Chogha Bonut

Slajd 1:

- Tytułowy

Slajd 2 i 3: Położenie geograficzne

- Stanowisko znajduje się na północny wschód od Suzy w dolinie rzeki Dez, zostało odkryte w 1976 roku przez przypadek, podczas wyrównywania terenu pod inwestycję. Dalsza dewastacja została zablokowana przez Helene Kantor pracującą w tym czasie na stanowisku Chogha Misz, która poprowadziła prace badawcze w sezonach: 1976/77 i 1977/78, następnie w 1993 roku prace poprowadził Alizadeh Abbas. Jest to najstarsza znana wież w południowo- zachodnim Iranie. Była zasiedlana z przerwami od 8 do 6 tys. B.C.

Slajd 4 : Osadnictwo

- Już pierwsze prace wykopaliskowe dowiodły, że zasiedlanie tego stanowiska nie było ciągłe. Po bardzo długim okresie pierwszego zasiedlenia zostało ono opuszczone w 6 tys., następnie ponownie zostało zasiedlone w fazie późnej okresu środkowej Suzy, by następnie zostać pod koniec tego okresu ponownie opuszczonym i zasiedlonym pod koniec okresu późnej Suzy 2.

- Znaleziska z okresu ceramicznego były skumulowane w kwadracie H 10, który wydaje się być obozowiskiem z „otwartym dziedzińcem”. Podłoga wykonana była z ubitej ziemi, a „umeblowanie” stanowiły okrągłe i owalne paleniska, w tej warstwie znaleziono mało artefaktów, wydaje się że były one usuwane automatycznie przy sprzątaniu dziedzińca.

- Znaleziono również dwa obiekty (14 i 15) z dużą liczbą palenisk i koncentracjami kamieni stosowanych przy paleniskach, a także tokeny i figurki oraz ostrza krzemienne. Najbardziej intrygujący jest obiekt 28 zawierający duże i małe palenisko, w jego obrębie znaleziono też rogi owcy / kozy a także kości zwierzęce oraz bryłkę czerwonej ochry.

Slajd 5:

- W miarę postępu praca natrafiano na kolejne obiekty z następnych faz osadnictwa.

- Dla fazy 2 okresu późnej Suzy najważniejszy okazał się obiekt K10:202 zawierający w sobie kamienny bruk zmieszany z odłamkami i odpadami kamiennymi. Fragmenty ceramiczne pochodzą z rozbitych waz, kubków, zdobione były liniami lub kropkami układającymi się w poziome linie.

- Późną fazę środkowej Suzy reprezentują: okrągły obiekt ( mający 4,5m szerokości, prawdopodobnie pełniła ona funkcję spichlerza, gdyż znajdowała się na nie wysokiej platformie); budynek I (o planie prostokąta, podzielony na szereg mniejszych pomieszczeń z dwoma piecami w południowej części, przez co budynek ten uważany był za piekarnię), Budynki II i III ( niezbyt dobrze zachowane; w planie zbliżone do I; w budynku II znaleziono 1 palenisko przez co został on uznany za budynek mieszkalny; budynek III miał prawdopodobnie kwadratowy otwarty dziedziniec prowadzący do 4 kwater.

Slajd 6:

- Z okres późnej fazy Suzy A pochodzą budynek IV i V oraz liczne piece kuchenne, a także kamienny bruk.

- budynek IV uległ częściowemu zniszczeniu przez buldożer, przypuszcza się, że pełnił podobną funkcję co budynek I, a okrągły obiekt 202 znajdował się na jego wewnętrznym dziedzińcu, otoczonym co najmniej 8 prostokątnymi pomieszczeniami.

- budynek V wydaje się posiadać otwarty wewnętrzny dziedziniec, posiadał również rodzaj westybulu lub foyer prowadzącego do pomieszczenia 204 S.

- należące do tej samej fazy lub może nawet wcześniejszych piece i instalacje kuchenne, a także ściany i podłogi dały informacje że budynki IV i V posiadały jeszcze jakieś sąsiedztwo, którego nie jesteśmy w stanie zrekonstruować z powodu poważnych zniszczeń.

