Pierwotna
-Przewlekła
Choroba Addisona
Niedobór kortykosteroidów!
-hiperpigmentacja na skórze i błonach śluzowych (im ciemniejsza karnacja tym ciemniejsze
-twarde guzki w małżowinie usznej (zwapnienia chrząstki)
-utrata owłosienia łonowego i pachowego u kobiet (spadek androgenów)
- skóra sucha
Zespół policystyczny jajników
Schorzenie to określane również jako zespół wielotorbielowatych jajników lub też zespół Steina-Leventhala. Dotyczy on kobiet w wieku rozrodczym. Stanowi częstą przyczynę niepłodności u kobiet. Występuje u około 5% kobiet w wieku reprodukcyjnym.
Nadmierne wytwarzanie męskich hormonów płciowych tzw. androgenów przez jajniki będące bezp. Przyczyną występowania tego zespołu, wywołuje zachwianie prawidłowego funkcjonowania całego układu hormonalnego u kobiet. Podwyższony poziom LH i obniżony poziom FSH we krwi powoduje zaburzenia wzrostu i dojrzewania pęcherzyków jajnikowych
Objawy:
zaburzenia miesiączkowania
Niepłodność
Hirsutyzm
Zmiany skórne (trądzik, łojotok jak również zmiany barwnikowe na skórze w postaci ciemnych plam tzw. Rogowacenie ciemne)
Nadmierna skłonność do tycia
Oporność na insulinę, często cukrzyca
CUKRZYCA
OD 60-100mm% (na czczo)!!!
- u 39-70% pacjentów chorujących na cukrzycę obecne są zmiany skórne
-zmiany skórne w cukrzycu dzielimy na 4 grupy:
1. infekcje skórne
2. Markery cukrzycy
3. powikłania cukrzycy
4. powikłania leczenia cukrzycy
1.infekcje skórne
- Najczęstszy patogen Candida albicans (zajady, zapalenie sromu, zapalenie żołędzi zapalenie wałów paznokciowych,
Inne: łupież pstry (drożdżak – Pityrosporum furfur), dermatofitozy
-infekcje bakteryjne
piodermie gronkowcowa (czyraczność – korzystna warunki w skórze zawierającej zwiększone ilości cukrów) 8i paciorkowcowe oraz erythrasma
złośliwe zapalenie przew. Słuchowego zewnętrznego (pseudomonas aeruginosa)
| Cukrzyca I (młodzieńcza) - rzadziej | Cukrzyca II - częsciej |
|---|---|
| Insulina jest konieczna | niekonieczna insulina (dieta, doustne leki) |
| Spadek wagi, częste oddawanie moczu (moczenie nocne), ogromne ilości wody, bóle brzucha, szybko dochodzi do kwasicy ketonowej i śmierć | Pacjent często nie wie, że ma cukrzycę, słabsze objawy |
| Szybki rozwój | Rozwija się powoli |
Nawracające zakażenia bakteryjne (czyraczność, róża)
Infekcje drożdżakowe
Obumieranie tłuszczowate skóry
Ziarniniak obrączkowaty
Obrzęk stwardniały skóry
Rumieniec cukrzycowy
Zespół rzekomotwardzinowy
Dermatopatia cukrzycowa
Rogowacenie ciemne
Samoistne tworzenie się pęcherzy
Owrzodzenia troficzne i stopa cukrzycowa
2. Markery cukrzycy:
-obumieranie tłuszczowate - NL (gł typ II)
jest przewlekłą chorobą zanikową zlokalizowaną najczęściej na wyprostnych częściach podudzi o charakterze ostro odgraniczonych żółtych ognisk z obecnością teleangiektacji z zanikiem w części środkowej. Problemem są owrzodzenia, często bardzo trudno gojące się. Niekiedy konieczny przeszczep
- Rozsiany Ziarniniak obrączkowaty
Zwykle małe grudki, o pierścieniowatym układnie na grzbiecie rąk i stóp, obrzeże zmian barwa niebiesko czerwona. Przebieg najczęściej bezobjawowy i zmiany mogą występować samoistnie bez blizn
-guzy, grudki podskórne wykazują tendencję do obumierania
- rogowacenie ciemne
Oznaki oporności na insulinę. Aksamitne przebarwienia dołów pachowych, pachwin i okolicy pępka. U pacjentów z insulino oporną cukrzycą z powodu nabytej utraty funkcji receptora insulinowego. Związane z zaburzeniem kolagenu w naczyniach i hiperandrogenizmem
- choroba pęcherzowa w przebiegu cukrzycy
Choroba kontrowersyjna, większość choruje również na pemfigoid lub nabyte pęcherzowe oddzielanie się naskórka. Niektórzy wskazują na związek z chorobami siatkówki
- obrzęk stwardniały
Sztywna, twarda skóra na karku i górnej części pleców. Podczas odciągania ramion ku tyłowi skóra placów tworzy fałdy, powstaje równiej po przebyciu infekcji.
Powikłania cukrzycy
- makroangiopatia: atrofia skóry, szczególnie w obrębie podeszew, suchość skóry, hipotermia, dystrofia paznokci, utrata włosów
- mikroangiopatia: drobne, brązowe plamki na goleniach, sztywna skóra,
Neuropatia: nadmierna potliwość, wrzód drążący
Powikłania leczenia cukrzycy
-doustne środki hipoglikemiczne: reakcje alergiczne, nadwrażliwość na światło
-insulina: reakcje alergiczne (5-10%), lipo atrofia, lipo hipertrofia
Rumień na twarzy i świąd skóry