Ekonomia

Opisowa normatywna

(pozytywna) (postulatywna)

opis bez komentarzy z komentarzem

istniejącego stanu rzeczy ekonomisty

ekonomia to nauka monotematyczna

ekonomia- nauka o procesach produkcji podziału , wymiany i konsumpcji dóbr ( dóbr rozumianych jako środki zaspokajania potrzeb ludzkich)

ekonomia- nauka o metodach oszczędnego gospodarowania organizmami zasobami , nauka o alokacji zasobów w celu zagospodarowania ich w sposób najbardziej efektywny, bada w jaki sposób ludzie radzą sobie z rzadkością

rzadkość

zapotrzebowanie zdolności

konflikt

zapotrzebowanie >zdolnosci

Istota ekonomii

-potrzeby

-zasoby

-produkcja

• Potrzeba- dyskomfort odczuwany przez człowieka spowodowany brakiem czegoś, zaspokajane są przez środki zaspokajania potrzeb są to (materialne{towary, produkty }; niematerialne{ usługi}

• Zasoby- ludzkie, kapitałowe, naturalne

Kapitał- środki produkcji , pieniądze - kapitał rzeczowy i finansowy, zasoby naturalne- przedmioty pracy np. Surowce ziemia

Praca- zespół celowych i świadomych czynności dzięki którym człowiek oddziałuje na przyrodę, przekształca ja i zmienia

• Produkcja- działalność ludzka polegająca na wytwarzaniu środków zaspokajania potrzeb w drodze wydobywania i przetwarzania zasobów natury

Czynniki produkcji- praca kapitał, zasoby , przedsiębiorczość

Ekonomia

-mikro - makro

przedsiębiorstwa domowe skala globalna

• gospodarka- proces ciągły prowadzony przez człowieka wg. zasady racjonalnego gospodarowania

zasada gospodarności- największy efekt przy danym nakładzie środków; największy nakład środków do osiągnięcia danego efektu

• warunki instytucjonalne materialne, społeczne i polityczne ich całokształt w których się odbywają procesy gospodarcze nazywany jest gospodarką

gospodarka towarowo-pieniężna- podstawa rynek( miejsce sprzedaży i kupna towarów i usług

rynek

doskonały niedoskonały

maksymalizacja z mało przedsiębiorstw

zysków dyktowanie cen monopol

wolna konkurencja

duża ilość sprzedających

i kupujących

gospodarka naturalna / zaspokojenie potrzeb producentów ; konsument = producent

gospodarka towarowo pieniężna / rynkowa wymienna/

podział pracy - specjalizacja producentów wymiana dóbr między ludźmi

1. gospodarstwa domowe- konsumenci, posiadacze zasobów /zasoby - praca/

2. przedsiębiorstwa

producenci użytkownicy zasobów

(zasoby)

gospodarstwa domowe przedsiębiorstwa

płacą przedsięb. (dobra i usługi)Płacą za zasoby

za dostęp dóbr gosp. Domowego

i usług

przepływy finansowe

RYNEK- przepływy realne i finansowe

3.Państwo

rola państwa - interwencjonizm państwowy

ingerencja państwa

w sprawy gospodarcze

państwo ingeruje w przypadku bezrobocia , skoków koniunktury za pomocą:

-polityki stopy procentowej

-dotacji do nierentownych gałęzi gospodarki

-ustalaniu cen minimalnych np. na artykuły rolne

-polityka podatkowa

Gospodarkę na świecie dzielimy na:

1)skalę działania

2)własność czynników produkcji

gospodarka gospodarka

kapitalistyczna socjalistyczna

gospodarka kapit.- gosp. Rynkowa, w której procesy gospodarcze regulowane są samoczynnie, w wyniku działania rynku; główne cechy kapitalizmu- dominacja wł. prywatnej, rynek( podst. regulator procesów gospodarczych

gospodarka socjalistyczna- procesy gosp. Regulowane są odgórnie głównie za pomocą zakazów i nakazów i dyrektyw wydawanych przez biurokrację ; główne cechy soc.- nierynkowa regulacja procesów gosp.; dominacja wł. Państwowej

gospodarka naturalna

gospodarka wymienna

towar- towar /barter/

pojawienie się pieniądza - pośrednika wymiany dóbr i usług

• pieniądz- powszechnie akceptowany ekwiwalent za pomocą którego dok. Jest wymiana dóbr i usług

pieniądz: jest środkiem wymiany /cyrkulacj/ ; jest miernikiem wartości towarów i usług - jest jednostką obrachunkową; jest środkiem płatniczym / realizacja odroczonych płatności/; tezauryzacji / środkiem przechowywania bogactw/

pieniądz musi być- powszechnie akceptowany; łatwo przenośny/ np. karty płatnicze/; łatwo podzielny ; państwo określa wartość i podział pieniądza; transakcje kredytowe- pieniądz nie wyst. realnie w czasie transakcji

