7. Co to oznaczy: ustalenie utworu? czy konieczna jest forma pisemna lub inna materialna forma utrwalenia?
Utwór powstaje w momencie jego ustalenia. Ustalenie utworu powinno być identyfikowane z jego uzewnętrznieniem, ujawnieniem twórczego dzieła w taki sposób, aby zainteresowane osoby miały potencjalną możliwość zapoznania się z danym utworem. Ustaleniu utworu nie musie jednak towarzyszyć jednoczesne zakomunikowanie go innym niż twórca osobom, które może nastąpić nawet po długim okresie od momentu ustalenia, w zależności od decyzji w tym zakresie samego twórcy, który rozpowszechnianiem swojego dzieła może nie być zainteresowany.
Ustalenie utworu może najogólniej rzecz biorąc nastąpić w dwóch podstawowych odmianach:
a)w postaci utrwalenia utworu
b)bez jego utrwalenia
Utrwalenie utworu stanowi dominującą z praktycznego punktu widzenia postać ustalenia przedmiotu praw autorskich i ma miejsce wówczas, gdy utwór zapisany zostanie na określonym nośniku materialnym
9. Czy artysta musi kontrolować przebieg procesu twórczego?
Nie musi. Artysta może stworzyć utwór nieświadomie.
11. Co to znaczy: utwór zależny, utwór samoistny?
utwór zależny - jest to opracowanie cudzych utworów( tłumaczenia, przeróbki, adaptacje, streszczenia), muszą one wymieniać twórcę i tytuł utworu pierwotnego, a korzystanie z takiego utworu jest zależne od zgody autora utworu pierwotnego, z tym że zgoda nie jest potrzebna na sam fakt tłumaczenia dzieła, a tylko na wykorzystanie tego tłumaczenia np. wydanie go drukiem; jeżeli w ciągu 5 lat od wyrażenia zgody przez twórcę oryginału tłumaczenie, opracowanie, adaptacja, streszczenie nie zostaną rozpowszechnione, twórca utworu pierwotnego może swoje zezwolenie cofnąć;
Utwór samoistny to taki, w którym nie wykorzystano twórczych elementów pochodzących z dzieł innego autora. Do tej kategorii należą też dzieła inspirowane cudzą twórczością.
15. Na czym polega tzw. pracownicze prawo własności ? Czy i kiedy obejmuje także utwory
powstałe w wyniku umowy o dzieło lub umowy zlecenia?
Polega na tym, że pracodawca, którego pracownik stworzył utwór w wyniku wykonywania pracy nabywa autorskie prawa majątkowe z chwilą przyjęcia utworu. Prawo obowiązuje przy umowie o prace. Przepisy te nie obejmują utworów powstałych w wyniku umowy o dzieło czy zlecenia.
21. Prawo do cytatu. Ograniczenia i wymogi prawne.
prawo do cytatu - zgodnie z którym wolno bez zgody autora przytaczać w utworach stanowiących samoistną całość urywki rozpowszechnionych utworów lub drobne utwory w całości, w zakresie uzasadnionym wyjaśnianiem, analizą krytyczną, nauczaniem lub prawami gatunku twórczości, a także w celach dydaktycznych i naukowych wolno zamieszczać rozpowszechnione drobne utwory lub fragmenty większych utworów w podręcznikach i wypisach, przy czym wówczas cytowanemu twórcy przysługuje prawo do wynagrodzenia (art.29).
- przy zastosowaniu cytatu ZAWSZE trzeba podać twórcę oraz źródło konkretnego fragmentu,z którego on pochodzi. Powinno być to wskazanie dokładne, która część z którego źródła została zapożyczona. Zaniedbanie tego obowiązku powoduje naruszenie autorskich praw osobistych twórcy.
- w cytacie nie należy wprowadzać ŻADNYCH zmian. Można pewne rzeczy, np. dopisać, ale nie powinno to sprawiać wrażenia, że autor dopisku i autor cytatu to ta sama osoba, dlatego wszelkie tego typu zmiany trzeba wyraźnie oddzielić od cytowanego fragmentu. Stosuje się w takich sytuacjach np. formy dopowiedzeń w nawiasach
22. Czy w utworach muzycznych dopuszczalny jest cytat?
- cytat nie musi występować tylko w formie tekstowej. Wyróżnia się m.in. cytat plastyczny, cytat filmowy, cytat muzyczny, cytat graficzny. Wszystko przy zastosowaniu zasad wymienionych wyżej
26. Czy w przypadku programów komputerowych dopuszczalny jest dozwolony użytek osobisty lub publiczny?
Z zasad dozwolonego użytku są całkowicie wyłączone wszelkie programy komputerowe, co oznacza, że kopii programów nie wolno wypożyczać czy odstępować nawet znajomym, chyba że licencja jego użycia na to wyraźnie zezwala.
