Biblia inspiracją dla potomnych
Dlaczego późniejsze epoki nawiązywały do Biblii?
Biblia jest księga ponadczasową, to znaczy, że wszystkie jej treści były, są i zawsze będą aktualne. Wiara i religia były w każdej epoce inaczej postrzegane. Nawiązywania do Biblii miały różny charakter, np. Henryk Sienkiewicz w swojej nagrodzonej Nagrodą Nobla powieści „Quo Vadis”, ukazuje nam męczeństwo i cierpienia chrześcijan w starożytnym Rzymie. Nie ważne, czy my teraz czytamy Biblię, czy za sto lat będzie ją czytał ktoś inny. Jej przesłania zawsze są i będą takie same.
Biblia inspiracją dla potomnych
W wielu wierszach czy książkach z różnych epok możemy odnaleźć odniesienia do Biblii. W średniowiecznej sztuce ukazywane były tematy związane z religią, więc nawiązań było dużo. Przykładem może być "Psałterz floriański" z XIV wieku. Należał on do królowej Jadwigi i zawierał wyłączne psalmy. Podobnym przekładem była "Biblia Królowej Zofii", żony Władysława Jagiełły z XV wieku. W tym czasie powstała też liryka religijna,taka jak np. "Bogurodzica". Również wtedy powstała „Boska komedia” Dantego - opowieść o podróży przez piekło, czyściec i raj. W malarstwie przykładem może być malowidło ścienne „Narodziny Chrystusa” (Castelseprio po Mediolanem) oraz wspaniałe mozaiki w Rawennie.
Sztuka odrodzenia rozwijała się pod silnym wpływem sztuki starożytnej.
W renesansie powstały dwa słynne przekłady Biblii: Biblia Leopolity - Po raz pierwszy wydano Biblię w całości po polsku. Została ona wydana przez Jana Leopolitę w Krakowie w 1561 roku. Również wtedy powstał bardzo znany przekład Jakuba Wujka wydany w 1599 roku i „Kazania księdza Piotra Skargi”. Biblia była inspiracją dla wielu wspaniałych malarzy. Należeli do nich m.in.; Paolo Veroneze („Adoracja Trzech Króli”), Leonardo da Vinci („Ostatnia Wieczerza”), Michał Anioł Buonarroti (Fresk w Kaplicy Sykstyńskiej, przedstawiający Sąd Ostateczny). Słynne były też rzeźby, np. taka jak ”Zdjęcie z Krzyża” Michała Anioła.
Barok charakteryzuje się monumentalizmem, malowniczością i bogactwem dekoracji.
Powstawało wtedy wiele kolęd takich jak ”Gdy śliczna Panna Syna kołysała” i „Lulajże Jezuniu”. W malarstwie najsłynniejsze dzieła tworzyli Peter Rubens („Madonna z Dzieciątkiem”), Velazquez („Adoracja Trzech Króli”), Rembrandt („Dawid i Jonatan”).
Oświecenie to okres rozwoju kultury europejskiej oparty na światopoglądzie racjonalistycznym inspirującym rozwój nauk przyrodniczych, techniki i oświaty.
W malarstwie i literaturze nie powstało wtedy wiele dzieł związanych z religią.
Romantyzm był przeciwieństwem Oświecenia, ponieważ opierał się głównie na kulcie uczuć i natury. Mickiewicz stworzył wtedy podzieloną na wersety prozę poetycką ”Księgi narodu polskiego i pielgrzymstwa polskiego”, a Cyprian Kamil Norwid napisał „Pielgrzyma w Hebronie” i „Fortepian Szopena”.
Pozytywizm opierał się na wierze w zdobycze nauki i pracy oraz na podniesieniu się gospodarczym i kulturalnym kraju. Wtedy powstała słynna książka H. Sienkiewicza „Quo Vadis”, nawiązująca do Dziejów Apostolskich i męczeństwa chrześcijan w starożytnym Rzymie.
W literaturze i sztuce Młodej Polski dominowała tematyka niepodległościowa, rozkwit liryki i dramatu.
Nawiązaniem do Biblii w Młodej Polsce jest „Betlejem Polskie” Lucjana Rydla, opowiadające o narodzinach Jezusa wkomponowane w naszą krakowską rzeczywistość.
W literaturze współczesnej do Biblii nawiązują m.in.: Umberto Eco „Imię róży”, John Steinbeck ”Na wschód od Edenu”.
Również w życiu codziennym mamy sytuacje nawiązując do Biblii: Nastolatkowie buntują się przeciw rodzicom, jak niegdyś Ewa zbuntowała się przeciwko Bogu kosztując zakazanego owocu, czy Żydzi odwrócili się od Mojżesza, by czcić złotego cielca. Ludzie w dzisiejszych czasach cierpią z różnych powodów: śmierci najbliższych, miłości, niepowodzeń w pracy i innych spraw. Tak samo albo nawet bardziej cierpiał Hiob, gdy zginęły mu dzieci i został chory na trąd. Dramaty rozgrywające się na łamach Biblii często znajdują odzwierciedlenie w rzeczywistości.
Dużo określeń sytuacji ma swoje źródło w Biblii. Tak na przykład powiedzenie „Istna wieża Babe!”odnosi się do chaosu, jaki panował, gdy Bóg pomieszał jej budowniczym języki. Określenie „Kainowe znamię” dotyczy także polskiej literatury - w „Balladynie” Juliusza Słowackiego Balladyna za zabicie siostry miała na czole niezmywalne znamię, znak Kaina, czyli piętno zabójcy.
Biblia legła u podstaw cywilizacji europejskiej, której jesteśmy kontynuatorami.