POPYT I PODAŻ

Popyt- ilość danego dobra , jaką nabywcy są w stanie kupić , nabyć, po określonej cenie w określonym czasie; popyt zależy od ceny

cena Krzywa poptu

C I

C I

I1 I2 ilość

Popyt zależy również od poza cenowych determinantów popytu / dochody i gust nabywców , ceny dóbr

komplementarnych i substytucyjnych

dobra uzupełniające dobra zastępujące

się w zaspokojeniu się w zaspokojeniu

danej potrzeby danej potrzeby

Podaż- wyst. ze strony producentów ilość danego dobra zaoferowana przez producentów do sprzedaży w określonym czasie i po określonej cenie

Krzywa podaży

Poza cenowe determinanty podaży:koszty wytwarzania dóbr, rentowność dóbr substytucyjnych, zmiany dostępności różnych zasobów produkcyjnych, ceny czynników produkcji

Cena

Równowagi

Ilość równowagi

CR- cena równowagi jest ceną czyszczącą rynek usuwa z rynku nadmiar produktów lub ich niedobór.

RYNEK FINANSOWY

Istota rynku finansowego- nadwyżka finansowa przedsiębiorstw niedobory finansowe innych przeds. Cel działania rynku finansowego

synchronizacja niedoborów

rynek finansowy dzielimy na :

1. rynek pieniężny/transakcje do jednego roku/

Rynek kapitałowy- rynek bankowy, rynek poza bankowych instytucji finansowych , rynek papierów wartościowych

Rynek bankowy- długookresowe kredyty i depozyty

Rynek poza bankowych instytucji finansowych- fundusze emerytalne powiernicze (fundusze wspólnego inwestowania ); firmy ubezpieczeniowe

Rynek papierów wartościowych- obrót papierami wartościowymi; papier wartościowy(dokument który stwierdza prawa majątkowe, przy czym wartość prawna tego dokumentu czyli możliwość zrealizowania prawa /sprzedaży odstąpienia / wynika z jego posiadania

• Obligacja- papier na potwierdzenie pożyczki / kredytu /

• Akcja - potwierdzenie prawa do współwłasności danej firmy

• Papier wartościowy- wydawany jako potwierdzenie uprawnienia do otrz. Pewnej wartości /dywidendy lub oprocentowania/

Funkcje pw.-

• Kredytowa /emitent otrzymywanie od wierzyciela pieniądze/

• Płatnicza /pw- surogat (odpowiednik pieniądza)

• Obiegowa /łatwość przenoszenia praw wł. Jednego podmiotu na drugi/

• Gwarancyjna- zabezpieczająca

Rynek papierów wartościowych

Rynrk publiczny rynek nie publiczny

r. pierwotny r.wtórny papiery które nie

zostały dopuszczone do

obiegu publicznego

giełdowy poza giełdowy

emitent oferuje tu obrót pw.

do sprzedaży pw. bez udziału emitenta

zad: gromadzenie zad: zachowanie

kapitału płynności

istota i funkcje przedsiębiorstwa

system kierowniczy przedsiębiorstwa

kierownicy wejście proces

pracownicy nakłady transformacji

maszyny koszty

technologie

samo zasilanie wyjście wyniki

efekty

inwestycje produkty zyski

otoczenie systemu

zasoby natury pracy stan wiedzy i technologii

zarządzanie: planowanie; organizowanie(jak zrobić i kto ma zrobić); motywowanie , kontrola(czy założenia zostały zrealizowane /wykonane/

cele działania przedsiębiorstwa:

-maksymalizacja zysków / cel krótkookresowy/

-maksymalizacja wartości rynkowej przedsiębiorstwa

Funkcje przedsiębiorstwa- podażowa , popytowa, społeczna

Przedsiębiorstwa dzielimy ze względu na :

Wielkości: Małe(do 100 prac.) średnie (od 100 do 300) Duże (pow. 300)

Na formę własności: prywatne, państwowe, spółdzielcze, komunalne, mieszane

Typy bezrobocia- bezrobocie strukturalne, frykcyjne, związane z nadwyżką całkowitej podaży siły roboczej nad całkowitym popytem na siłe roboczą; związane z niedopas. struktural.

Stadia rozwoju ludzkości

Rozwój- działanie człowieka które zmierza do okreslonych celów przechodzenia z jednych form w kolejne /wyższe sprawniejsze/ - obywa się ten proces drogą ewolucyjna

Zmiany są stopniowe

Ewolucja- zmiany powolne - element trwały

Rewolucja- zmiany gwałtowne- element obcy

W rozwoju można zaobserwować zmiany pozytywne i negatywne

Stadia rozwoju ludzkości -

-społeczeństwo tradycyjne (ziemia podstawowej egzystencji; stadium startu:/ XVII - XVIII w./

-masowa konsumpcja

-okres dzikości

-okres pasterski

-okres rolniczy

-okres rolniczo - rękodzielniczy

-okres rękodzielniczo- rzemieślniczo - roliniczo - handlowy

5 faz rozwoju:

-wspólnota pierwotna

-niewolnictwo

-feudalizm

-kapitalizm

-socjalizm

kapitalizm: cel- zysk maksymalny mechanizmy sprawcze zmiany form na wyższe

Wartość globalna- suma dóbr i usług materialnych i nie materialnych wytw. w gosp. nar. w ciągu roku.