27. Czy legalny posiadacz programu komputerowego może sporządzić jego kopię zapasową?
Prawo autorskie zezwala licencjobiorcy na sporządzenie kopii zapasowej oprogramowania, jeżeli jest to niezbędne do korzystania z programu komputerowego zgodnie z ustawą 2. artykułu 75. Prawa Autorskiego:
"Nie wymaga zezwolenia uprawnionego sporządzenie kopii zapasowej, jeżeli jest to niezbędne do korzystania z programu komputerowego. Jeżeli umowa nie stanowi inaczej, kopia ta nie może być używana równocześnie z programem komputerowym."
Zdaje się, że warunek niezbędności jest spełniony wówczas, gdy sam producent lub autor takiej kopii nie zapewnia. Uprawnienie nie będzie przysługiwać nabywcy programu, gdy ze względu na sposób jego utrwalenia, możliwość uszkodzenia jego egzemplarza nie istnieje (np. program jest dostępny poprzez sieć, bezpośrednio z serwera autora lub producenta). Wtedy zrobienie kopii zapasowej będzie naruszeniem prawa autorskiego.
Kopia zapasowa może być wykonywana na potrzeby archiwalne lub w celu zapewnienia bezpieczeństwa systemu komputerowego. Nie może jednak być, o ile nie zezwala na to licencja, używana równolegle z oprogramowaniem oryginalnym. (np. na komputerze stacjonarnym i przenośnym).
32. Zgodnie z ustawą, programy komputerowe są chronione tak, jak utwory literackie. Wymień zasadnicze różnice w ochronie programów komputerowych w porównaniu z innymi utworami chronionymi prawem autorskim.
- nie istnieje dozwolony użytek osobisty,
- nie mogą być poddawane dekompilacji(wyjątek: dekompilacja jest konieczna do zgrania z innym programem, o ile dotarcie do sposobu nie jest proste, lub jeśli producent zapewnia synchronizację swojego programu z posiadanymi programami.)
- gdy program stanowi integralną część urządzenia - zostaje opatentowany wraz z urządzeniem.
- można raz skopiować legalnie nabyty program komputerowy. Gdy program zostaje odsprzedany - kopia wraz z nim, lub zostaje zniszczona.
47. Co oznacza i jakie ma znaczenie prawne tzw. wynalazek niemożliwy?
Wynalazek niemożliwy to, według mnie, wynalazek, który zgodnie z obecnym stanem wiedzy fizyczno-technicznej nie jest możliwy do wykonania i zrealizowania, np. perpetuum mobile. W Polsce obowiązuje prawo, że nie można opatentować/zarejestrować wynalazków niemożliwych, ale odchodzi się od tego, ponieważ, przykładowo, kiedyś uważano, że maszyna parowa jest czymś niemożliwym, co oczywiście później okazało się błędem.
53. W jaki sposób można zbyć swoje prawa patentowe?
1. Umowa przenosząca prawo do patentu: Prawo patentowe można zbyć zarówno przed zgłoszeniem wynalazku do Urzędu Patentowego jak i po. Jeśli wynalazek jeszcze nie został zgłoszony do UP to należy stworzyć stosowną umowę, która zawierać będzie: nazwę podmiotu zbywającego i nabywającego prawo do patentu, dokładny opis wynalazku, jego nazwę, oświadczenie zbywcy o przeniesieniu przysługującego mu prawa oraz oświadczenie nabywcy o przyjęciu tego prawa i podpis zbywającego i nabywcy. Jeśli wynalazek nie zostanie opatentowany, ponieważ np. nie spełnił wszystkich wymaganych kryteriów, odpowiedzialności NIE PONOSI zbywca prawa do patentu. Natomiast jeśli wynalazek został już zarejestrowany, umowa powinna zawierać: datę i numer zgłoszenia wynalazku, określenie wysokości zapłaty za przeniesione prawo oraz datę przejścia prawa.