Slajd 7:

- z okresu archaicznej Suzy 0 pochodzi budynek oraz platforma 203, płytkie jamy śmietnikowe i kamienny bruk oraz ślady popiołu w sąsiedztwie platformy i wewnątrz budynku, których przeznaczenia nie jesteśmy w stanie zrekonstruować ze względu na duże zniszczenia.

Slajd 8:

- na początkową Suzę datuje się dwa budynki, które uległy poważnym uszkodzeniom przez buldożer i erozję, ponieważ znajdowały się we wschodniej części wzgórza. Liczne paleniska sugerują charakter roboczy pomieszczenia.

Slajd 9:

- fazę zasiedlenia ceramicznego reprezentują skupiska kamieni, kilka kości zwierzęcych, ostrza i rdzenie kamienne, oraz okrągłe paleniska i ślady czerwonej ochry.

Slajd 10: Ceramika

- Późna Suza 2

W tym okresie popularne były 3 rodzaje ceramiki:

* polerowana - bardzo cienka, dobrze wykonana z domieszką mineralną. Była koloru od brzoskwiniowego do odcieni różowego, ale zdarzały się też odcienie zielone. Wykonywana była ręcznie.

* czerwona - malowana zarówno na zewnętrz ale i na wewnętrznej stronie naczynia odcieniami brązu, pomarańczowego i jasnej czerwieni. Mogła to być ceramika kuchenna i użytkowa.

* szara - bardzo rzadko spotykana na terenie Chogha Bonut, naczynia charakteryzują się polerowanym brzuścem.

Slajd 11:

- Późna faza środkowej Suzy

Popularnymi formami są wazy. Znanych jest 5 rodzajów ceramiki:

• standardowa polewana - Bogata gama kształtów. Charakterystyczne są wazy. Wykonywana była ręcznie, gładzona, zdobiona motywami geometrycznymi w kolorach od brązowego do czarnego.

• Cienkościenna - grubość ścianek naczyń nie przekraczała 6 mm. Dobrze wypalana, pokryta jasnym slipem.

• Schudzana słomą - rzadkie znaleziska z terenu Chogha Bonut, odznacza się cienkością ścianek, miała zastosowanie użytkowe, zwykle nie była zdobiona.

• Ceramika gładka - rzadko występowała na terenie całego stanowiska, miała domieszki minerałów, nie była zdobiona (różne odcienie czerwieni), formą przewodnią były wazy.

• Ceramika szara - bardzo rzadko spotykana, charakteryzuje się polerowanym brzuścem.

Slajd 12:

- Archaiczna i początkowa Suza

Wyróżnionych zostało 9 typów ceramiki: Schudzana słomą (uważana za najstarszą na stanowisku), czerwona ceramika schudzana słomą, ceramika malowana (Schudzana słomą, motywy malowane palcami, przeważały formy półkoliste i dzbany), ceramika pomarańczowa gładka (nie dekorowana), ceramika zdobiona brązowymi motywami na jasnym slipie (jasnoszare linie między czerwonymi pasmami nie zdobionymi), ceramika zdobiona czarnymi motywami na jasnym slipie (motyw szewronu), ceramika pasiasta, ceramika zdobiona brązowym barwnikiem na czerwonej polewie, ceramika polerowana.

Slajd 13: Inne znaleziska

- Figurki T - kształtne

Figurki posiadały zaznaczone oczy i usta, dekorowane odciskami paznokci.

- Figurki zwierzęce

Zachowały się częściowo, przez co ciężko jest zidentyfikować ich przynależność do konkretnego gatunku.

- Tokeny gliniane i kamienne

Związane było z pewnego rodzaju administracji i handlem, charakterystyczne dla okresu środkowej Suzy, charakterystyczne były tabliczki / plakietki z odciskiem.

Slajd 14:

- Obiekty kościane

Słabo zachowane (wysokie zasolenie gleb), składają się ze szpatułki, igieł i szydła.

- Obiekty kamienne

Głównie drapacze, tłuczki, moździerze, większość pochodzi z zaburzonego kontekstu stratygraficznego.

---