Produkt globalny- suma dóbr i usług materialnych wytw. w gospodarce nar. w ciągu roku

Dochód narodowy- suma dóbr i usług nowowytworzonych

1. co rozumiem pod pojęciem metody badań ekonomicznych.

Ekonomia stara się formułować , a więc wykrywać i opisywać pewne ogólne prawidłowości rządzące procesami gospodarczymi. Tego rodzaju wykryte i opisane prawidłowości nazywamy prawami ekonomicznymi. ekonomia posługując się takimi metodami jak: obserwacja rzeczywistości , analiza faktów i danych statystycznych , a w pewnej mierze nawet eksperyment , stara się określić , które z tych zależności są istotne, konieczne stale się powtarzają i mają w związku charakter ogólniejszych prawidłowości a które z nich są nie istotne , przypadkowe i występują jedynie sporadycznie. Niektóre prawa ekonomiczne działają tylko w ściśle określonych warunkach , inne zaś wydają się mieć charakter uniwersalny . przykładem prawidłowości pierwszego typu jest prawo popytu i podaży, zgodnie z którym na konkurencyjnym rynku występuje tendencja do ustalania się cen . przykładem drugiej prawidłowości może być prawo malejących przychodów. Prawa ekonomiczne działają obiektywnie (tzn. śa one realną cechą procesu gospodarowania , oraz ich istnienie i działanie nie zależy od świadomości i woli ludzi.

2. Co to jest system gosp.

3. Rynek pracy i rynek kapitałowy

r. pracy - powiązany z gospodarką zatrudnienie musi odpowiadać potrzebom - aby nie było nadmiernego - sztucznego pozornego zatrudnienia; wydajność i ilość zatrudnionych wpływa na koszt produkcji

; czynniki wpływające nazatrudnienie: formy zatrudnienia istniejące w społeczeństwie, czynniki o charakterze ekonomicznym aby ludzie dzięki przychodom z pracy zapewnione godziwe warunki życia

r. kapitałowy- / pieniężno kredytowy/ rynek p.-k. - całokształt powiązań związanych z podażą i popytem

uczestnicy rynku- banki , kasy giełdy osoby prywatne

7.Omów cele polityki pieniężnej oraz czynniki określające wielkość podaży i popytu pieniądza.

Popyt- jest to ilość dóbr i usług , jaką nabywca jest w stanie nabyć po określonej cenie i w określonym czasie .wyróżniamy popyt potencjalny który oznacza pragnienie nabycia określonego dobra nie oparte możliwościami dochodowymi. popyt dzielimy na : funkcjonalny (wynika z cech jakościowych danego dobra jest funkcją jego wartości użytkowej.), niefunkcjonalny((wynika z oddziaływania tzw. efektów zewnętrznych na użyteczność), i spekulacyjny(wiąze się z oczekiwaniami co do kształtowania się cen w przyszłości). 2-gim czynnikiem określającym popyt są dochody, 3-cim zmiany mody , gustów preferencji nabywców

Podaż- jest to ilość dóbr i usług zaoferowana przez producentów do sprzedaży po danej cenie w określonym czasie . podaż zależy od : ceny kosztów produkcji i czasu.

4. Na czym polega wzrost gospodarczy i związek z polityką gospodarczą.

Teoria wzrostu gospodarczego stara się uchwycić czynniki , które decydują o zmianach podstawowych makrowielkości gospodarczych ( produkcji zatrudnienia inwestycji konsumpcji) które determinują poziom rozwoju gospodarczego.

Polityka społeczna rozwój

Polityka gospodarcza wzrost

Czynniki wzrostu i rozwoju: czynnik ludzki(zasoby ludzkiei ich wykorzystywanienp. Liczy się nie tylko ilośc zatrudnionych ale również ich wydajność)

Bariery wzrostu i rozwoju- teorie wzrostu i rozwoju / modele wzrostu i rozwoju np. model M. Kaleckiego/

5. Przedsiębiorstwo.

Wyróżniamy przedsiębiorstwa: prywatne, spółdzielcze, państwowe, oraz przedsiębiorstwa będące własnością pracowników.

Warunkiem startu w prywatnym biznesie jest zgromadzenie pewnego kapitału początkowego, potrzebnego do uruchomienia przedsiębiorstwa.

W rachunkowości przedsiębiorstw dużą rolę odgrywają rodzajowy i kalkulacyjny układ kosztów. Podział kosztów na stałe(koszty których wielkość w zasadzie nir zmienia się przy zmainie rozmiarów produkcji np. koszty utrzymania administracji przedsiębiorstwa , amortyzację kary płacone przez przedsiębiorstwo z tytułu przeterminownych zobowiązań wobec dostawców czy banków. i zmienne( koszty które zmieniają się wraz ze zmianami produkcji nazywane są kosztami zmiennymi.( płace robotników, koszty zużytych surowców, paliw i energii

---