2. Przeniesienie praw do patentu w drodze umowy darowizny: Darczyńca składa oświadczenie w formie aktu notarialnego, i nie otrzymuje ze strony obdarowanego żadnych korzyści z tego tytułu. Jest to niebezpieczna dla obdarowanego forma umowy, gdyż w każdej chwili darczyńca może odwołać swoją darowiznę przez oświadczenie złożone obdarowanemu na piśmie.
3. Umowa zamiany: Każda ze stron zobowiązuje się przenieść na drugą stronę własność rzeczy. Obowiązki stron przy tej umowie są bardzo podobne do obowiązków obowiązujących przy umowie sprzedaży.
4. Przejście praw do dóbr w drodze dziedziczenia. (Normalnie jak z dziedziczeniem innych rzeczy
54. Czy można zbyć wynalazek przed jego formalnym opatentowaniem?
Można zbyć wynalazek przed jego formalnym opatentowaniem.
55. Na czym polegają tzw. poszukiwania prowadzone przez Urząd Patentowy?
Jeżeli złożona (w momencie składania wniosku o udzielenie patentu) dokumentacja jest kompletna, Urząd Patentowy przystępuje do poszukiwań, czyli sprawdzenia czy już taki wynalazek nie został opatentowany. Sposób prowadzenia poszukiwań jest dostosowywany do specyfiki wynalazku. Przeszukuje się przede wszystkim komputerowe bazy danych dostępne w Internecie oraz wewnętrzne bazy danych i literaturę patentową. W razie potrzeby uwzględnia się także literaturę techniczną znajdującą się w bibliotece. Po zakończeniu poszukiwań UP pisze sprawozdanie o stanie techniki, które powinno obejmować między innymi literaturę, z której skorzystano.
56. Na czym polega tzw. dozwolone korzystanie z wynalazku?
To korzystanie w sp. Niezarobkowy i niezawodowy, nie przynosi korzyści materialnych lub w celach naukowych.
62. Czy jest możliwa kumulatywna (połączona, wspólna) ochrona z prawa autorskiego i z ochrony wzoru przemysłowego?
Wzór użytkowy może również stanowić utwór w rozumieniu ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. W takiej sytuacji mamy do czynienia z kumulatywną ochroną wzoru - jako wzoru przemysłowego i dzieła. Ochrona praw majątkowych do utworu, przewidziana w przepisach prawa autorskiego, nie ma zastosowania tylko do wytworów wytworzonych według wzoru przemysłowego i wprowadzonych do obrotu po wygaśnięciu prawa z rejestracji udzielonego na taki wzór.
64. Dlaczego wzór użytkowy nazywamy czasem „małym wynalazkiem”? Jaka jest różnica miedzy nim a wynalazkiem?
Wzorem użytkowym jest nowe i użyteczne rozwiązanie o charakterze technicznym, dotyczące kształtu, budowy i zestawienia przedmiotu o trwałej postaci, przy czym użyteczność takiego rozwiązania wyraża się możliwością osiągnięcia celu mającego praktyczne znaczenie przy wytwarzaniu lub korzystaniu z wyrobu o cechach wzoru użytkowego.
W odróżnieniu od wynalazku, od wzoru użytkowego wymaga się jedynie aby w dacie pierwszeństwa był nowy i cechował się charakterem technicznym (może być on więc rozwiązaniem wynikającym w sposób oczywisty ze stanu techniki). Pozwala to na konwersje zgłoszenia wynalazku na zgłoszenie wzoru użytkowego z zachowaniem pierwotnej daty zgłoszenia, jeżeli urząd patentowy odmawia udzielenia patentu na wynalazek, który zdaniem eksperta Urzędu jest oczywisty dla znawcy. Konwersja ta możliwa jest oczywiście tylko dla rozwiązań, które same w sobie są wzorami użytkowymi.
68. Niedozwolone naśladownictwo ocenia się według podobieństw, a nie różnic. Co to znaczy?
Oznacza to, że występowanie pewnych różnic nie wyklucza wcale naśladownictwa, gdyż często pewne drobne różnice są wprowadzane specjalnie w celu zamaskowania naśladownictwa. Ocena podobieństwa powinna koncentrować się na dominujących elementach porównywanych dóbr. Chodzi bowiem o ogólny efekt, ogólne wrażenie, a zatem o istotne cechy wynalazku.